Манастир Јазак

Од Википедија — слободната енциклопедија
Манастир Јазак
Поглед кон манастирот
Информации
Манастир на:Српска православна црква
Основан1736 - 1741
Посветен наВоведение на Пресвета Богородица
ЕпархијаСремската епархија
Личности
Основач (и)Јован Бранковиќ
Игуменигуменија Параскева Драпшин
Место
МестоИриг
Отворен за јавностаYes

Манастирот Јазак со манастирската црква посветена на празникот Воведение на Пресвета Богородица се наоѓа на работ на Фрушка Гора во истоименото место Јазак во Ириг. Припаѓа на Сремската епархија на Српската православна црква и претставува недвижно културно богатство како културен споменик од исклучително значење за Србија.

Историја[уреди | уреди извор]

Манастир Јазак

Основана е во 1736 година на рамниот крај на еден мал слив, меѓу две гребени, на јужната падина на Фрушка Гора, на делот познат како Градац. Манастирскиот комплекс се состои од црква со камбанарија, од три страни опкружена со конаци, додека од четвртата страна има ѕид и засводен влез во манастирската порта. Во средината на портата се наоѓа манастирската црква со трикатна камбанарија.[1]

Веднаш до манастирот, на патот кон селото Јазак се наоѓа манастирот прњавор, а на оддалеченост од околу два километри северно од манастирот се наоѓаат остатоците од манастирот Стари Јазак, кој според преданието , основана од св. Деспот Јован Бранковиќ, помладиот син на св. Стефан Слепиот и Св. Мајката на Анџелина. Таа беше посветена на Воведение на Пресвета Богородица во храм (4 декември). Првата пишана информација доаѓа од 1522 година. Се споменува во ракописот Триод препишан од Јазаг монах Лаврентиј.[2]

Со оглед на тоа што не се зачувани докази за манастирот од 17 век, се претпоставува дека тој бил напуштен до Големата преселба на Србите во 1690 година. Така, во 1705 година од Неродимље биле пренесени моштите на царот Урош, поради што манастирот уживал голем углед. Во 1736 година, во времето на митрополитот Виченти Јовановиќ, била донесена одлука да се изгради нова црква Св. Троица во барок, која во јуни 1758 година ја осветил митрополитот Павле Ненадовиќ, а во него бил пренесен и инвентарот на стариот манастир.[3]

Стари Јазик потоа бил претворен во женски манастир, кој по наредба на Марија Терезија ​​во 1773 година бил преместен со намалување на манастирите и брзо се претворил во урнатини, кои и денес стојат на истото место. Во новата црква од 1759 до 1769 година е изработен иконостас со 58 икони, дело на Димитрије Бачевиќ и неговите помошници Теодор Крацун и Димитрије Поповиќ. Бидејќи внатрешноста на црквата била само долго време живописана, во 1899 година зографот Павле Чортановиќ (1830-1903) насликал ѕидни слики во масло со поединечни фигури од националниот и општохристијанскиот пантеон на светители.[4]

Манастирот Јазак е женски и има 11 монахињи на чело со игуманија Параскева Драпшин од 20 ноември 1990 година.[5]

Извори[уреди | уреди извор]

  1. „Молитвено прослављен Свети цар Урош у манастиру Јазак на Фрушкој Гори • Радио ~ Светигора ~“. svetigora.com (српски). 2021-12-15. Посетено на 2023-11-01.
  2. „Молитвено прослављен Свети цар Урош у манастиру Јазак на Фрушкој Гори • Радио ~ Светигора ~“. svetigora.com (српски). 2021-12-15. Посетено на 2023-11-01.
  3. „манастир јазак“. Епархија сремска (англиски). Посетено на 2023-11-01.
  4. „манастир јазак“. Епархија сремска (англиски). Посетено на 2023-11-01.
  5. „манастир јазак“. Епархија сремска (англиски). Посетено на 2023-11-01.

 


Надворешни врски[уреди | уреди извор]