Површина на телото

Од Википедија — слободната енциклопедија
(Пренасочено од Површината на телото)

Површината на телото (англиски: body surface area, скратено BSA) е надворешната површина на телото покриена со кожа.

Познавањето на површината на телото на една личност е од голема важност за дозирање на одредени лекови (како на пример цитостатици и други активни состојки кои се користат во онкологијата), како и за проценка на кожни лезии (изгореници).

Емпириски формули за одредување на површината на телото[уреди | уреди извор]

Врз основа на емпириски податоци можеа да се добијат некои формули за проценка на површината на телото врз основа на телесната тежина и големината на телото . Во пракса многу често се користат номограми.

  • Мостеларовата формула *):
  • Формула Гехан-Џорџ
    • за деца < 5 години:
    • за деца и млади на возраст од 5-19 години:
    • за возрасни > 19 години *):
  • Хејкок формула *):
  • ДуБоис формула *):
  • Формула според Бојд *):
  • Шлих формула
    • за жени *):
    • за мажи *):
  • Формула Фуџимото *):
  • Такахира формула *):
  • Формула Ливингстон-Ли:
    • со телесна маса ≥ 10 килограм:
    • со телесна маса < 10 килограм:
  • Формула Шутер и Аслани *):

Симболите на формулата ги имаат следните значења

  • – површина на телото во м²
  • – висина во цм
  • – телесна маса во кг

Формулите Мостлер и Хејкок главно се користат за одредување на површината на телото кај децата.

Оригиналната Бојдова формула е:

.

Во претставувањето на формулата погоре, таа е малку преобликувана со цел да се постигне подобра споредливост помеѓу различните формули.

Исто и формулата Мостлер (во оригиналот ) може да се претстави алтернативно како погоре.

Формулите на Шлих ја земаат предвид, меѓу другото, различната градба на телото на жените и мажите. Во оригиналот, тие ја пресметуваат релативната површина на телото (т.е. површината на телото по кг телесна маса) како нелинеарна функција на индексот на телесна маса[1].

*) за означените формули може да се најде онлајн пресметувач на следниов линк Pschyrembel Online за пресметување на телесната површина според висина на телото и телесна тежина (страницата е достапна на германски јазик). Види веб-врски.

Просечни вредности[уреди | уреди извор]

  • Просечната површина на телото на здрави возрасни лица во 1926 година била 1,73 m².[2]
  • Кај мажите, просекот е 1,9 m².
  • Кај жени: 1.6 m²
  • Предвремено родени бебиња: 0,10 m² со тежина од 1000 g
  • Предвремено родени бебиња: 0,15 m² со тежина од 2000 g [3]
  • Новороденчиња: 0,25 m²
  • 2-месечно новороденче: 0,3 m²
  • Деца од 2-4 години: 0,5 m²
  • 5-годишни деца: 0,75 m²
  • 9-годишни деца: 1.07 m²
  • 10-годишни деца: 1.14 m²; друга индикација: 1.0 m² [4]
  • Деца на возраст од 12-13 години: 1,33 m²

Информации/формули за делови од телото[уреди | уреди извор]

За возрасни може грубо да се користи правилото на девет:[5]

глава 9 % + 2 x рака 9 % + 2 x нога 18 % (9 % за предната страна и 9 % за задната страна на ногата) + трупот 36 % (по 9% за левата односно десната половина за предна и задна страна) + гениталии 1 % = 100 %

Во принцип, исто така важи за дланката се околу 1 % од површината на телото.

Кај децата, односот на горната и долната површина на телото се менува во корист на горната. Тоа значи дека новороденчињата имаат 21 % од телесната површина припаѓаат на главата, за трупот припаѓаат само 1/3 и за нозите 1/3.

глава 20 % + раце 20 % + нозе 30 % + труп 30 % = 100 %

Веб-врски[уреди | уреди извор]

  • Pschyrembel Online: Површина на телото . Автоматско пресметување по внесување на висина и тежина со различни формули.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Schlich E, Schlich M: Zur Bedeutung der relativen Körperoberfläche und der Körperzusammensetzung für die Wärmebilanz des Menschen. Aktuelle Ernährungsmedizin 2021; 46: 380-390. doi:10.1055/a-1502-6133
  2. Eugene Lyman Fish, J. Ramser Crawford: How to Make the Periodic Health Examination, Macmillan Company, New York 1927, S. 345.
  3. Markus Daschner: Tabellarum nephrologicum, 3. Auflage, Shaker Verlag, Aachen 2009, ISBN 978-3-8322-7967-7, S. 67.
  4. Markus Daschner: Tabellarum nephrologicum, 3. Auflage, Shaker Verlag, Aachen 2009, ISBN 978-3-8322-7967-7, S. 67.
  5. notmed.info