Едит Монтур

Од Википедија — слободната енциклопедија

Шарлот Едит Андерсон Монтур (10 април 1890 - 3 април 1996 година), позната едноставно како Едит Монтур,[1] била ветеран од Мохавци во Првата светска војна, позната како првата домородна жена од Канада која станала регистрирана медицинска сестра, како и жена што го стекнала правото да ја гласаат на канадските федерални избори.[2] [3] Таа била првата домородна жена од Канада која служела во војската на Соединетите држави.[1]

Ран живот[уреди | уреди извор]

Шарлот Едит Андерсон е родена на 10 април 1890 година во резерватот Шест нации во Охсвекен во близина на Брантфорд, Онтарио, Канада. Таа била најмладата во семејството од осум деца со потекло од Мохавк, посетувајќи дневно училиште во резерватот и стекнала диплома за средно образование од колеџ институтот Брантфорд.[1]

Кариера и служба во странство во Првата светска војна[уреди | уреди извор]

Таа морала да учи и да стекне обука како медицинска сестра во САД бидејќи сите канадски училишта за медицински сестри ја одбиле поради нејзината раса.[2] [4] Индискиот акт од 1876 година го спречувало пристапот до високото образование на домородните луѓе.[5] Едит Андерсон студирала на школата за медицински сестри Њу Рошел во Њујорк и дипломирала највисоко во својата класа, станувајќи првата домородна регистрирана медицинска сестра во Канада во 1914 година.[1]

Андерсон работела како медицинска сестра во основно училиште, но ја напуштила таа работа во 1917 година за да се приклучи на армискиот корпус на медицински сестри.[2] [6] Се верува дека и била претставена церемонијална облека од Мохавк како погребна облека пред да замине на служба во странство во случај да умре во војната.[1]

Служела во Франција во воена болница.[2] Таа била една од четиринаесетте домородни канадски жени кои служеле како членови на армискиот корпус на медицински сестри за време на Првата светска војна, и била една од двете што служеле во странство (другата била Кора Е. Синард (не. Елм) член на племето Онеида која служела и во Франција).[2]

Таа била стационирана во близина на првите линии, работејќи како медицинска сестра во Базната болница 23 во Вител, Франција, една година, како и на други места во Франција. Работела 14 часа дена и пешачела на боиштата за да ги најде и лекува ранетите. Таа ги лекувала војниците повредени во рововски војни и напади со гас.[1]

По војната[уреди | уреди извор]

Едит Андерсон се вратила во резерватот Шест нации каде што е родена по крајот на Првата светска војна. Канадскиот <i id="mwPw">закон за воена служба</i> (1917) им дало право на глас на медицинските сестри за време на војната, и според овие услови, таа станала првата домородна жена од Канада што добила право на глас на канадските федерални избори. Било потребно време до 1960 година за сите домородни жени да добијат федерален глас во Канада.

Таа продолжила да работи во здравството и работела како медицинска сестра и акушерка во болница на резерватот до 1955 година, кога се пензионирала на 65 години. Како Едит Монтур таа работела напорно за да ја подобри здравствената заштита на домородците. Во 1939 година, Монтур била избрана за почесен претседател на Црвениот крст на Охсвекен.[1]

Личен живот[уреди | уреди извор]

Едит Андерсон се омажила за Клејбран Монтур набргу откако се вратила во резерватот и имале пет деца, Бад, Хелен, Рон, Дон и Гилберт, кои починале како доенчиња во 1929 година. Имала 14 внуци.[1]

Едит Монтур починала на 3 април 1996 година во Охсвекен, Онтарио, една недела пред нејзиниот 106-ти роденден и била погребана на англиканските гробишта Сент Џон во резерватот.[1]

Комеморација[уреди | уреди извор]

По неа се именувани авенијата Едит Монтур, паркот Едит Монтур и основното училиште Едит Монтур во Брантфорд, Онтарио.[1]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Conn, Heather. 2017. "Edith Monture." The Canadian Encyclopedia. Historica Canada.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 „Women In Military Service For America Memorial“. Womensmemorial.org. Архивирано од изворникот на 2016-10-15. Посетено на 2015-11-12.
  3. nurun.com (2013-02-26). „Student seeks native women firsts | Brantford Expositor“. Brantfordexpositor.ca. Посетено на 2015-11-12.
  4. „Canada's History - Charlotte Monture“. Canadashistory.ca. 1918-10-04. Архивирано од изворникот на 2015-11-17. Посетено на 2015-11-12.
  5. „Indian Act | The Canadian Encyclopedia“. www.thecanadianencyclopedia.ca. Посетено на 2023-03-03.
  6. „Defense.gov: National Canadian Heritage Month 2014 profile of Charlotte Edith (Anderson) Monture“. Archive.defense.gov. Архивирано од изворникот на 2015-11-17. Посетено на 2015-11-12.