Вишеград (Пешта)

Од Википедија — слободната енциклопедија
Тврдината над Вишеград

Вишеград (унгарски: Visegrád ; словачки: Vyšehrad) е мал град во округот Пешта во Унгарија. Се наоѓа северно од Будимпешта на десниот брег на Дунав. Во градот, во 2001 година живееле 1.654 жители. Вишеград е познат по остатоците од раната ренесансна на летната палата на унгарскиот крал Матија Корвин и средновековната тврдина.

Етимологија на името[уреди | уреди извор]

Името Вишеград е од словенечко потекло и значи „горна тврдина" или „горна населба/ град/ утврдување“. Постои град со слично име во Босна и Херцеговина, Вишеград, а исто така и мало населено место во Тексас, Вишехрад, веднаш до Халетсвил. Едно германско архаичнo име за Вишеград е Плинтенбург.

Историја[уреди | уреди извор]

Во 11 век, кралот Андрија се вратил од Русија, од егзил, со неговата сопруга Анастазија. Тој основал манастир околу 1056 година во денешниот Вишеград, посветен на св. Андриј Првозван, и го доверил на православните монаси од Василиј. Латините беа привремено потиснати од православните свештеници. Овој манастир постоел до доаѓањето на Турците во овие подрачја, што оставиле пустош зад себе.

Во 1886 година, на еден вис покрај Дунав, се виделе рушевините на кралскиот град Вишеград. Во неговото подножје, унгарскиот воен офицер Гергели живеел во една куќа, кој во 1849 година положил оружје во Вилагос. Тој бил омразен од неговите сонародници, поради неговата наводно измамлива положба. Во рамките на ѕидовите имаше т.н. кулата на "Соломон", во која кралот Владислав I од Унгарија, го уапсил својот братучед Соломон.[1]

Во Вишеград со задоволство престојувале унгарските кралеви како Карло Роберт, Матија Корвин - "кралот Матијаш" и Лудвиг. Лудвиг Велики се оженил со Јелисавета, ќерка на Стефан II Котроманиќ, босанска забрана. Тоа било 1358 година во неговиот "романтичен" замок во Вишеград. Во таа прилика тој се обврзал да го заштити Дубровник. Од тогаш, за граѓаните на Дубровник се создадени услови за слободна трговија во Дунавскиот регион.[2]

Унгарскиот крал Карло III умрел во 1385 година, истата година кога бил крунисан, во Вишеград. По наредба на младата и старата кралица, го убил најмениот убиец Граф Форгач.[3] Градот Вишеград го осовил австрискиот император 1684 година, на Дунав.[4]

Србите во Вишеград[уреди | уреди извор]

Според државниот попис од 1900 година во Вишеград, само еден српски православен граѓанин бил регистриран во округот Пешта. Парохијската гранка не е организирана овде.[5]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. "Стражилово", Нови Сад во 1886 година
  2. Павле Софриќ: "Моменти од минатото и сегашноста на градот Сендедреја", Панчево-Сентрандреа 2005
  3. "Гласник здруженија на српското славост", Белград 1870 година
  4. "Гласник здруженија на српското славост", Белград 1872
  5. Мата Косовац: "Српски православен митрополит Карловац според податоците од 1905 година", Карловци во 1910 година

Надворешни врски[уреди | уреди извор]