Голема турска војна: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
с Правописна исправка, replaced: Османлиската Империја → Османлиското Царство (2), Османлиската империја → Османлиското Царств using AWB
Ред 6: Ред 6:
|date = 1683–1699
|date = 1683–1699
|place = [[Австрија]], [[Унгарија]], [[Србија]], [[Хрватска]], [[Грција]] и [[Украина]])
|place = [[Австрија]], [[Унгарија]], [[Србија]], [[Хрватска]], [[Грција]] и [[Украина]])
|result = Одлучувачка<ref>Christian S. Anderson, ''What Every Christian Should Know about Islam'', Xulon Press, 2008, ISBN 978-1-60647-442-6, [http://books.google.com/books?id=jIbUwJvQ0soC&pg=PA63 p. 64.]</ref>победа на [[Света Лига (1684)|христијанските сојузници]]<br>[[Договор од Карловци]]
|result = Одлучувачка<ref>Christian S. Anderson, ''What Every Christian Should Know about Islam'', Xulon Press, 2008, ISBN 978-1-60647-442-6, [http://books.google.com/books?id=jIbUwJvQ0soC&pg=PA63 p. 64.]</ref> победа на [[Света Лига (1684)|христијанските сојузници]]<br>[[Договор од Карловци]]
|territory =
|territory =
|
|
Ред 15: Ред 15:
* [[File:Union Sachsen-Polen-Litauen.png|22x20px|alt=|link=]] [[Полско-литванска унија]]
* [[File:Union Sachsen-Polen-Litauen.png|22x20px|alt=|link=]] [[Полско-литванска унија]]
* {{flag|Republic of Venice}}
* {{flag|Republic of Venice}}
* [[File:Flag of the Habsburg Monarchy.svg|23px]] [[Кралство Унгарија (1538–1867)|Унгарија ]]
* [[File:Flag of the Habsburg Monarchy.svg|23px]] [[Кралство Унгарија (1538–1867)|Унгарија]]
* {{flagicon|Kingdom of Croatia (Habsburg)}} [[Кралство Хрватска]]
* {{flagicon|Kingdom of Croatia (Habsburg)}} [[Кралство Хрватска]]
* {{flag|Spain|1506|name=Spanish Empire}}
* {{flag|Spain|1506|name=Spanish Empire}}
Ред 28: Ред 28:
}}
}}
{{Голема Турска војна}}
{{Голема Турска војна}}
'''Големата турска војна''' била војна која се водела меѓу Османлиската Империја и европските сојузници обединети во т.н. Света лига. Оваа војна траела од 1683 до 1699 година, а како резултат на неа биле ослободени голем дел од Централна Европа од Османлиите.
'''Големата турска војна''' била војна која се водела меѓу Османлиското Царство и европските сојузници обединети во т.н. Света лига. Оваа војна траела од 1683 до 1699 година, а како резултат на неа биле ослободени голем дел од Централна Европа од Османлиите.


== Позадина ==
== Позадина ==


По бунтот на [[Богдан Хмелницки]] и присоединувањето на источните делови од Украина кон Царство Русија, дел од Козаците сакале од остатокот од украинската територија да го поврзат со Османлиската Империја. Мехмед IV знаел дека Полско-литванската унија е соочена со внетрешни проблеми па го нападнал пограничниот град [[Каменец Подолски]]. По две недели следувало зазимање на градот. Полската армија била премногу мала за да се спротистави на османлиската инвазија. По три месеци Полјаците биле принудени да потпишат договор според кој го предале градот и се обврзале да му оддадат почит на султанот.
По бунтот на [[Богдан Хмелницки]] и присоединувањето на источните делови од Украина кон Царство Русија, дел од Козаците сакале од остатокот од украинската територија да го поврзат со Османлиското Царство. Мехмед IV знаел дека Полско-литванската унија е соочена со внетрешни проблеми па го нападнал пограничниот град [[Каменец Подолски]]. По две недели следувало зазимање на градот. Полската армија била премногу мала за да се спротистави на османлиската инвазија. По три месеци Полјаците биле принудени да потпишат договор според кој го предале градот и се обврзале да му оддадат почит на султанот.


Кога веста за поразот и потпишувањето на договорот стигнала во Варшава, [[Јан III Собиески]] одбил да плаќа данок на Османлиите и тргнал во поход по кое ја добил [[Битка кај Хотин (1673)|битката кај Хотин]]. Истата година Јан III Собиески станал крал на Полска. Во следните години се воделе повеќе војни со Османлиите, но истите немале голем успех. Во 1676 година бил потпишан договор според кој Османлиите повторно ја вратиле контролата над Каменец Подолски. Овој напад довел и до започнување на Руско-турските војни.
Кога веста за поразот и потпишувањето на договорот стигнала во Варшава, [[Јан III Собиески]] одбил да плаќа данок на Османлиите и тргнал во поход по кое ја добил [[Битка кај Хотин (1673)|битката кај Хотин]]. Истата година Јан III Собиески станал крал на Полска. Во следните години се воделе повеќе војни со Османлиите, но истите немале голем успех. Во 1676 година бил потпишан договор според кој Османлиите повторно ја вратиле контролата над Каменец Подолски. Овој напад довел и до започнување на Руско-турските војни.
Ред 38: Ред 38:
== Опсада на Виена (1683) ==
== Опсада на Виена (1683) ==


Битката кај [[Виена]] се одржила на [[12 септември]] [[1683]] година, откако [[Османлиска империја|Османлиската империја]] го опсадила градот [[Виена]] во период од два месеци. Битката го сопрела повторниот обид на Османликсата империја да ја зазеде престолнината на [[Австрија]]. Предходниот обид бил во [[Опсада на Виена (1529)|1529 година]]. Оваа битка го означил почетокот на хегемонијата на Хабсбуршката династија во [[Централна Европа]]. Полскиот крал [[Јан III Собиески]] бил на чело на обединетите полско-австриско-германски сили против османлиската армија под команда на големиот везир [[Кара Мустафа-паша]]. Опсадата започнала на [[14 јули]] [[1683]] година од околу 90 000 војници, меѓу кои и 12 000 јаничари. На [[12 септември]] пристигнала европска армија од околу 84 000 војници и се соочила против [[Османлии]]те. Во годините по битката, Хабсбуршката династија ја ослободила [[јужна Унгарија]] и [[Трансилванија]] од османлиска власт.
Битката кај [[Виена]] се одржила на [[12 септември]] [[1683]] година, откако [[Османлиска империја|Османлиското Царство]] го опсадила градот [[Виена]] во период од два месеци. Битката го сопрела повторниот обид на Османликсата империја да ја зазеде престолнината на [[Австрија]]. Предходниот обид бил во [[Опсада на Виена (1529)|1529 година]]. Оваа битка го означил почетокот на хегемонијата на Хабсбуршката династија во [[Централна Европа]]. Полскиот крал [[Јан III Собиески]] бил на чело на обединетите полско-австриско-германски сили против османлиската армија под команда на големиот везир [[Кара Мустафа-паша]]. Опсадата започнала на [[14 јули]] [[1683]] година од околу 90 000 војници, меѓу кои и 12 000 јаничари. На [[12 септември]] пристигнала европска армија од околу 84 000 војници и се соочила против [[Османлии]]те. Во годините по битката, Хабсбуршката династија ја ослободила [[јужна Унгарија]] и [[Трансилванија]] од османлиска власт.


== По опсадата==
== По опсадата==


По крајот на опсадата, војната продолжила да се води на три фронта, во Унгарија, Хрватска, Далмација и Славонија. За прв пат во Светата лига се приклучила и Царство Русија, по кое следувале серијата од [[Руско-турски војни]].
По крајот на опсадата, војната продолжила да се води на три фронта, во Унгарија, Хрватска, Далмација и Славонија. За прв пат во Светата лига се приклучила и Царство Русија, по кое следувале серијата од [[Руско-турски војни]].


== Карловачки мир ==
== Карловачки мир ==
Ред 49: Ред 49:
== Наводи ==
== Наводи ==
{{наводи}}
{{наводи}}

[[Категорија:Голема Турска војна| ]]
[[Категорија:Голема Турска војна| ]]

Преработка од 04:49, 14 мај 2020

Голема турска војна
Дел од Османлиско-хабсбуршки војни
Полско-османлиски војни
Османлиско-венецијански војни
Руско-турски војни.
Датум 1683–1699
Место Австрија, Унгарија, Србија, Хрватска, Грција и Украина)
Исход Одлучувачка[1] победа на христијанските сојузници
Договор од Карловци
Завојувани страни

Предлошка:Голема Турска војна Големата турска војна била војна која се водела меѓу Османлиското Царство и европските сојузници обединети во т.н. Света лига. Оваа војна траела од 1683 до 1699 година, а како резултат на неа биле ослободени голем дел од Централна Европа од Османлиите.

Позадина

По бунтот на Богдан Хмелницки и присоединувањето на источните делови од Украина кон Царство Русија, дел од Козаците сакале од остатокот од украинската територија да го поврзат со Османлиското Царство. Мехмед IV знаел дека Полско-литванската унија е соочена со внетрешни проблеми па го нападнал пограничниот град Каменец Подолски. По две недели следувало зазимање на градот. Полската армија била премногу мала за да се спротистави на османлиската инвазија. По три месеци Полјаците биле принудени да потпишат договор според кој го предале градот и се обврзале да му оддадат почит на султанот.

Кога веста за поразот и потпишувањето на договорот стигнала во Варшава, Јан III Собиески одбил да плаќа данок на Османлиите и тргнал во поход по кое ја добил битката кај Хотин. Истата година Јан III Собиески станал крал на Полска. Во следните години се воделе повеќе војни со Османлиите, но истите немале голем успех. Во 1676 година бил потпишан договор според кој Османлиите повторно ја вратиле контролата над Каменец Подолски. Овој напад довел и до започнување на Руско-турските војни.

Опсада на Виена (1683)

Битката кај Виена се одржила на 12 септември 1683 година, откако Османлиското Царство го опсадила градот Виена во период од два месеци. Битката го сопрела повторниот обид на Османликсата империја да ја зазеде престолнината на Австрија. Предходниот обид бил во 1529 година. Оваа битка го означил почетокот на хегемонијата на Хабсбуршката династија во Централна Европа. Полскиот крал Јан III Собиески бил на чело на обединетите полско-австриско-германски сили против османлиската армија под команда на големиот везир Кара Мустафа-паша. Опсадата започнала на 14 јули 1683 година од околу 90 000 војници, меѓу кои и 12 000 јаничари. На 12 септември пристигнала европска армија од околу 84 000 војници и се соочила против Османлиите. Во годините по битката, Хабсбуршката династија ја ослободила јужна Унгарија и Трансилванија од османлиска власт.

По опсадата

По крајот на опсадата, војната продолжила да се води на три фронта, во Унгарија, Хрватска, Далмација и Славонија. За прв пат во Светата лига се приклучила и Царство Русија, по кое следувале серијата од Руско-турски војни.

Карловачки мир

Според договорот, Хабсбуршката монархија ја добила цела Унгарија без Банат, Хрватска, Славонија освен Срем заедно со Земун и Митровица. Освен тоа, Османлиите ги загубиле и Книн, Сињ и Вргорац, Обровац и Дрниш до реката Неретва. Освен тоа Османлиите се обврзиле да им обезбедат пријатен престој на аџиите во Палестина.

Наводи

  1. Christian S. Anderson, What Every Christian Should Know about Islam, Xulon Press, 2008, ISBN 978-1-60647-442-6, p. 64.