Букеларија (тема)

Тема на Букеларанците Βουκελλάριον θέμα, θέμα Βουκελλαρίων
Тема на Византиско Царство
средина на 8 век – 1070
Местоположба на Тема Букеларија Византиските теми на Мала Азија околу 780 година, после поделбата на Опсикија.
Историски период		Среден век
-	Основана	743–767
-	Паѓање под Селџуците	1070
Денес во		Турција

Букеларија (грч. Βουκελλάριον θέμα) – тема на Византиското Царство во северна Мала Азија (денешна Турција). Била создадена со издвојување на првичната тема Опсикија, а ги опфаќала деловите на античка Пафлагонија, Галатија и Фригија.

Историја

Темата била основана набрзо после 743, а пред 767 година, од страна на римскиот цар Константин V (741–775), по задушувањето на буната на Артавазд, против императорот и комесот на Опсикија. Новата тема, заедно сп Оптиматија, настанала со издвојување од Опсикија. Нова темата името го добила по римската букеларија, елитни коњички трупи со готско и римско потекло, кои извршувале задачите на телохранители. На почетокот на 7 век биле формирани елитни дивизии кои се настаниле на просторот на Опсикија, под команда на доместик. На овие простори во средината на 8 век била создадена Букеларија. Стратегот на оваа тема прв пат се споменува во изворите во 767 гоидна, но темата сигурно е формирана порано. Нејзино седиште била Анкара, некогашниот центар на Опсикија. Стратегот на Букеларија, според арапските географи, командувал со војска од 8.000 луѓе. Покрај коњицата, Букеларија, како и подоцнежната тема Пафлагонија, имала и мала флота на чело со „катепан на Букеларија и Пафлагонија“, чиј печат од 10 век бил зачуван. Темата Букеларија постоела до Bитката кај Манцикерт во 1071 година, кога овие простори ги освојуваат Селџуците.

Извори

• Gyftopoulou, Sofia; Velentzas, Georgios (24. 5. 2005). „Theme of Boukellarion (Βουκελλαρίων Θέμα)“. Encyclopedia of the Hellenic World, Asia Minor. Foundation of the Hellenic World. Архивирано од изворникот на 11. 8. 2011. Посетено на 7. 10. 2009. CS1-одржување: ref=harv (link)
• Kazhdan, Alexander, уред. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. New York and Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6. CS1-одржување: ref=harv (link)
• Lounghis, T. C. (1996). „The Decline of the Opsikian Domesticates and the Rise of the Domesticate of the Scholae“. Byzantine Symmeikta (10): 27–36. ISSN 1105-1639. Архивирано од изворникот на 21. 11. 2015. Посетено на 6. 10. 2009. CS1-одржување: ref=harv (link)
• Pertusi, A. (1952). Constantino Porfirogenito: De Thematibus. Rome, Italy: Biblioteca Apostolica Vaticana.CS1-одржување: ref=harv (link)
• Treadgold, Warren T. (1995). Byzantium and Its Army, 284–1081. Stanford, California: Stanford University Press. ISBN 978-0-8047-3163-8.CS1-одржување: ref=harv (link)