Црква „Св. Ѓорѓи“ - Врбјани
  Света Ѓорѓи
| |
Фреска со св. Сава и св. Симеон | |
| македонска православна црква | |
| Епархија | Дебарско-кичевска |
| Архијерејско намесништво | Охридско |
| Парохија | Годивска |
| Местоположба | |
|---|---|
|
| |
| Координати | 41°25′14″N 20°47′34″E / 41.42056° СГШ; 20.79278° ИГД |
| Место | Врбјани |
| Општина | Дебрца |
| Држава | Македонија |
| Општи податоци | |
| Покровител | Свети Ѓорѓи |
| Изградба | 1322 - 1340? |
| Осветување | 1605 |
| Живопис | 1605 |
| Архитектонски опис | |
| Архит. тип | еднокорабен |
Св. Великомаченик Ѓорѓи — црква во охридското село Врбјани, Општина Дебрца. Му припаѓа на Охридското архијерејско намесништво во Дебарско-кичевската епархија на МПЦ - ОА. Прогласена е за културно наследство на Македонија.[1]
Историја[уреди | уреди извор]
Според преданијата, црквата е градена од 1322 до 1340 година, и требало да биде осветена во 1345 г. од охридскиот архиепископ Николај I, но тој откажал бидејќи бил повикан да го круниса Царот Душан во Скопје. Потоа црквата останала неосветена речиси три века, сè до изработката на живописот во 1605 г. Други оваа година ја сметаат за датумот на подгање на храмот.
Архитектура[уреди | уреди извор]
Ова е гробишен храм сместен на возвишение во северозападниот дел на селото. Претставува еднокорабна градба од кршен камен со полукружен свод. Тристраната апсида на исток е изградена од бигор. Во внатрешноста на северниот и јужниот ѕид има длабоки ниши.[2]
Во 1995 г. е извршена целосна реконструкција на покривот.[2] На 30 јуни 2019 г. е извршено преосветување на светиот престол во храмот од митрополитот Тимотеј Дебарско-кичевски.[3]
Живопис[уреди | уреди извор]
Црквата е живописана во 1605 г.[4] според зачуваниот натпис.[2] На вториот натпис сместен во олтарниот простор се испишани имињата на дарителите и мајсторите.[2]
На северниот ѕид на храмот се претставени Свети Наум Охридски Чудотворец како архијереј и Свети Кирил Философ, а на јужниот се насликани Свети Ахил Лариски и Свети Прохор Охридски. Сите овие светци се особено почитувани од Охридската апхиепископија, а Прохор е еден од најпосветените охридски архиепископи, кој ја возглавувал од 1528 до неговата смрт во 1550 г. Под сликата на св. Прохор се претставите на Свети Сава Српски и Свети Симеон, со што ктиторот можеби сакал да го нагласи приматот на Архиепископијата во однос на српските епархии.[5]
Во 1903 г. црквата изгорела заедно со целото село при задушувањето на Илинденското востание. Иконостасот е обновен во 1916 г. од зографот Ѓорѓи Андонов.
Слики[уреди | уреди извор]
- Фрески од 1605 г.
-
Св. Кирил Философ -
Св. Ахил Лариски -
Св. Наум Охридски -
Св. Прохор Охридски
Поврзано[уреди | уреди извор]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Список на заштитени добра. Состојба до 31.12.2012. Скопје: Управа за заштита на културното наследство.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 „Цркви и манастири во Охридско“. МИА. 25 октомври 2015. Архивирано од изворникот на 2017-07-29. Посетено на 28 јули 2017.
- ↑ „Преосветување на Св. Престол во „Св. вмч. Ѓорѓи" во с. Врбјани“. Дебарско-кичевска епархија. 30 јуни 2019. Посетено на 10 декември 2021.
- ↑ Жура, Г. Ангеличин (2010). „Портрет на охридскиот архиепископ Прохор во црквата „Св. Ѓорѓи", село Врбјани, Охридско“ (PDF). Патримониум.мк. 3: 369.
- ↑ Жура, Г. Ангеличин (2010). „Портрет на охридскиот архиепископ Прохор во црквата „Св. Ѓорѓи", село Врбјани, Охридско“ (PDF). Патримониум.мк. 3: 368.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
Црква „Св. Ѓорѓи“ - Врбјани на Ризницата ?
