Политбиро: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
Ред 3: Ред 3:


== Имиња ==
== Имиња ==
Терминот „политичко биро“ доаѓа од [[Руски јазик|руското]] ''политичко биро'' ({{Јаз|ru|Политбюро}}). [[Шпански јазик|Шпанскиот]] израз ''Politburó'' е директно позајмен од руски јазик, како и [[Германски јазик|германскиот]] ''Politbüro''. [[Кинески јазик|Кинески]] користи [[калке]] ({{Lang-zh|政治局}}), од каде што [[Виетнамски јазик|виетнамците]] ({{Јаз|vi|Bộ Chính trị "部政治"}}) и [[корејски]] ( {{Јаз|ko|정치국, 政治局}} ''Jeongchiguk'') термините произлегуваат.
Терминот „политичко биро“ доаѓа од [[Руски јазик|руското]] ''политичко биро'' ({{Јаз|ru|Политбюро}}). [[Шпански јазик|Шпанскиот]] израз ''Politburó'' е директно позајмен од руски јазик, како и [[Германски јазик|германскиот]] ''Politbüro''. [[Кинески јазик|Кинески]] користи [[калке]] ({{Lang-zh|政治局}}), од каде што [[Виетнамски јазик|виетнамските]] ({{Јаз|vi|Bộ Chính trị "部政治"}}) и [[корејски|корејските]] ( {{Јаз|ko|정치국, 政治局}} ''Jeongchiguk'') термините произлегуваат.


== Историја ==
== Историја ==
Првото политичко биро било создадено во [[Русија]] од страна на [[Комунистичка партија на Советскиот Сојуз|Болшевичката партија]] во 1917 година за да обезбеди силно и континуирано водство за време на [[Руска револуција|Руската револуција]] што се случила истата година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.archontology.org/nations/ussr/cpsu/politburo_hist.php|title=USSR: Communist Party: Politburo|publisher=Archontology.org|accessdate=2014-06-16}}</ref><ref>{{Наведи енциклопедија|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/467548/Politburo|title=Politburo (Soviet political body) – Encyclopædia Britannica|accessdate=2014-06-16}}</ref> Првото политичко биро имало седум члена: [[Владимир Илич Ленин|Ленин]], [[Григориј Зиновиев|Зиновиев]], [[Лев Каменев|Каменев]], [[Лав Троцки|Троцки]], [[Јосиф Сталин|Сталин]], [[Григори Соколников|Соколников]] и [[Андреј Бубнов|Бубнов]].<ref>Dmitri Volkogonov, ''Lenin. A New Biography'', translated and edited by Harold Shukman (New York: The Free Press, 1994), p. 185.</ref> Во текот на ХХ век, меѓу другите нации кои имале политичко биро биле [[Политбиро на Централниот комитет на Комунистичката партија на СССР|СССР]], [[Партија за социјалистичко единство на Германија|Источна Германија]], Авганистан, [[Чехословачка]] и [[Народна Република Кина|Кина]]. Денес има пет земји кои имаат систем на политбиро: [[Политбиро на Комунистичката партија на Кина|Кина]], [[Северна Кореја]], [[Лаос]], [[Виетнам]] и [[Куба]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://geography.about.com/od/lists/tp/communistcountries.htm|title=A List of Current Communist Countries|date=2014-05-29|publisher=Geography.about.com|accessdate=2014-06-16}}</ref>
Првото политичко биро било создадено во [[Русија]] од страна на [[Комунистичка партија на Советскиот Сојуз|Болшевичката партија]] во 1917 година за да обезбеди силно и континуирано водство за време на [[Руска револуција|Руската револуција]] што се случила истата година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.archontology.org/nations/ussr/cpsu/politburo_hist.php|title=USSR: Communist Party: Politburo|publisher=Archontology.org|accessdate=2014-06-16}}</ref><ref>{{Наведи енциклопедија|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/467548/Politburo|title=Politburo (Soviet political body) – Encyclopædia Britannica|accessdate=2014-06-16}}</ref> Првото политичко биро имало седум члена: [[Владимир Илич Ленин|Ленин]], [[Григориј Зиновиев|Зиновиев]], [[Лев Каменев|Каменев]], [[Лав Троцки|Троцки]], [[Јосиф Сталин|Сталин]], [[Григори Соколников|Соколников]] и [[Андреј Бубнов|Бубнов]].<ref>Dmitri Volkogonov, ''Lenin. A New Biography'', translated and edited by Harold Shukman (New York: The Free Press, 1994), p. 185.</ref> Во текот на ХХ век, меѓу другите нации кои имале политичко биро биле [[Политбиро на Централниот комитет на Комунистичката партија на СССР|СССР]], [[Партија за социјалистичко единство на Германија|Источна Германија]], [[Авганистан]], [[Чехословачка]] и [[Народна Република Кина|Кина]]. Денес има пет земји кои имаат систем на политбиро: [[Политбиро на Комунистичката партија на Кина|Кина]], [[Северна Кореја]], [[Лаос]], [[Виетнам]] и [[Куба]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://geography.about.com/od/lists/tp/communistcountries.htm|title=A List of Current Communist Countries|date=2014-05-29|publisher=Geography.about.com|accessdate=2014-06-16}}</ref>


== Социјалистички/марксистичко-ленинистички држави ==
== Социјалистички/марксистичко-ленинистички држави ==
Во [[Комунистичка држава|марксистичко-ленинистичките држави]], партијата се смета за авангарда на народот и од тука се легитимира да ја води државата. Во суштина, партиските функционери во политбирото неформално ја водат државата.
Во [[Комунистичка држава|марксистичко-ленинистичките држави]], партијата се смета за авангарда на народот и од тука се легитимира да ја води државата. Во суштина, партиските функционери во политбирото неформално ја водат државата.


Официјално, Конгресот на партијата избира Централен комитет кој, пак, го избира Политбирото и генералниот секретар во процес наречен [[демократски централизам]]. Политбирото теоретски одговара пред Централниот комитет.
Официјално, Конгресот на партијата избира Централен комитет кој пак, го избира Политбирото и генералниот секретар во процес наречен [[демократски централизам]]. Политбирото теоретски одговара пред Централниот комитет.


== Троцкистички партии ==
== Троцкистички партии ==
Во троцкистичките партии, Политбирото е биро на Централниот комитет, задолжено да носи секојдневни политички одлуки, кои подоцна мора да бидат ратификувани од Централниот комитет. Тој е назначен од Централниот комитет од редот на неговите членови. Местото на генералниот секретар носи далеку помала тежина во овој модел. Погледнете ја на пример [[Партија во Ланка Сама Самаја|Партијата во Ланка Сама Самаја]].
Во троцкистичките партии, Политбирото е биро на Централниот комитет, задолжено да носи секојдневни политички одлуки, кои подоцна мора да бидат ратификувани од Централниот комитет. Тоа е назначено од Централниот комитет, од редот на неговите членови. Местото на генералниот секретар носи далеку помала тежина во овој модел. Погледнете ја на пример [[Партија во Ланка Сама Самаја|Партијата во Ланка Сама Самаја]].


== Исто така види ==
== Исто така види ==

Преработка од 03:32, 30 ноември 2020

Советското политичко биро усвојува резолуција за егзекуција на 346 „непријатели на СПСУ и Советска влада“, кои воделе „контрареволуционерни, протроцкистички, заговорни и шпионски активности“, потпишана од секретарот Сталин, 17 јануари 1940 година.

Политбиро (/ˈpɒlɪtbjʊər/) или политичко биро е Извршниот комитет на комунистичките партии.[1] Таа е присутна во повеќето поранешни и постојни комунистички држави. Под Троцкизам (Лав Троцки), политбирото е биро на Централниот комитет.

Имиња

Терминот „политичко биро“ доаѓа од руското политичко биро (Политбюро). Шпанскиот израз Politburó е директно позајмен од руски јазик, како и германскиот Politbüro. Кинески користи калке (кинески: 政治局), од каде што виетнамските (Bộ Chính trị "部政治") и корејските ( 정치국, 政治局 Jeongchiguk) термините произлегуваат.

Историја

Првото политичко биро било создадено во Русија од страна на Болшевичката партија во 1917 година за да обезбеди силно и континуирано водство за време на Руската револуција што се случила истата година.[2][3] Првото политичко биро имало седум члена: Ленин, Зиновиев, Каменев, Троцки, Сталин, Соколников и Бубнов.[4] Во текот на ХХ век, меѓу другите нации кои имале политичко биро биле СССР, Источна Германија, Авганистан, Чехословачка и Кина. Денес има пет земји кои имаат систем на политбиро: Кина, Северна Кореја, Лаос, Виетнам и Куба.[5]

Социјалистички/марксистичко-ленинистички држави

Во марксистичко-ленинистичките држави, партијата се смета за авангарда на народот и од тука се легитимира да ја води државата. Во суштина, партиските функционери во политбирото неформално ја водат државата.

Официјално, Конгресот на партијата избира Централен комитет кој пак, го избира Политбирото и генералниот секретар во процес наречен демократски централизам. Политбирото теоретски одговара пред Централниот комитет.

Троцкистички партии

Во троцкистичките партии, Политбирото е биро на Централниот комитет, задолжено да носи секојдневни политички одлуки, кои подоцна мора да бидат ратификувани од Централниот комитет. Тоа е назначено од Централниот комитет, од редот на неговите членови. Местото на генералниот секретар носи далеку помала тежина во овој модел. Погледнете ја на пример Партијата во Ланка Сама Самаја.

Исто така види

Наводи

  1. „Received 2012-02-02“. Merriam-webster.com. 2012-08-31. Посетено на 2014-06-16.
  2. „USSR: Communist Party: Politburo“. Archontology.org. Посетено на 2014-06-16.
  3. Предлошка:Наведи енциклопедија
  4. Dmitri Volkogonov, Lenin. A New Biography, translated and edited by Harold Shukman (New York: The Free Press, 1994), p. 185.
  5. „A List of Current Communist Countries“. Geography.about.com. 2014-05-29. Посетено на 2014-06-16.