Тенгу

Од Википедија — слободната енциклопедија
Јапонскиот регент Хооџоо Токимуне, кој ги запрел Монголците, се бори против тенгу
„Кобајакауа Такакаге разговара со тенгу на планината Хико“, од Јошитоши. Носот на тенгу е сосема малку издолжен за да се разликува од обичен јамабуши.
Тенгу прикажан во облик на луња-чудовиште, од „Газу Хјакки Јакоо“ на Торијама Секиен.

Тенгу (јап. 天狗) се вид на легендарно суштество од јапонската народна религија. Тие се сметаат за еден вид на јоокаи (натприродни суштества) или Шинто ками (богови). Најпрво, за тенгу се сметало дека го заземале обликот на грабливи птици, и тие се традиционално претставени со човечки и авијатички особености. Најраните тенгу биле замислени со клунови, но оваа особина често била антропоморфно претставена како неприродно издолжен нос (врвот на носот), што денес нашироко се смета за дефинитивна одлика на тенгу во популарните адаптации. Паралелно, тие се поврзуваат со суштеството Гаруда (Санскрит: गरुड़ Гаруд; Пали: गरुळ Гарул), легендарна птици или суштество слично на птица во Хинду, Будистичката и Џаин митологијата, и под влијание на Сарутахико Ооками, домородно Шинто божество.

Во Будизмот, долго се сметало дека тенгу биле напаѓачки демони и предвесници на војната. Нивната слика постепено омекнала, но сепак, претворајќи се во едни од заштитниците, можеби и опасни, духови на планините и шумите. Тенгу се поврзани со аскетската пракса на Шугендоо, и тие се обично прикажани во облеката на своите следбеници - јамабуши.  

Приказ[уреди | уреди извор]

Тенгу во уметноста се појавуваат во различни форми. Обично се претставени како нешто помеѓу голема, монструозна птица и целосно антропоморфно суштество, често со црвено лице или невообичаено голем или долг нос. Раните прикази за тенгу ги покажуваат како суштества кои личат на луњи и можат да се претворат во облик на човек, честопати во трансформацијата задржувајќи ги нивните птичји крила, глава или клун. Долгиот нос на тенгу се чини дека е замислен во XIV век, веројатно како човечка претстава на птичјиот клун.[1] Оваа одлика ги поврзува со Сарутахико Ооками, кој е опишан во текстот „Нихон Шоки“ од 720 г., со сличен нос кој имал опсег од седум дланки.[2] На селските фестивали, двете фигури често се прикажани со идентичен дизајн на маски со црвен фалусен нос.[3]

Некои од најраните претстави за тенгу се појавуваат во јапонските свитоци со слики, како што е „Тенгузооши Емаки“ (天狗草子絵巻), насликан околу 1296 г., што ги исмејува високите свештеници, надавајќи им јастребови клунови како на тенгу демоните.[4]

Тенгу честопати се замислени во облик на некаков свештеник. Почнувајќи од XIII век, тенгу особено се поврзуваат со јамабуши, планински аскети кои практикуваат Шугендоо.[5] Асоцијацијата наскоро се нашла во јапонската уметност, каде што тенгу се најчесто насликани во уникатниот костум на јамабушите, кој вклучува карактеристична капа наречена токин и јуигеса (結袈裟).[6] Поради нивната свештеничка естетика, тие честопати се прикажани како управуваат со какхара, посебен стап што го користеле будистичките монаси, а на јапонски наречен шакуџоо.

Тенгу обично се прикажани како држат магична хаучиуа (羽団扇, лепеза од перја). Во народните приказни, овие лепези понекогаш имаат способност да го издолжат или скратат носот на една личност, но обично им се припишува моќта да развијат големи ветрови. Различни други чудни додатоци можат да бидат поврзани со тенгу како што е посебниот вид на висока, еднозаба гета сандала, честопати наречена тенгу-гета.[7]

Потекло[уреди | уреди извор]

Терминот тенгу и знаците што се користат за да се напише се позајмени од името на жесток демон од кинескиот фолклор наречен тиангоу, иако ова е сè уште непотврдено. Кинеската книжевност на ова суштество му доделува различни описи, но најчесто станува збор за жестоко и антропофагно кучешко чудовиште кое наликува на ѕвезда што паѓа или комета. Испушта бучава како гром и носи војна каде и да падне. Во едно споменување од Шу Ји Џи (述異記 , „Колекција на бизарни приказни“), напишана во 1791 г., опишува тиангоу налик на куче со остар клун и исправено држење на телото, иако вообичаено тиангоу немаат многу сличност со нивните јапонски колеги.[8]

23-то поглавје од „Нихон Шоки“, напишано во 720 г., главно се смета дека го содржи првото запишано споменување на тенгу во Јапонија. Во овој извештај, се појавува голема ѕвезда паѓалка и е посведочена од будистички свештеник како „небесно куче“, и слично како тиангоу од Кина, ѕвездата претходи на воено востание. Иако кинеските знаци за тенгу се користат во текстот, придружните фонетски фуригана знаци го даваат читањето како амацукицуне (небесна лисица). М. В. де Визер претпоставил дека раните јапонски тенгу можат да претставуваат спој на два кинески духови: тиангоу и лисиците-духови наречени хули џинг.[9]

Не е јасно како тенгу се претворил од куче-метеор во човек-птица. Некои јапонски научници ја поддржале теоријата дека сликата на тенгу потекнува од сликата за хинду богот орел Гаруда, кој бил плурализиран во будистичкото писмо како поединец од една од најголемите раси на нечовечки суштества. Како и со тенгу, и гаруда се често портретирани во човечка форма, со крилја и клунот од птица. Името тенгу се чини дека е напишано наместо гаруда во јапонската сутра наречена Емјоо Џизоо-кјоо (延命地蔵経), но ова е веројатно напишано во Едо периодот, долго откако била воспоставена сликата за тенгу. Најмалку една рана приказна во „Конџаку Моногатари“ опишува тенгу кој протерал змеј, која потсетува на расправата на гаруда со наага змиите. Во други аспекти, сепак, оригиналното поведение на тенгу значително се разликува од она на гаруда, кој е генерално пријателски кон будизмот. Де Визер шпекулира дека тенгу може да потекнува од древната Шинто птица-демон која најверојатно била синкретизирана со гаруда и тиангоу кога будизмот пристигнал во Јапонија. Сепак, тој нашол малку докази за поддршка на оваа идеја.[10]

Во подоцнежна верзија на „Куџики“, древен јапонски историски текст, е запишано името Аманозако, монструозно женско божество родено од жестокоста на богот Сусаноо, а пишаните знаци значат „тенгу божество“ (天狗神). Книгата го опишува Аманозако како бесно суштество способно за лет, со тело на човек, глава на ѕвер, долг нос, долги уши и големи заби што можат да ги џвакаат мечевите. Во книгата од XVIII век наречена „Тенгу Меигикоо“ (天狗名義考), се сугерира дека оваа божица е вистинската претходничка на тенгу, но датумот и автентичноста на „Куџики“, а особено на ова издание, остануваат спорни.[11]

Зли духови и лути духови[уреди | уреди извор]

„Ига но Цубоне се соочува со измачениот дух на Сасаки но Кијотака“, од Јошитоши. Духот на Сасаки се појавува со крилја и канџи на тенгу.

„Конџаку Моногатари“, збирка раскази објавени во доцниот Хеиански период, содржи некои од најраните приказни за тенгу, веќе окарактеризирани како што би биле со вековите што доаѓаат. Овие тенгу се проблематични противници на Будизмот, кои ги лажат побожните со лажни слики на Буда, носат монаси и ги фрлаат на оддалечени места, опседнуваат жени во обид да ги заведат светите мажи, ограбуваат храмови, и ги даруваат оние што им се поклонуваат со несвета моќ. Тие често се маскираат во свештеници или чесни сестри, но се чини дека нивната вистинска форма е онаа на луњите.[12]

Во текот на XII и XIII век, продолжиле сведочењата за обидите на тенгу кои предизвикувале проблеми во светот. Тие сега биле етаблирани како духовите на лутите, суетните или еретички свештеници кои потпаднале во „тенгу-димензијата“ (天狗道, тенгудоо). Тие започнале да опседнуваат луѓе, особено жени и девојчиња, и да зборуваат преку нивните усти (кицунецуки). Сè уште сметани за непријатели на Будизмот, демоните исто така го свртеле вниманието кон кралското семејство. Во „Коџидан“ се раскажува за една Царица која била опседната, а во приказната „Оокагами“ се раскажува дека Императорот Санџоо бил ослепен од тенгу, т.е., дух на свештеник кој го презирал престолот.[13]

Еден озлогласен тенгу од XII век, самиот тој бил дух на император. „Хооген Моногатари“ ја раскажува приказната за Императорот Сутоку, кој бил принуден од неговиот татко да го напушти престолот. Кога тој подоцна го кренал Хооген бунтот за да ја поврати земјата од Императорот Го-Ширакауа, тој бил поразен и прогонет во провинцијата Сануки во Шикоку. Според легендата, тој умрел во маки, откако се заколнал дека ќе ја прогонува нацијата на Јапонија како велик демон, така станувајќи страшен тенгу со долги нокти и очи како на луња.[14]

Во приказните од XIII век, тенгу започнале да киднапираат млади момчиња, како и свештеници, кои отсекогаш биле нивна мета. Момчињата честопати биле враќани, додека свештениците ќе биле најдени врзани за врвовите на дрвјата или на други високи места. Сепак, сите жртви на тенгу биле враќани во состојба на блиска смрт или лудило, понекогаш откако ќе бидат измамени да јадат животински измет.[5]

Тенгу од овој период честопати биле замислени како духови на арогантните, и како резултат на тоа, суштествата станале силно поврзани со суетата и гордостта. Денес, јапонскиот израз „тенгу ни нару“ („се претвори во тенгу“) сè уште се користи кога се опишува вообразена личност.[15]

Велики и мали демони[уреди | уреди извор]

„Тенгу-врана“, доцен Едо период (28×25×58 см)
„Тенгу и будистички монах“, од Кауанабе Кјоосаи. Тенгу носи капа и пом-пом појас на следбеник на Шугендоо.

Во „Генпеи Џоосуики“, напишана во доцниот Камакура период, еден бог му се појавува на Го-Ширакауа и му дава детален извештај за тенгу духовите. Тој вели дека тие потпаѓаат во тенгу патот затоа што, како будисти, тие не можат да одат во Пеколот, но како луѓе со лоши принципи, тие исто така не можат да одат во Рајот. Тој го опишува појавувањето на различни типови на тенгу: духови на свештеници, монахињи, обични мажи и обични жени, сите тие во животот поседувале прекумерна гордост. Богот ја воведува идејата дека не сите тенгу се еднакви; мудрите луѓе стануваат даитенгу (大天狗, големо тенгу), а неуките стануваат котенгу (小天狗, мали тенгу).[16]

Филозофот Хајаши Разан ги именува најголемите од овие даитенгу како Сооџообоо од Курама, Тарообоо од Атаго и Џирообоо од Хира.[17] Демоните од Курама и Атаго се меѓу најпознатите тенгу.[15]

Еден дел од „Тенгу Меигикоо“, подоцна цитиран од Иноуе Енрјоо, ги наведува даитенгу по овој редослед:[18]

  • Сооџообоо (僧正坊) од Курама
  • Тарообоо (太郎坊) од Атаго
  • Џирообоо (二郎坊) од Хира
  • Санџакубоо (三尺坊) од Акиха
  • Рјуухообоо (笠鋒坊) од Коомјо
  • Бузенбоо (豊前坊) од Хико
  • Хоокибоо (伯耆坊) од Даисен
  • Мјоогибоо (妙義坊) од Уено
  • Санкибоо (三鬼坊) од Ицукушима
  • Зенкибоо (前鬼坊) од Оомине
  • Коотенбоо (高天坊) од Кацураги
  • Цукуба-хооин (筑波法印) од Хитачи
  • Даранибоо (陀羅尼坊) од Фуџи
  • Наигубу (内供奉) од Такао
  • Сагамибоо (相模坊) од Ширамине
  • Сабуроо (三郎) од Изуна
  • Аџари (阿闍梨) од Хиго

Даитенгу честопати се замислени во почовечка форма од нивните подмладоци, и поради долгиот нос, тие можат да се нарекуваат и „ханатакатенгу“ (鼻高天狗, „долгонос тенгу“). Котенгу може обратно да биде прикажан повеќе како налик на птица. Тие понекогаш се нарекуваат Карасу-Тенгу (烏天狗, „тенгу-гавран“) или коппа- или коноха-тенгу (木葉天狗, 木の葉天狗, „дрво-лисјен тенгу“).[19] Иноуе Енрјоо опишва два вида на тенгу во неговата „Тенгурон“: големите даитенгу, и малите, налик на птица, коноха-тенгу кои живеат во Криптомерија дрвјата. Коноха-тенгу се забележани во книгата од 1746 година наречена „Шококу Риџин Дан“ (諸国里人談), како суштества слични на птиците со распон на крилјата од преку два метри кои биле забележани како ловат риби во Оои реката, иако ова име ретко се појавува во книжевноста.[20]

Суштествата што не одговараат на класичната слика на птиците или јамабуши понекогаш се нарекуваат тенгу. На пример, тенгу маскирани како шумски духови можат да се наречат „гухин“ (狗賓, повремено запишани и како „кухин“, „кучиња гости“), но овој збор може да се однесува и кон тенгу со кучешки усти или други одлики.[19] Луѓето во Кочи од Шикоку веруваат во суштество наречено „шибатен“ или „шибатенгу“ (シバテン, 芝天狗, „тревно тенгу“), но ова е мало детско суштество кое сака сумо борење и понекогаш живее во водата, и генерално се смета за едно од многу видови на каппа.[21] Друг тенгу што живее во вода е „кауатенгу“ (川天狗, „речен тенгу“) од Поголемата област на Токио. Ова суштество ретко се гледа, но се верува дека создава чудни огнени топки и им пречи на рибарите.[22]

Заштитни духови и богови[уреди | уреди извор]

Тенгу микоши (преносно светилиште) во градот Беппу, Ооита, на Кјуушу.

Во Јамагата префектурата, меѓу другите области како грмушките на планините во текот на летото, има неколку десетици цубо мов и песок што биле почитувани како „гнезда на тенгу“, а во планинските села во Канагауа префектурата, каде што се сечеле дрвја во ноќта, биле нарекувани „тенгу даоши“ (天狗倒し, пад на тенгу), а мистериозните ноќни звуци што личеле на сечење и паѓање на дрво или мистериозното шумење и покрај тоа што немало ветер, се сметале за дело на планинските тенгу. Исто така, се теоретизирало дека пукањето со пиштол трипати би го запрело овој мистериозен звук. Покрај ова, во округот Тоне, Гунма префектурата, постојат легенди за „тенгу уараи“ (天狗笑い, „смеа на тенгу“) за тоа како некој ќе чуе смеа од никаде, и ако некој едноставно продолжи да оди, ќе чуе уште погласно смеење, и ако чивекот се смее назад како одговор, смеењето би се повторило уште погласно од порано. За „тенгу цубуте“ (天狗礫, „камче од тенгу“), за кои се вели дека е патот по кој тенгу оди, за тоа кога некој ќе оди по планинските патеки, ќе се појави ненадеен ветер, планината ќе шушка, и камчињата ќе летаат, а за местата во кои живеат тенгу, се нарекуваат „тенгуда“ (天狗田, „тенгу земја“), „тенгу но цуметоги иши“ (天狗の爪とぎ石, „тенгу камен за гребење“), „тенгу но јама“ (天狗の山, „тенгу планина“), „тенгудани“ (天狗谷, „тенгу долина“) и сл., со други зборови, „тенгу територија“ (天狗の領地) или „тенгу гостински простории“ (狗賓の住処). Во деловната област Оуари во Каназауа, во петтата година од Хоореки ерата (1755 г.), се вели дека е виден „тенгу цубуте“ (天狗つぶて). На планината Огаса, Шизуока, мистериозниот феномен кога одекнувал звук на хајаши (придружен ансамбл во Но претставите) од планините во текот на летото бил наречен „тенгубајаши“ (天狗囃子), и се вели дека е дело на тенгу во Огаса Џинџа.[23] На островот Садо (Садо, Ниигата) постоеле „јамакагура“ (山神楽, „планинска кагура“), а за мистериозната појава на слушање на кагура од планините се вели дека е дело на тенгу.[24] Во Токујама, Иби округ, Гифу (денес Ибигауа) постоеле „тенгу таико“ (天狗太鼓), а звукот на таико (посебни јапонски тапани) од планините се велело дека се знак на претстоен дожд.[25]

„Шасекишуу“, книга со Будистички параболи од Камакура периодот, прави разлика помеѓу добрите и лошите тенгу. Книгата објаснува дека првите командуваат со вторите и се заштитници, а не противници на будизмот - и иако мааната на гордоста или амбицијата ги натерала да паднат по демонскиот пат, тие остануваат истите во основа добри, дарма-почитувачки личности кои што претходно биле во животот.[26]

Непријатната слика за тенгу продолжила да еродира и во XVII век. Во некои приказни сега тие се претставувени како многу помалку злонамерни, заштитувајќи ги и благословувајќи ги будистичките институции наместо да им се закануваат или да ги палат. Според легенда во „Каидан Тошиотоко“ (怪談登志男) од XVIII век, тенгу зазел форма на јамабуши и верно му служел на игуменот во некој Зен манстир, сè додека човекот не ја препознал вистинската форма на неговиот придружник. Крилјата и огромниот нос на ова тенгу потоа повторно се појавиле. Тој потоа побарал дел од мудроста на својот господар и си заминал, но сепак продолжил, невидливо, да му обезбедува чудесна помош на манастирот.[27]

Во XVIII и XIX век се појавил страв од тенгу како будните заштитници на одредени шуми. Во збирката чудни приказни „Саншу Кидан“ (三州奇談), една приказна раскажува за човек кој залутал во длабока долина додека собирал лисја, и бил соочен со ненадејни и жестоки врнежи на град. Група селани подоцна му кажале дека бил во долината каде што живеат гухин и секој што ќе земе барем еден лист од тоа место сигурно ќе умре. Во „Соозан Чомон Кишуу“ (想山著聞奇集), напишана во 1849 година, авторот ги опишува обичаите на дрвосечачите од Мино провинцијата, во кои се користи еден вид на оризова торта наречена кухин-мочи за да ги смират тенгу, кои би во спротивно извршувле секакви зла. Во другите провинции, шумарите и ловџиите на тенгу им нудат посебен вид риба, наречена окозе, во замена за успешна работа во денот.[28] Луѓето од Ишикауа до неодамна верувале дека тенгу се гнасат од скуша и ја користеле оваа риба како „магија“ против киднапирања и прогонувања од палавите духови.[29]

Тенгу се обожуваат како корисни ками (богови или почитувани духови) во различни јапонски религиозни култови. На пример, тенгуто Сабуро од Изуна е обожувано на оваа планина и разни други како „Изуна Гонген“ (飯綱権現, „инкарнација на Изуна“), едно од главните божества во култот Изуна Шуген, кој се соодвестува со маѓепства поврзани со лисици и Дакини од тантричкиот будизам. Изуна Гонген е прикажан како клунеста, крилеста фигура со змии завиткани околу неговите екстремитети, опкружен со ореол од пламен, јавајќи на грбот на лисица и мавтајќи со меч. Обожавателите на тенгу на другите свети планини имаат усвоено слични слики за своите богови, како што се Санџакубоо (三尺坊) или Акиба Гонген (秋葉権現) од Акуба и Доорјоо Гонген (道了権現) од храмот Саиџоо-џи во Одауара.[30]

Во популарните народни приказни[уреди | уреди извор]

Фолклорниот херој Кинтароо вознемирува гнездо на мали тенгу.
Слон и тенгу во лет, од Утагауа Кунијоши.

Тенгу често се појавуваат во усно пренесените приказни собрани од јапонски фолклористи. Бидејќи овие приказни се често смешни, тие имаат тенденција да го прикажуваат тенгу како смешни суштества кои лесно се измамени или збунунети од луѓето. Некои вообичаени народни приказни во кои се појавува тенгу ги вклучуваат:

  • „Волшебната наметка на Тенгу“ (天狗の隠れみの, Тенгу но Какуремино): Овде, едно момче гледа низ обично парче бамбус и се преправа дека може да гледа далечни места низ него (бамбусовото дрво е шупливо). Тенгу, обземен од љубопитноста, нуди да го замени за волшебна наметка од слама што го прави носителот невидлив. Откако го измамил тенгуто, момчето ја продолжува својата пакост додека ја носи наметката. Друга верзија на оваа приказна раскажува за грд старец кој измамил тенгу да му ја даде својата магична наметка и да предизвика безредие кај неговите соселани. Приказната завршува со тоа што тенгу го враќа палтото преку игра со разменување на загатки и го казнува човекот претворајќи го во волк.[31]
  • „Извадената грпка на Старецот“ (瘤取り爺さん, Кобу-тори Џиисан): Овде, еден старец има грутка или тумор на лицето. На планините, тој се среќава со група на тенгу кои се забавуваат и им се придружува во игранката. Тој толку многу ги задоволува што тие сакаат тој да им се придружи следната вечер и му понудат подарок за него. Покрај тоа, тие му ја одземаат грутката од лицето, мислејќи дека тој ќе сака да му се врати и затоа ќе мора да им се придружи следната вечер. Еден непријатен сосед, кој исто така има грутка, наслушнува за среќата на старецот и се обидува истата да ја повтори, и дополнително да го украде подарокот. Тенгу, сепак, едноставно му ја надаваат и првата грутка покрај неговата, затоа што се згрозени од неговото лошо танцување и затоа што се обидел да го украде подарокот.[32]
  • „Лепезата на Тенгу“ (天狗の羽団扇, Тенгу но Хаучиуа): Во оваа приказна, еден никаквец добива магична лепеза на тенгу, кој може да го намали или расте носот. Тој тајно ја користи оваа ставка за енормно да го продолжи носот на ќерката на еден богат човек, за потоа да го смали во замена за нејзината рака во брак. Подоцна, тој случајно ќе се олади со лепезата додека дреме, а носот ќе му порасне толку долго што стигнува до рајот, што резултира со болна несреќа за него.[33]
  • Тиквата на Тенгу (天狗の瓢箪, „Тенгу но Хјоотан“): Тука, еден коцкар се сретнува со тенгу, кој го прашува од што најмногу се плаши. Коцкарот лаже, тврдејќи дека е преплашен од злато или мочи. Тенгуто одговара искрено дека е исплашен од некаква билка или некоја друга обична ствар. Тенгу, мислејќи дека сурово ќе го преплаши човекот, предизвикува колачи од ориз и пари да врнат врз коцкарот. Коцкарот секако е воодушевен за потоа да го исплаши тенгу со она од што најмногу се плаши. Коцкарот потоа ја добива и магичната тиква на тенгу (или друго богатство) што ја остава зад себе.[34]
  • „Тенгу и дрвосечачот“: Овде, еден тенгу му пречи на дрвосечач, покажувајќи ги своите натприродни способности погодувајќи му ги мислите на човекот. Дрвосечачот замавнува со секирата, а парге од распарченото дрво го погодува ова тенгу во носот. Тенгуто бега преплашено, извикувајќи дека луѓето се опасни суштества кои можат да направат работи без да размислуваат за нив.[35]

Боречки вештини[уреди | уреди извор]

Ушиуака-мару тренира со тенгу на Курама планината, од Куницуна Утагауа.
Оваа тематика е многу честа во укијо-е сликарството.

Во текот на XIV век, тенгу започнале да го вознемируваат светот надвор од будистичкото свештенство, и како нивните застрашувачки предци тиангоу, и тенгу станале суштества поврзани со војната.[36] Легендите на крајот им припишувале големо знаење во уметноста на боречките вештини.

Оваа репутација се чини дека потекнува од легендата околу славниот воин Минамото но Јошицуне. Кога Јошицуне бил младо момче кое се викало Ушиуака-мару, неговиот татко, Јошитомо, бил убиен од Таира кланот. Таира но Кијомори, водачот на Таира, му дозволил на детето да преживее со образложение дека е прогонет во храмот на планината Курама и да се замонаши. Но, еден ден во долината Сооџоо-га-дани, Ушиуака се сретнал со планинското тенгу, Сооџообоо. Овој дух го научил момчето да мечува за да му се одмазди на Таира.[37]

Првично, дејствијата на овој тенгу биле портретирани како уште еден обид на демоните да го фрлат светот во хаос и војна, но како што се зголемувала славата на Јошицуне како легендарен воин, неговиот монструозен учител започнал да се прикажува во многу посимпатично и почесно светло. Во една од најпознатите изведби на приказната, во Но претставата, „Курама Тенгу“, Ушиуака е единствената личност од неговиот храм што не се згрозува од изледот на чудните јамабуши. Така, Сооџообоо се спријателува со него и го учи, сочувствувајќи со неговата мака.[38]

Две приказни од XIX век ја продолжуваат оваа тема: Во „Соозан Чомон Кишуу“, едно момче е земено од тенгу и минува три години со суштеството. Се враќа дома со волшебен пиштол кој никогаш не промашува истрел. Приказна од Инаба провинцијата, раскажана од Иноуе Енрјоо, раскажува за девојче со слаба рачна умешност, која одеднаш е опседната од тенгу. Духот сака да ја обнови опаѓачката уметност на мечевите во светот. Наскоро се појавува млад самурај на кого му се појавило тенгуто во сон, а опседнатата девојка потоа го поучува како стручен мечувалец.[39] Некои гласини околу нинџите укажуваат на тоа дека и тие биле поучувани од тенгу.[19]

Во популарната култура[уреди | уреди извор]

Длабоко вкоренет во јапонската фантазија со векови, тенгу и понатаму се популарни теми во модерната фикција, како во Јапонија, така и во други земји. Тие често се појавуваат меѓу многуте ликови и суштества што се прикажани во јапонското кино, аниме, манга, RPG игри и видеоигри.

Unicode емотикон карактерот U+1F47A (👺) претставува Тенгу, под името „Јапонски Гоблин“.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ de Visser, pp. 61. The kite referred to here is tobi or tonbi (鳶), the Japanese black kite (Milvus migrans lineatus).
  2. ↑ „Encyclopedia of Shinto:Sarutahiko“. Архивирано од изворникот на 2018-04-17. Посетено на 2020-11-24.
  3. ↑ Moriarty p. 109.
  4. ↑ Fister p. 105. See images from this scroll here Архивирано на 23 јануари 2007 г. and here Архивирано на 23 јануари 2007 г..
  5. ↑ 5,0 5,1 de Visser, pp. 55–57.
  6. ↑ Fister, p. 103. For images of the yamabushi's costume look here Архивирано на 28 март 2007 г..
  7. ↑ Mizuki 2001, p. 122.
  8. ↑ de Visser, pp. 27–30.
  9. ↑ de Visser, pp. 34–35.
  10. ↑ de Visser, pp. 87–90.
  11. ↑ de Visser, pp. 43–44; Mizuki, Mujara 4, p.7.
  12. ↑ de Visser, pp. 38–43.
  13. ↑ de Visser, pp. 45–47. This tengu-ghost eventually appeared and admitted to riding on the emperor's back with his wings clasped over the man's eyes.
  14. ↑ de Visser, pp. 48–49.
  15. ↑ 15,0 15,1 Mizuki 2001.
  16. ↑ de Visser, pp. 51–53.
  17. ↑ de Visser, pp. 71.
  18. ↑ de Visser, p. 82; most kanji and some name corrections retrieved from here Архивирано на 27 септември 2007 г..
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 Mizuki 2001
  20. ↑ de Visser, p. 84; Mizuki 2003, p. 70. The term konoha-tengu is often mentioned in English texts as a synonym for daitengu, but this appears to be a widely repeated mistake which is not corroborated by Japanese-language sources.
  21. ↑ Mizuki, Mujara 4, p. 94
  22. ↑ Mizuki, Mujara 1, p. 38; Kawatengu Архивирано на 6 октомври 2006 г. at the Kaii-Yōkai Denshō Database[мртва врска]
  23. ↑ 高山建吉 (1951). „遠州の天狗囃子“. 民間伝承. 民間伝承の会. 15巻 (第2号): 19. Предлошка:NCID.
  24. ↑ 大藤時彦他 (1955). 民俗学研究所編 (уред.). 綜合日本民俗語彙. 第4巻. 柳田國男監修. 平凡社. стр. 1644. Предлошка:NCID.
  25. ↑ 千葉幹夫 (1995). 全国妖怪事典. 小学館ライブラリー. 小学館. стр. 116. ISBN 978-4-09-460074-2.
  26. ↑ de Visser, pp. 58–60.
  27. ↑ de Visser, pp. 72–76.
  28. ↑ de Visser, pp. 76–79. The okoze fish is known to science as Anema inerme, the mottled stargazer.
  29. ↑ Folklore texts cited in the Kaii*Yōkai Denshō Database:
  30. ↑ de Visser (Fox and Badger) p. 107–109. See also: Encyclopedia of Shinto: Izuna Gongen Архивирано на 9 август 2010 г. and Encyclopedia of Shinto: Akiha Shinkō Архивирано на 30 ноември 2020 г., and Saijoji, a.k.a. Doryo-son Архивирано на 3 февруари 2012 г..
  31. ↑ Seki p. 170. Online version here Архивирано на 31 декември 2006 г..
  32. ↑ Seki p. 128–129. Online version here. Oni often take the place of the tengu in this story.
  33. ↑ Seki p. 171. A version of this story has been popularized in English as "The Badger and the Magic Fan". ISBN 0-399-21945-5
  34. ↑ Seki p. 172. Online version here.
  35. ↑ Seki p. 54. This story often involves other mountain spirits, such as the yama-uba. A version specifically involving a tengu is recorded in Japanese here.
  36. ↑ de Visser, pp. 67.
  37. ↑ de Visser, pp. 47–48.
  38. ↑ Outlined in Japanese here Архивирано на 8 февруари 2008 г.. For another example see the picture scroll Tengu no Dairi here Архивирано на 9 јуни 2007 г., in which the tengu of Mount Kurama is working with a Buddha (who was once Yoshitsune's father) to overthrow the Taira clan. This indicates that the tengu is now involved in a righteous cause rather than an act of wickedness.
  39. ↑ de Visser, p. 79.

Библиографија[уреди | уреди извор]

Народни приказни
Утамаро Јама-уба и Кинтароо.
Записи
Легендарни суштества
Фолклористи
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Тенгу&oldid=5066584“