Телика (вулкан)

Од Википедија — слободната енциклопедија
Вулканот Телика во 1998 година. Слика на институцијата Смитсонијан
Вулканот Телика во 1998 година

Телика ( шпански: Volcán Telica )[1] е стратовулкан, еден од неколкуте вулкани на никарагванскиот вулкански фронт. Се наоѓа во општина Телица, во департманот Леон во Никарагва.[2] Еден од најактивните вулкани во Никарагва, Телика често еруптира, а пепелта од тие чести ерупции ги задржува падините на нејзиниот врв без вегетација.[3]

Вулканизам[уреди | уреди извор]

Телика има шест врва, од кои највисокиот е 1036 метри висок. Има двоен кратер на врвот, 700 метри широк и 120 метри длабок.[4] Телика често еруптирала од Шпанската колонизација на Америка.[5] Последната ерупција била на 29 јули 2020 година.[6] Најголемата регистрирана ерупција на Телика, била во 1529 година и имала Индекс на вулканска експлозивност од 4.[7]

Телика станал активен во август 1999 година. Ерупцијата предизвикала пад на пепел, а на 18 август било забележано езеро од лава во кратерот на врвот. Ерупциите на пепел продолжиле до февруари 2000 година, а потоа се намалиле.[8] Од 9 јануари до февруари 2007 година, ерупциите со мала пепел создале облаци од пепел кои достигнувале надморска височина од 4900 стапки (1,5 км).[9]

Во попладневните часови на 7 мај 2015 година, Телика ја зголемил својата вулканска активност, со експлозии и земјотреси со слаб интензитет. Овие експлозии произвеле емисии на гас и вулканска пепел. Ноќта на 10 мај, се случила експлозивна ерупција, посипувајќи ги околните градови со пепел.[10] Од вулканот се регистрирани бројни мали ерупции во текот на следните месеци, вклучително и онаа што предизвикала паѓање на пепел во Леон на 23 септември. Нема информации за поголема штета или повредени.[11]

Туризам[уреди | уреди извор]

Општата близина до градот Леон ја прави Телика популарна туристичка атракција.[12] Повеќето планинарења влегуваат низ малиот град Сан Хасинто, познат по јами од кал и мала фабрика за производство на геотермална електрична енергија. Скитник на вулканот Телица 2011 година

Поврзано[уреди | уреди извор]

  • Список на вулкани во Никарагва

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „Volcán Telica: Nicaragua“. Geographical Names. Посетено на 2011-02-07.
  2. Coombs, Amy (2016-07-05). „Telica Volcano Rested Quietly Right Before Spewing Ash“. Eos. 97. doi:10.1029/2016eo055415. ISSN 2324-9250.
  3. „Telica Volcano, Nicaragua“. Volcano Photos. Посетено на 2011-02-10.
  4. Jakimovska, Ilina (2004). „ГРАНИЦИ: ПЕРЦЕПЦИИ И ПОГЛЕДИ ОД ЈУЖЕН БАЛКАН Две студентски конференции (21.11. - 24.11.2003 година во Скопје и 20.5 - 23.5.2004 година во Лерин, Грција)“. ЕтноАнтропоЗум/EthnoAnthropoZoom. 4: 236–238. doi:10.37620/eaz0440236j. ISSN 1409-939X.
  5. „Глобална програма за вулканизам“. Смитсонова установа. (англиски)
  6. „Vulcão entra em atividade na Nicarágua e lança gases e cinzas a até 60 metros de altura“. G1 (португалски). Посетено на 2020-07-31.
  7. „Large Volcano Explocivity Index“. Allcountries.org. Посетено на 2011-02-10.
  8. „Telica Volcano | Volcano World | Oregon State University“. volcano.oregonstate.edu. Посетено на 2015-08-23.
  9. „Global Volcanism Program | Report on Telica (Nicaragua) — 3 January-9 January 2007“. volcano.si.edu. Smithsonian Institution. 2007-01-09. Посетено на 2015-08-23.
  10. „Nicaragua: Telica volcano roars to life spewing ash and gas at hikers“. IBTimes. 2015-05-13. Посетено на 2015-08-23.
  11. „Tourists In Nicaragua Have A Hair-Raising Close Encounter With Erupting Volcano“. Tech Times News. 2015-05-14. Посетено на 2015-08-23.
  12. „Volcán Telica“. Quetzaltrekkers. Посетено на 2011-02-09.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]