Браната Глено
Браната Глено била повеќекратна лачна потпорна брана на потокот Глено во Вале ди Скалве, северна провинција Бергамо, во Италија. Браната била изградена помеѓу 1916 и 1923 година со цел на производство на хидроелектрична енергија. Средниот дел од браната се урна на 1 декември 1923 година, четириесет дена по полнењето на акумулацијата, предизвикувајќи ги големите поплави во кои загинале најмалку 356 луѓе.
Градба[уреди | уреди извор]
Браната била предложена и изградена од компанијата Вигано. Барањето за негова изградба било поднесено во 1907 година, а изградбата започнала во 1916 година. Во 1920 година започнала изградбата на темелите. Во септември истата година, локалните власти беа предупредени дека изведувачите не се користат соодветен цементен малтер. Во 1921 година, поради недостиг на финансии, дизајнот на проектот бил променет од гравитациска брана во повеќекратен тип. Ревидираниот проект бил одобрен: повеќекратната лачна брана ќе биде изградена врз основата на гравитациската брана.
До јануари 1923 година, браната била 80% завршена, а до 23 октомври била целосно завршена и нејзиниот резервоар полн по обилните дождови. Електраната на браната имала инсталирана моќност.
Неуспех[уреди | уреди извор]
Во 6:30 часот наутро на 1 декември 1923 година, потпората на браната пукнала и потоа откажала. За неколку минути, околу 4.500.000 метри кубика Ratnayaka, Don D.; Brandt, Malcolm J.; Johnson, K. Michael (2009). Twort's water supply (6. изд.). Oxford: Butterworth-Heinemann. стр. 191. ISBN 978-0-7506-6843-9.</ref> вода бликала од резервоарот на надморска височина од 1.535 метри до долината долу. Прво било поплавено селото Буеџо, проследено со делумно поплавување на Дезо, дел од општината Азоне, и целосно поплавување на Децо, област на Колере и Корна ди Дарфо. Надојдените води престанале и стигнале и до езерото Исео, кое се наоѓа на надморска височина од 186 метарs (610 ст). Во катастрофата загинаа најмалку 356 луѓе.[1][2]
Истражување[уреди | уреди извор]
Браната првично била дозволена како гравитациска брана со мала искривување, но клиентот ја смени во брана со повеќе заштеди на пари.
Дозволата била ревидирана за оваа промена дури откако била завршена браната. Неуспехот на повеќекратната лачна брана се припишува на многу аспекти од нејзината изградба, на крајот на лошата изработка. Бетонот во сводовите бил со слаб квалитет и потоа бил зајакнат со мрежа против гранати што се користела за време на Првата светска војна.
Имаше и индикации дека браната била слабо споена со нејзиниот темел.[3] Дополнително, се верувало дека бетонот не бил целосно стврднат кога акумулацијата се полнела. Наводно, работниците кои се жалеле на градежните техники добиле отказ.
Наследство[уреди | уреди извор]
Неуспехот на браната бил влијателен во развојот на италијанскиот дизајн на браната и проценката на ризикот.[4] Како резултат на несреќата, и други лачни брани биле критикувани.[5]
Изградена е многу помала брана која што се протега на празнината оставена од уривањето, и сè уште се користи до ден денес, создавајќи мала акумулација. Споменик на локацијата ја одбележува трагедијата.
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ „The Curious Traveler: Ride II The Ruins of Gleno Dam“ (италијански). Biblioteca Italia Grassi. Посетено на 10 March 2011.
- ↑ „La diga Gleno“ (италијански). Scalve.it. Посетено на 10 March 2011.
- ↑ Ratnayaka, Don D.; Brandt, Malcolm J.; Johnson, K. Michael (2009). Twort's water supply (6. изд.). Oxford: Butterworth-Heinemann. стр. 191. ISBN 978-0-7506-6843-9.
- ↑ Marco Pilotti; Andrea Maranzoni; Massimo Tomirotti; Giulia Valerio. „The 1923 Gleno Dam‐Break: Case Study and Numerical Modelling“. American Society of Civil Engineers: Journal of Hydraulic Engineering. Посетено на 10 March 2011.
- ↑ Herzog, Max A. M. (1999). Practical Dam Analysis. London: Thomas Telford Publishing. стр. 115, 119–126. ISBN 3-8041-2070-9 – преку Google Books.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
Браната Глено на Ризницата ?
- Историја на браната Глено на Scalve.it (италијански и англиски)