Дионизиски мистерии: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Создадена страница со: '''Дионизиски мистерии''' - ритуал во Стара Грција и Рим, во...
 
Нема опис на уредувањето
Ред 1: Ред 1:
[[Податотека:Antakya Archaeological Museum Dionysus mosaic 5936b.jpg|мини|Мозаик на [[Дионис]], 4 век.]]
'''Дионизиски мистерии''' - [[Обред|ритуал]] во [[Стара Грција]] и [[Римски период|Рим,]] во кој обично се користеле [[ Интоксикантен|алкохолни пијалоци]] и други техники (како танц и музика) кои предизвикувале транс за да се отстранат инхибициите и социјалните ограничувања, ослободувајќи го поединецот да се врати во природна состојба. По својата природа како [[Грчко-римски мистерии|мистериозна религија]] резервирана за упатените, многу аспекти на Дионизискиот култ остануваат непознати и се изгубиле со падот на грчко-римското многубоштво. Тоа што се знае денес за овие мистерии е изведено од описи, слики и интеркултурни студии.
'''Дионизиски мистерии''' - [[Обред|ритуал]] во [[Стара Грција]] и [[Римски период|Рим,]] во кој обично се користеле [[ Интоксикантен|алкохолни пијалоци]] и други техники (како танц и музика) кои предизвикувале транс за да се отстранат инхибициите и социјалните ограничувања, ослободувајќи го поединецот да се врати во природна состојба. По својата природа како [[Грчко-римски мистерии|мистериозна религија]] резервирана за упатените, многу аспекти на Дионизискиот култ остануваат непознати и се изгубиле со падот на грчко-римското многубоштво. Тоа што се знае денес за овие мистерии е изведено од описи, слики и интеркултурни студии.


Во секој грчки град, богот Дионис бил обожуван. Тој бил бог на плодноста и на вегетацијата, но особено на [[Вино|виното]]. Фестивалите во чест на ионис се нарекувале Дионисии. Фестивалите вклучувале не само пиење вино и вклучување во сексуална активност, туку и учество во такви значајни одлики на грчката цивилизација како хорско пеење и мимика. Во многу случаи, само упатените можеле да учествуваат на церемониите.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.britannica.com/topic/mystery-religion|title=Mystery religion {{!}} Greco-Roman religion|work=Encyclopedia Britannica|language=en|accessdate=2020-09-15}}</ref>
Во секој грчки град, богот [[Дионис]] бил обожуван. Тој бил бог на плодноста и на вегетацијата, но особено на [[Вино|виното]]. Фестивалите во чест на Дионис се нарекувале ''Дионисии''. Фестивалите вклучувале не само пиење вино и вклучување во сексуална активност, туку и учество во такви значајни одлики на грчката цивилизација како хорско пеење и мимика. Во многу случаи, само упатените можеле да учествуваат на церемониите.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.britannica.com/topic/mystery-religion|title=Mystery religion {{!}} Greco-Roman religion|work=Encyclopedia Britannica|language=en|accessdate=2020-09-15}}</ref>
[[Податотека:Table support with a Dionysiac group (AD 170-180) (3470740119).jpg|мини|Мермерна маса со приказ на Дионис, [[Пан (митологија)|Пан]] и [[Satir|сатир]] ; Дионис држи [[ритон]] (сад за пиење) во форма на пантер, [[Мала Азија]], 170-180 г. н.е., [[Национален археолошки музеј|Национален археолошки музеј, Атина]], Грција]]

== Потекло ==
Дионизиските мистерии во Грција и во Римската империја се претпоставува дека еволуирале од некој попримитивен [[култ]] од непознато потекло (можеби [[Тракијци|тракиски]] или [[Фригија|фригиски]])<ref>{{Наведено списание|last=Hanson|first=Craig L.|date=1988-06|title=The Ancient Mysteries: A Sourcebook: Sacred Texts of the Mystery Religions of the Ancient Mediterranean World. Edited by Marvin W. Meyer. San Francisco: Harper and Row, 1987. xii + 267 pp. $24.95 cloth; $14.95 paper.|url=http://dx.doi.org/10.2307/3167187|journal=Church History|volume=57|issue=2|pages=213–213|doi=10.2307/3167187|issn=0009-6407}}</ref> кој се проширил низ целиот [[Средоземје|медитерански регион]] на почетокот на [[класична Грција|класичниот грчки период]]. Почнувајќи како обичен обред, тој брзо се развил во рамките на грчката култура во популарна [[Грчко-римски мистерии|мистериозна религија]], која апсорбирала различни слични култови (и нивните богови) во типично грчка синтеза низ нејзините територии. Подоцнежна форма биле [[Орфизам|орфичките мистерии]]. Сепак, се чини дека сите фази на овој развојен спектар продолжиле паралелно низ целиот источен [[Средоземно Море|Медитеран]] до доцна во грчката историја и присилното [[Христијанизација|христијанизирање]].

Оригиналниот обред на Дионис (како што бил воведен во Грција) е поврзан со култот на виното, кој се однесува на одгледувањето на [[ Витис|винова лоза]] и разбирањето на нејзиниот животен циклус (се верува дека ги отелотворува живите бог) и [[ Ферментација (храна)|ферментација]] на вино од неговото распарчено тело (поврзано со суштината на богот во [[Подземен свет|подземниот свет]]). Опојните ефекти на виното се сметало дека се поради духот на богот во виното.

Под претпоставка дека култот Дионис пристигнал во Грција со доаѓањето на виното. [[Минојска цивилизација|Минојскиот]] Крит увезувал вино од Египќаните, Тракијците и [[ Феничани и вино|Феничаните]] и го извезувал во неговите колонии (како што е Грција). Мистериите веројатно се формирале на минојскиот Крит од околу 3000 до 1000 година п.н.е., бидејќи името „Дионис“ не се појавува никаде освен на Крит и во Грција.

== Обреди ==
Според современите грчки и египетски набудувачи, [[Озирис|Озиријанските мистерии]] се паралелни со Дионизиските. Поседувањето духови вклучувало ослободување од цивилизациските правила и ограничувања. Се славело враќањето кон исконската природа - што подоцна би претпоставувало мистично обележје. Тоа вклучувало бегство од социјализираната личност и его во екстатична, обожена состојба или примарно стадо (понекогаш и двете). Во оваа смисла Дионис бил бог-ѕвер, или [[Несвен ум|несвесен ум]] на модерната психологија.<ref>Aziz, Robert (1990). ''C.G. Jung's Psychology of Religion and Synchronicity'' (10 ed.). The State University of New York Press. {{ISBN|0-7914-0166-9}}.</ref>

Индукцијата на транс, од клучно значење за култот, вклучувал не само хемогноза,<ref>An altered state caused by drug use.</ref> туку и „повикување на духот“. Трансовите се опишани во познати антрополошки термини, со карактеристични движења (како што е ударот на главата наназад, кој се наоѓа во сите култови кои предизвикуваат транс), пронајдени денес во афро-американскиот [[вуду]]. Како и во обредите на вудуто, одредени ритми биле поврзани со трансот. Ритмите се пронајдени и зачувани во грчката проза се однесуваат на дионизиските обреди (како Бахае на [[Еврипид]] ). Оваа колекција на класични цитати опишува обреди во грчките села во планините, каде се правеле поворки во деновите на празнување:
{{Цитатник|Следејќи ги факелите додека се натопуваа и се нишаа во темнината, тие се искачија на планинските патеки со фрлена глава наназад и заслепени очи, танцувајќи под ритамот на тапанот што им ја раздвижуваше крвта ' ] „Во оваа состојба на екстаза или ентузијазам, тие се распуштија, танцуваа диво и извикуваа„ Еуои “! [името на богот] и во тој момент на силен занес се идентификуваа со самиот бог. Тие се исполниле со неговиот дух и стекнале божествена моќ.}}

== Натпис за мистериите во Пловдив ==
Староримски натпис напишан на старогрчки јазик датиран од 253 - 255 година н.е. бил откриен во [[ Голема базилика, Пловдив|Големата базилика]] кај [[Пловдив]] (антички [[ Филипополис (Тракија)|Филипополис]]). Натписот се однесува на Дионизиските мистерии и ги споменува и римските императори [[Валеријан (цар)|Валеријан]] и [[Галиен|Галијен]]. Пронајден бил на голема стела која се користела како градежен материјал за време на изградбата на Големата базилика.<ref>[http://archaeologyinbulgaria.com/2019/07/18/huge-roman-inscription-of-dionysus-cult-secret-society-after-251-goth-invasion-found-in-early-christian-great-basilica-in-bulgarias-plovdiv/ "Huge Roman inscription of Dionysus cult secret society after 251 Goth invasion found in early Christian great basilica in Bulgaria's Plovdiv"]</ref>

== Поврзано ==

* [[ Антестерија|Антестрија]], [[ Асколија|Асколија]], [[ Дионизија|Дионизија]] и [[ Ленаја|Ленаја]]
* [[ Античка Грција и вино|Античка Грција и вино]]
* [[ Антички Рим и вино|Антички Рим и вино]]
* [[ Баканалија|Баканалија]] и [[ Либералија|Либералија]]
* [[ Куп на Дионис|Купот на Дионис]]
* [[ Театар на Дионис|Театарот на Дионис]]

'''Библиографија'''

* Merkelbach, Reinhold, ''Die Hirten des Dionysos. Die Dionysos-Mysterien der römischen Kaiserzeit und der bukolische Roman des Longus'' (Stuttgart, Teubner, 1988).
* Padilla, Mark William (editor), [https://books.google.com/books?id=-0JVScga2oYC&printsec=frontcover&dq=rites+of+passage+in+ancient+greece "Rites of Passage in Ancient Greece: Literature, Religion, Society"], [[:en:Bucknell_University|Bucknell University]] Press, 1999.
* Brigitte Le Guen, ''Les Associations de Technites dionysiaques à l'époque hellénistique'', 2 vol. (Nancy, 2001).
* Sophia Aneziri, ''Die Vereine der dionysischen Techniten im Kontext der hellenistischen Gesellschaft'' (Stuttgart, 2003).
* Michael B. Cosmopoulos (ed), ''Greek Mysteries: the archaeology and ritual of ancient Greek secret cults'' (London, Routledge, 2003).
* Delneri, Francesca, ''I culti misterici stranieri nei frammenti della commedia attica'' antica (Bologna, Patron Editore, 2006) (Eikasmos, Studi, 13).
* Giovanni Casadio and Patricia A. Johnston (eds), ''Mystic Cults in Magna Graecia'' (Austin, TX, University of Texas Press, 2009).
* Hugh Bowden, ''Mystery Cults of the Ancient World'' (Princeton, Princeton UP, 2010).
* Richard Noll, ''Mysteria: Jung and the Ancient Mysteries'' (unpublished page proofs, 1994)


== Наводи ==
== Наводи ==
{{наводи|2}}
{{наводи|2}}

== Надворешни врски ==

Преработка од 22:22, 15 септември 2020

Мозаик на Дионис, 4 век.

Дионизиски мистерии - ритуал во Стара Грција и Рим, во кој обично се користеле алкохолни пијалоци и други техники (како танц и музика) кои предизвикувале транс за да се отстранат инхибициите и социјалните ограничувања, ослободувајќи го поединецот да се врати во природна состојба. По својата природа како мистериозна религија резервирана за упатените, многу аспекти на Дионизискиот култ остануваат непознати и се изгубиле со падот на грчко-римското многубоштво. Тоа што се знае денес за овие мистерии е изведено од описи, слики и интеркултурни студии.

Во секој грчки град, богот Дионис бил обожуван. Тој бил бог на плодноста и на вегетацијата, но особено на виното. Фестивалите во чест на Дионис се нарекувале Дионисии. Фестивалите вклучувале не само пиење вино и вклучување во сексуална активност, туку и учество во такви значајни одлики на грчката цивилизација како хорско пеење и мимика. Во многу случаи, само упатените можеле да учествуваат на церемониите.[1]

Мермерна маса со приказ на Дионис, Пан и сатир ; Дионис држи ритон (сад за пиење) во форма на пантер, Мала Азија, 170-180 г. н.е., Национален археолошки музеј, Атина, Грција

Потекло

Дионизиските мистерии во Грција и во Римската империја се претпоставува дека еволуирале од некој попримитивен култ од непознато потекло (можеби тракиски или фригиски)[2] кој се проширил низ целиот медитерански регион на почетокот на класичниот грчки период. Почнувајќи како обичен обред, тој брзо се развил во рамките на грчката култура во популарна мистериозна религија, која апсорбирала различни слични култови (и нивните богови) во типично грчка синтеза низ нејзините територии. Подоцнежна форма биле орфичките мистерии. Сепак, се чини дека сите фази на овој развојен спектар продолжиле паралелно низ целиот источен Медитеран до доцна во грчката историја и присилното христијанизирање.

Оригиналниот обред на Дионис (како што бил воведен во Грција) е поврзан со култот на виното, кој се однесува на одгледувањето на винова лоза и разбирањето на нејзиниот животен циклус (се верува дека ги отелотворува живите бог) и ферментација на вино од неговото распарчено тело (поврзано со суштината на богот во подземниот свет). Опојните ефекти на виното се сметало дека се поради духот на богот во виното.

Под претпоставка дека култот Дионис пристигнал во Грција со доаѓањето на виното. Минојскиот Крит увезувал вино од Египќаните, Тракијците и Феничаните и го извезувал во неговите колонии (како што е Грција). Мистериите веројатно се формирале на минојскиот Крит од околу 3000 до 1000 година п.н.е., бидејќи името „Дионис“ не се појавува никаде освен на Крит и во Грција.

Обреди

Според современите грчки и египетски набудувачи, Озиријанските мистерии се паралелни со Дионизиските. Поседувањето духови вклучувало ослободување од цивилизациските правила и ограничувања. Се славело враќањето кон исконската природа - што подоцна би претпоставувало мистично обележје. Тоа вклучувало бегство од социјализираната личност и его во екстатична, обожена состојба или примарно стадо (понекогаш и двете). Во оваа смисла Дионис бил бог-ѕвер, или несвесен ум на модерната психологија.[3]

Индукцијата на транс, од клучно значење за култот, вклучувал не само хемогноза,[4] туку и „повикување на духот“. Трансовите се опишани во познати антрополошки термини, со карактеристични движења (како што е ударот на главата наназад, кој се наоѓа во сите култови кои предизвикуваат транс), пронајдени денес во афро-американскиот вуду. Како и во обредите на вудуто, одредени ритми биле поврзани со трансот. Ритмите се пронајдени и зачувани во грчката проза се однесуваат на дионизиските обреди (како Бахае на Еврипид ). Оваа колекција на класични цитати опишува обреди во грчките села во планините, каде се правеле поворки во деновите на празнување:

Следејќи ги факелите додека се натопуваа и се нишаа во темнината, тие се искачија на планинските патеки со фрлена глава наназад и заслепени очи, танцувајќи под ритамот на тапанот што им ја раздвижуваше крвта ' ] „Во оваа состојба на екстаза или ентузијазам, тие се распуштија, танцуваа диво и извикуваа„ Еуои “! [името на богот] и во тој момент на силен занес се идентификуваа со самиот бог. Тие се исполниле со неговиот дух и стекнале божествена моќ.

Натпис за мистериите во Пловдив

Староримски натпис напишан на старогрчки јазик датиран од 253 - 255 година н.е. бил откриен во Големата базилика кај Пловдив (антички Филипополис). Натписот се однесува на Дионизиските мистерии и ги споменува и римските императори Валеријан и Галијен. Пронајден бил на голема стела која се користела како градежен материјал за време на изградбата на Големата базилика.[5]

Поврзано

Библиографија

  • Merkelbach, Reinhold, Die Hirten des Dionysos. Die Dionysos-Mysterien der römischen Kaiserzeit und der bukolische Roman des Longus (Stuttgart, Teubner, 1988).
  • Padilla, Mark William (editor), "Rites of Passage in Ancient Greece: Literature, Religion, Society", Bucknell University Press, 1999.
  • Brigitte Le Guen, Les Associations de Technites dionysiaques à l'époque hellénistique, 2 vol. (Nancy, 2001).
  • Sophia Aneziri, Die Vereine der dionysischen Techniten im Kontext der hellenistischen Gesellschaft (Stuttgart, 2003).
  • Michael B. Cosmopoulos (ed), Greek Mysteries: the archaeology and ritual of ancient Greek secret cults (London, Routledge, 2003).
  • Delneri, Francesca, I culti misterici stranieri nei frammenti della commedia attica antica (Bologna, Patron Editore, 2006) (Eikasmos, Studi, 13).
  • Giovanni Casadio and Patricia A. Johnston (eds), Mystic Cults in Magna Graecia (Austin, TX, University of Texas Press, 2009).
  • Hugh Bowden, Mystery Cults of the Ancient World (Princeton, Princeton UP, 2010).
  • Richard Noll, Mysteria: Jung and the Ancient Mysteries (unpublished page proofs, 1994)

Наводи

  1. „Mystery religion | Greco-Roman religion“. Encyclopedia Britannica (англиски). Посетено на 2020-09-15.
  2. Hanson, Craig L. (1988-06). „The Ancient Mysteries: A Sourcebook: Sacred Texts of the Mystery Religions of the Ancient Mediterranean World. Edited by Marvin W. Meyer. San Francisco: Harper and Row, 1987. xii + 267 pp. $24.95 cloth; $14.95 paper“. Church History. 57 (2): 213–213. doi:10.2307/3167187. ISSN 0009-6407. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  3. Aziz, Robert (1990). C.G. Jung's Psychology of Religion and Synchronicity (10 ed.). The State University of New York Press. ISBN 0-7914-0166-9.
  4. An altered state caused by drug use.
  5. "Huge Roman inscription of Dionysus cult secret society after 251 Goth invasion found in early Christian great basilica in Bulgaria's Plovdiv"

Надворешни врски