Стоболки
| Стоболки Период: среден миоцен - денес | |
|---|---|
| |
| Европска стоболка (Spermophilus citellus) | |
| Научна класификација | |
| Царство: | Животни |
| Колено: | Хордови |
| Потколено: | ‘Рбетници |
| Класа: | Цицачи |
| Ред: | Глодачи |
| Семејство: | Верверици |
| Племе: | Наземни верверици |
| Род: | Стоболки Cuvier, 1825 |
| Видови | |
|
Во текстот. | |
Стоболките (науч. Spermophilus) се род на наземни животни од семејството Верверици (Sciuridae). Постојат вкупно 40 видови и највеќето од нив влегуваат во овој род. Меѓутоа Spermophilus во поширока смисла е парафилетичен на прериски кучиња, мрмоти и антилопски верверици кои се од поинакво потекло. Затоа стоболките се рапсределени во неколку рода. Научното име Spermophilus значи „љубител на семиња“.
Стоболките имаат вошки кои им пренесуваат заразни болести на луѓето и знаат да поткопаат темели кога прават подземни тунели близу до куќи и други објекти. Иако се способни за искачување, највеќето видови живеат на отворени голи предели без дрва.[1]
Видови[уреди | уреди извор]
Во 2007 е направена филогенетска анализа на стоболките, користејќи го митохондрискиот ген цитохром b. Согласно наодите, Spermophilus е поделен на осум рода, со тоа што прериските кучиња, мрмотите и антилопските верверици се наведени како наброени кладови. Точните врски помеѓу овие кладови не се сосем разјаснети. Помеѓу овие, единаесетте исклучиво палеарктички видови остануваат составен дел од Spermophilus sensu stricto („во најтесна смисла“).
- клад 1, Notocitellus - тропски стоболки
- Тропска стоболка (Notocitellus adocetus)
- Обрачноопашеста стоболка (Notocitellus annulatus)
- клад 2, Ammospermophilus - антилопски верверици
- погл. антилопска верверица.
- клад 3, Otospermophilus - стоболки камењарки
- Стоболка камењарка (Otospermophilus variegatus)
- Калифорниска стоболка (Otospermophilus beecheyi)
- Бахакалифорниска стоболка (Otospermophilus atricapillus)
- клад 4, Callospermophilus - златномантиести стоболки
- Златномантиеста стоболка (Callospermophilus lateralis)
- Сиерамадранска стоболка (Callospermophilus madrensis)
- Каскадно-златномантиеста стоболка (Callospermophilus saturatus)
- клад 5, Xerospermophilus - џуџести стоболки
- Мохавска стоболка (Xerospermophilus mohavensis)
- Круглоопашеста стоболка (Xerospermophilus tereticaudus)
- Дамчеста стоболка (Xerospermophilus spilosoma)
- Перотска стоболка (Xerospermophilus perotensis)
- клад 6, Cynomys - прериски кучиња
- погл. прериско куче.
- клад 7, Poliocitellus
- Френклинова стоболка (Poliocitellus franklinii)
- клад 8, Ictidomys - мали стоболки
- Тринаесетригеста стоболка (Ictidomys tridecemlineatus)
- Мексиканска стоболка (Ictidomys mexicanus)
- Ictidomys parvidens
- клад 9, Marmota - мрмоти
- погл. мрмот.
- клад 10, Urocitellus - холарктички стоболки
- Долгоопашеста стоболка (Urocitellus undulatus)
- Уинтска стоболка (Urocitellus armatus)
- Белдингова стоболка (Urocitellus beldingi)
- Ајдашка стоболка (Urocitellus brunneus)
- Меријамова стоболка (Urocitellus canus)
- Колумбиска стоболка (Urocitellus columbianus)
- Вајоминшка стоболка (Urocitellus elegans)
- Пиутска стоболка (Urocitellus mollis)
- Поларна стоболка (Urocitellus parryii)
- Таунсендова стоболка (Urocitellus townsendii)
- Вашингтонска стоболка (Urocitellus washingtoni)
- Ричардсонова стоболка (Urocitellus richardsonii)
- клад 11, Spermophilus sensu stricto - старосветски стоболки
- Европска стоболка (Spermophilus citellus)
- со подвидот македонска стоболка (Spermophillus citellus karamani)[2]
- Алашанска стоболка (Spermophilus alashanicus)
- Даурска стоболка (Spermophilus dauricus)
- Руменолика стоболка (Spermophilus erythrogenys)
- Жолта стоболка (Spermophilus fulvus)
- ‘Рѓава стоболка (Spermophilus major)
- Мала стоболка (Spermophilus pygmaeus)
- Spermophilus relictus
- Дамчеста стоболка (Spermophilus suslicus)
- Таурска стоболка (Spermophilus taurensis)
- Малоазиска стоболка (Spermophilus xanthoprymnus)
- Spermophilus pallidicauda
- Spermophilus ralli
- Spermophilus brevicauda
Наводи[уреди | уреди извор]
 |
„Стоболки“ на Ризницата ? |
 |
„Стоболки“ на Викивидовите ? |
- ↑ Стоболка - Енциклопедија Британика (англиски)
- ↑ Постојани изложби - Цицачи: Македонска стоболка Архивирано на 15 март 2013 г. - Природонаучен музеј на Македонија (македонски)
- Helgen, Kristofer M.; Cole, F. Russel; Helgen, Lauren E.; and Wilson, Don E (2009). „Generic Revision in the Holarctic Ground Squirrel Genus Spermophilus“ (PDF). Journal of Mammalogy. 90 (2): 270–305. doi:10.1644/07-MAMM-A-309.1. Архивирано од изворникот (PDF) на 2012-04-15. Посетено на 2012-01-14.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)