Божиќен ролат
Божиќен ролат — традиционална божиќна торта во форма на трупец, вообичаена во Франција и поранешните француски колонии. Во суштина, тоа е еден вид ролат. Обичајот за печење на оваа торта датира и е поврзан од средновековниот обичај со палење на бадниковиот трупец.
Најчесто се прави од тесто од бисквити на тој начин што пресекот на колачот наликува на пресек на стебло, а кремот се премачкува така што тој изгледа како кора од дрво. Тие често се украсени со шеќер во прав, што го симболизира снегот, како и фигури од печурки (направени од марципан ) и разни бобинки.
Приказна[уреди | уреди извор]
Потекнува од древниот пагански ритуал на палење на бадникарскиот оган. Почнувајќи од 12 век, во Франција се појавила традиција на Бадник да се направи божиќно дрво од свежо дрво (најчесто тоа било дрво од цреша) во дворот на куќата со целото семејство. Со одредени церемонии тоа било свечено внесувано во куќата. Главата на семејството го полевал со масло и загреано вино, а целото семејство се помолувало. Малите девојчиња го палеле трупецот користејќи дрвени парчиња јаглен останати од трупецот од претходната година (според легендата, пепелта и дрвените парчиња јаглен што останувале од палењето на бадниковиот трупец ја штителе куќата од гром и ѓаволски работи во текот на целата година; затоа, тие биле внимателно собирани и складирани). Се сметало дека е важно сите вклучени во процесот на осветлувањето да имаат чисти раце. Постепено згаснала традицијата на палење трупци, иако денес се уште се практикува во куќите кои имаат камини. Но, повеќето Французи ја украсуваат својата маса со мал модел на божиќен трупец и украсуваат некои од јадењата во форма на божиќен трупец.
Во Германија ролатот од пандишпан се нарекува „ Бизмарк даб“ .
Поврзано[уреди | уреди извор]
- Бадниково гранче
- Јуле
- Штолен
Наводи[уреди | уреди извор]
Литература[уреди | уреди извор]
- Савељева О. М. Историјата на „Божиќниот дневник“ како пример за еволуцијата на митот // СОФИЈА: Алманах: кн. 2: П. А. Флоренски и А. Ф. Лосев: семејство, мит, историја. - Уфа: Издавачка куќа „Здравство на Башкортостан“, 2007. - стр. 267-273. Зачувана копија.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Токарев С. А., Филимонова Т. Д. Потекло на елката. Архивирано на 23 февруари 2022 г. Божиќен дневник, бадњак Архивирано на 23 февруари 2022 г. . Фрагмент од делото „Ореди и обичаи поврзани со вегетацијата“