Милан Стојадиновиќ

Милан Стојадиновиќ ( Чачак, 4 август 1888 година - Буенос Аирес, 24 октомври 1961 година ) бил српски политичар, правник, економист и професор на универзитетот. Тој бил министер за финансии во три наврати, премиер на Кралството Југославија и претседател на Југословенската радикална заедница .

Роден е во 1888 година во Чачак. Го завршил граматичкото училиште (1906) и студиите по право во Белград во 1910 година, завршувајќи три години во Германија, Франција и Велика Британија . Како службеник во Министерството за финансии на Кралството Србија, тој не подлежел на воена служба. Четири години од Првата светска војна 1914-1918 година. Тој поминал покрај Никола Пашиќ, во Крф и Париз. Од странство се вратил во новото кралство, како генерален директор на државно сметководство во Министерството за финансии. Набргу по завршувањето на докторатот, тој станл професор по финансиски науки на Универзитетот во Белград на 32-годишна возраст. Уште во 1919 година ја напуштил државната служба и како „човек со доверба во британскиот финансиски капитал“ станал директор на Англиската трговска банка. Тој останaл на таа позиција до 1922 година. како министер во владата на Никола Пашиќ.

Тој работел како министер за финансии во три наврати (1922-1924, 1924-1925 и 1934-1935). Тој бил активен во Народната радикална партија како член на Главниот комитет. Принцот Павле Караѓорѓевиќ му го дал мандатот да формира влада. Тој ја основаше Југословенската радикална заедница во 1935 година и му се придружија членови на неговата поранешна партија, Југословенската народна партија, словенечката народна партија Антон Коросец и југословенската муслиманска организација Мехмед Спах. Оваа партија беше екстремно десничарска партија. Стојадиновиќ водеше политика за приближување кон силите на Оската. За време на неговиот премиер, тој потпиша договор за пријателство со Франција и пак за агресија со Италија, обидувајќи се да ја зачува безбедноста на Југославија во пресрет на Втората светска војна.

Владата на Милан Стојадиновиќ се обидел да потпише договор со Ватикан во 1937 година. Ова предизвика жестоки протести од страна на Српската православна црква, а потпишувањето на договорот не успеал. Сепак, Стојадиновиќ успеал да победи на следните избори. Принцот Пол го отпушти во 1939 година затоа што не успеал да го реши хрватското прашање. На барање на Британците, Стојадиновиќ бил протеран од земјата и бил интерниран на островот Маурициус, каде ја поминал Втората светска војна. По војната му било забрането да се врати во земјата, така што тој го помина остатокот од својот живот во Аргентина и во другите јужно американски земји. За време на мандатот на аргентинскиот претседател Хуан Перон, тој уредувал влијателни економски списанија. Заедно со Анто Павелиќ тој потпишал проглас за комунистичка Југославија во 1954 година.

Животопис

Преку неговиот татко, кој бил судија во Чачак, семејството Стојадиновиќ за првпат влезе во редовите на интелигенцијата, со што значително се утврди во текот на образованието на младиот Милан: основно училиште, локално граматичко училиште, матичен универзитет. Според позицијата на татко му, утврден е и видот на студијата: закон. Семејството се преселило во Белград во 1904 година поради работата на нивниот татко. Ова е местото каде помладиот Стојадиновиќ завршил средно училиште. На млада возраст, тој се соочил со Српската социјална демократска партија. Сепак, тој подоцна заклучи дека националното ослободување од Отоманското Царство и Австроунгарија е поважно од класичната борба и тој се приклучи на Народната радикална партија на Пасиќ.

Надворешни врски

• „Милан Стојадиновиќ во тајните архиви на Архивирано на 4 февруари 2020 г. УДБА “ Архивирано на 4 февруари 2020 г., Веjко Лалиќ и Угšаша Балчиќ, Вечерње новости, билтен, 19 продолженија, 15 јануари - 2 февруари 2005 година
• Јавен глас: Политичарот Милан Стојадиновиќ
• Влада на Милан Стојадиновиќ
• Дали Стојадиновиќ заслужува споменик („Политика“, 24.07.2017)
• Премиер и соработник на Удба ака Мерцедес (Вечерње новости, 18 октомври 2019 година)
• УДБА им се придружува на лутите непријатели (Вечерње новости, 19 октомври 2019 година)