Викиншка експанзија

Од Википедија — слободната енциклопедија
Мапа што покажува дел во Сканданавија од XVIII до X век. Жолтото покажува делови освоени од Норманите во XI век, делумно потомци на Викинзите. Зеленото покажува места слободни на Викинзите напаѓале.
Гостин преку морето. Николас Роерих. 1901

Викиншка експанзија е термин за процесот според кој Викинзите пловеле преку повеќето мориња, стигнувајки до северниот дел на Африка и исток до Русија, Цариград и како ограбувачи, продавачи, колонизатори и наемници. Викинзите верни на Лејф Ериксон, наследникот на Ерик, стигнал до Северна Америка и создал населба во денешениот Ланси Медоуз, Њу Фаундленд и Лабрадор, Канада. Подолготрајни населби биле формирани во Гренланд, Исланд, Велика Британија и Нормандија.

Мотивација за експанзијата[уреди | уреди извор]

Има многу дебати меѓу историчарите околу причината што довела до Викиншка експанзија. Најприфатена идеја е дека било освета против континентална Европа, за нивните претходни напади на татковината на Викинзите како што е акцијата на Карло Велики и неговото инсистирање скандинавските пагани да преминат во христијанство. Тој ги убивал сите што одбивале да бидат покрстени.[1][2][3][4][5] Историчарот Рудолф Симек приметил "Не е чудо ако раните Викинзишки акцији почнале во времето на Карло Велики". Тие што веруваат во ова, запомнете дека христијанството во Сканданавија создало конфликт кои ја поделила Норвешка за речиси цел век. Сепак првата намета не вила Француското Кралство туку Англиските манастир, што не личи на одмазда како мотив но е со религиозен карактер.

Друга идеја е дека Викиншката популација била премногу за да се храни со само Сканданавија. Ова може да е точно со западна Норвешка, каде што имало само малце храна, но сепак неверојатно е дека останатата Скандинавија имала такви проблеми.

Во спротивност, некои сметаат дека викиншката експанзија се случило поради ефектот на младоста: бидејќи најстариот син на фамилија најчесто ја добивал целата земја на фамилијата, помлади синови требале да емигриаат или да одат да ограбуваат. Питер Савјер вели дека повеќето викинзи емигрирале не дека морале да имаат повеќе земја, туку дека сакале.

Но во ова време не било приметено зголемување на населението или опад на земјоделството. Исто не се знае зошто такви проблеми би ги натерало викизите да емигрираат преку морето а не во централната шума на Скандинавскиот полостров, но можеби е поради што ќе било полесно и попрофитабилно да се ограбува и преселува преку морето наместо да се сече шума за земјоделство и сточарство.

Исто така постои идеја што не ги има овие контрадикции и тоа е дека Скандинавците може да барале жени поради намалувањето на жените во Скандинавија, но тоа не објаснува зошто Викинзите останувале во државите коишто ги напаѓале наместо да се вратат со жените во Скандинавија.

Исто е можно дека паѓањето во профитабилноста на некои од старите трговски патишта ги натерало Викинзите да најдат нови попрофитавилни патишта. Трговија меѓу западна Евроа и Евроазија можно е да пропаднале кога Римското Царство ги изгубила своите западни провинции во V век, и подемот на исламот во VII век ги намалило трговските можности во западна Европа со пренасочување на ресорсите по патот на свилата. Трговијата во Медитеријанот било на најмало ниво во цела историја кога Викинзите ја почнале експанзијата. Викиншката експанзија отворила нови трговски патишта во Арапските и Француските земји, и земаа контрола врз трговски маркети претходно контролирано од Фризијци по уништубањето на фризискиот брод од страна на Франките.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Rudolf Simek, "The emergence of the Viking age: circumstances and conditions", The Vikings first Europeans VIII - XI century - the new discoveries of archaeology, other, 2005, pp. 24–25.
  2. Bruno Dumézil, master of Conference at Paris X-Nanterre, Normalien, aggregated history, author of Conversion and freedom in the barbarian kingdoms, 5th - 8th centuries (Fayard, 2005)
  3. "Franques Royal Annals" cited in Peter Sawyer, The Oxford Illustrated History of the Vikings, 2001, p. 20.
  4. Dictionnaire d'histoire de France - Perrin - Alain Decaux and André Castelot - 1981 - pages 184–5 ISBN 2-7242-3080-9.
  5. Les vikings : Histoire, mythes, dictionnaire R. Boyer , Robert Laffont, 2008, p96 ISBN 978-2-221-10631-0