Бурјатски јазик
| Бурјатски јазик | ||
|---|---|---|
| буряад хэлэн buryaad khelen | ||
| Застапен во | Русија (Бурјатија), Монголија, Кина | |
| Народ | Бурјати, Баргански Монголци | |
| Говорници | (330,000 во 1982–2010 г.)e17 | |
| Јазично семејство | монголски
| |
| Писмо | кирилица (бурјатска азбука), монголско писмо, вагиндра | |
| Статус | ||
| Службен во | Бурјатија, Русија | |
| Јазични кодови | ||
| ISO 639-2 | bua | |
| ISO 639-3 | bua — опсежен код Поединечни кодови: bxu — кинески бурјатски bxm — монголски бурјатски bxr — руски бурјатски | |
| Linguasphere | part of 44-BAA-b | |
|
| ||
Бурјатскиот (буряад хэлэн buryaad khelen) е монголски јазик кој е мајчин јазик на Бурјатите. Јазикот понекогаш се смета и за дијалект на монголскиот јазик. Повеќето Бурјати живеат во Русија, во Бурјатија, каде е службен јазик.[1] Во Русија јазикот го зборуваат 353,113 луѓе (според пописот од 2002), а во Монголија и Кина околу 100.000 луѓе.[2] Јазикот се пишува на кирилица во Русија.[3]
Фонологија[уреди | уреди извор]
Во бурјатскиот ги има следниве фонеми /i, ə, e, a, u, ʊ, o, ɔ/ (плус неколку дифтонзи),[4] краткото /e/ се изговара [ɯ], а согласките се /b, g, d, th, m, n, x, l, r/, /s, ʃ, h, j/.[5]
Граматика[уреди | уреди извор]
Бурјатскиот има зборовен редослед подмет-предмет-прирок и има самогласна хармонија. Наместо употреба на предлози, бурјатскиот користи постпозиции. Јазикот има осум падежа: номинатив, акузатив, генитив, инструментал, аблатив, индефинит, комитатив и датив-локатив.[6]
Примери[уреди | уреди извор]
| македонски | класичен монголски | бурјатски | |
| 1 | еден | Nigen | Negen |
| 2 | два | Qoyar | Khoyor |
| 3 | три | Ghurban | Ghurban |
| 4 | четири | Dörben | Dürben |
| 5 | пет | Tabun | Taban |
| 6 | шест | Jirghughan | Zurghaan |
| 7 | седум | Dologhan | Doloon |
| 8 | осум | Naiman | Nayman |
| 9 | девет | Yisun | Yühen |
| 10 | десет | Arban | Arban |
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Skribnik 2003: 102, 105
- ↑ Skribnik 2003: 102
- ↑ Skribnik 2003: 105
- ↑ Poppe 1960: 8
- ↑ Svantesson et al. 2005ː 146; the status of [ŋ] is problematic, see Skribnik 2003: 107. In Poppe 1960's description, places of vowel articulation are somewhat more fronted.
- ↑ „Overview of the Buriat Language“. Learn the Buriat Language & Culture. Transparent Language. Посетено на 4 Nov 2011.
Литература[уреди | уреди извор]
- Poppe, Nicholas (1960): Buriat grammar. Uralic and Altaic series (No. 2). Bloomington: Indiana University.
- Skribnik, Elena (2003): Buryat. In: Juha Janhunen (ed.): The Mongolic languages. London: Routledge: 102-128.
- Svantesson, Jan-Olof, Anna Tsendina, Anastasia Karlsson, Vivan Franzén (2005): The Phonology of Mongolian. New York: Oxford University Press.
- Walker, Rachel (1997): Mongolian stress, licensing, and factorial typology. (Online on the Rutgers Optimality Archive website: roa.rutgers.edu/view.php3?id=184.)
Дополнителни информации[уреди | уреди извор]
- Санжеев Г. Д. (1962). „Sanzheev, G.D. Grammar of Buryat. Phonetics and morphology“ (PDF, 23 Mb) (руски).
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Руско-бурјатски речник
- Бурјатски учебник Архивирано на 19 декември 2012 г.
 | Оваа статија поврзана со алтајските јазици е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите. |
| ||||||||||
| ||||||||||
