Хидроенергија: Разлика помеѓу преработките
[проверена преработка] | [проверена преработка] |
ситна поправка - евтин |
с Јазична исправка, replaced: Глечер → Ледник using AWB |
||
Ред 1: | Ред 1: | ||
[[Податотека:Argenstein water mill.jpg|мини|Воденица во Германија]] |
[[Податотека:Argenstein water mill.jpg|мини|Воденица во Германија]] |
||
'''Хидроенергија''' е енергија која потекнува од силата на [[вода]]та ''hydro'', па од тука и нејзиното име. Претставува конвенционален [[ |
'''Хидроенергија''' е енергија која потекнува од силата на [[вода]]та ''hydro'', па од тука и нејзиното име. Претставува конвенционален [[обновлив извор на енергија]], кој со векови се користи за добивање [[механичка енергија|механичка]], а веќе подолго од сто година и [[електрична енергија]]. |
||
== Историја == |
== Историја == |
||
Во старите [[Воденица|воденици]] за мелење [[брашно]], енергија на водата која се движи е пренесувана на [[воденичко тркало]], кое се се превртувало и преку [[ |
Во старите [[Воденица|воденици]] за мелење [[брашно]], енергија на водата која се движи е пренесувана на [[воденичко тркало]], кое се се превртувало и преку [[осовина]] пренесувало [[движење]] на [[мелнички камен]], кој ги дробел зрцата за да се добие брашно. |
||
Сличаен директен [[механички пренос]] е користен за пилани и разни други потреб. |
Сличаен директен [[механички пренос]] е користен за пилани и разни други потреб. |
||
Ред 11: | Ред 11: | ||
Предноста на директните методаѓи била едноставност, сигурност и практично "слободна" енергија со многу малку забележливо влијание врз [[животна средина|околина]]. |
Предноста на директните методаѓи била едноставност, сигурност и практично "слободна" енергија со многу малку забележливо влијание врз [[животна средина|околина]]. |
||
После откритието [[ |
После откритието [[електричен генератор]] во [[19 век]], почнале да се градат сè повеќе [[Хидроелектрани|хидроелектрана]], каде механичка енергија на водата се претвара во електрична и во [[електричен генератор|генератор]]. |
||
Една од првите која произведувала [[ |
Една од првите која произведувала [[наизменична струја]], со голем допринос и учество на [[Никола Тесла]], изградена на [[Нијагарините водопади|Нијагарини водопади]], [[Соединетите Американски Држави|САД]] и [[Канада]]. |
||
Предноста на овој е да се [[енергија]] преку [[жица]] да може да се пренесува на голема оддалеченост. |
Предноста на овој е да се [[енергија]] преку [[жица]] да може да се пренесува на голема оддалеченост. |
||
Порано [[ |
Порано [[фабрика]] често морале да бидат на [[крајбрежје]] на река да се произведат директно хидроенергија, поготово пред откривањето на [[парна машина]]. Парните машини меѓутоа не биле погодни за мала потрошувчка, па тек по појаваѕа на евтин [[електрицитет]] од хидроелектрана бил совладан тој [[проблем]]. |
||
[[Податотека:Hydroelectric dam without text.jpg|мини|Хидроелектрана-шема: А-резервоар, Б-зграда, Ц-турбина, Д-генератор, Е-влез на вода, Ф-цевка за вода, Г-високонапонска линија, Х-река]] |
[[Податотека:Hydroelectric dam without text.jpg|мини|Хидроелектрана-шема: А-резервоар, Б-зграда, Ц-турбина, Д-генератор, Е-влез на вода, Ф-цевка за вода, Г-високонапонска линија, Х-река]] |
||
== Карактеристики == |
== Карактеристики == |
||
Ред 25: | Ред 24: | ||
* '''Технички искористен воден потенцијал''' се одредува на основа развој на техничко решение кога е одредено реално остварлив потенцијал годишно производство на енергија. |
* '''Технички искористен воден потенцијал''' се одредува на основа развој на техничко решение кога е одредено реално остварлив потенцијал годишно производство на енергија. |
||
* '''Економски искористлив воден потенцијал''' е онај дел на технички искорисливиот потенцијал чија се [[експлоатација]] економски исплаќа. |
* '''Економски искористлив воден потенцијал''' е онај дел на технички искорисливиот потенцијал чија се [[експлоатација]] економски исплаќа. |
||
Денес во светот се користи 18% технички искористлив, односно 28% економски искористлив потенцијал. Најголем дел на неискористен [[резерва|резерви]] се наоѓа во [[земјата во развојот]]. |
Денес во светот се користи 18% технички искористлив, односно 28% економски искористлив потенцијал. Најголем дел на неискористен [[резерва|резерви]] се наоѓа во [[земјата во развојот]]. |
||
[[Податотека:Pilchowice dam winter 01.jpg|мини|Брана во Полска]] |
[[Податотека:Pilchowice dam winter 01.jpg|мини|Брана во Полска]] |
||
== Развојни можности == |
== Развојни можности == |
||
Ред 37: | Ред 33: | ||
Хидроенергијата пружа големи можности за понатамошен развој. Иако се поголемите реке воглавно искористени, помалите реки и [[поток|потоци]] пружуваа можности за понатамошна изградба, поготово хидроелектрана со проточен вид или со мали [[брани]]. |
Хидроенергијата пружа големи можности за понатамошен развој. Иако се поголемите реке воглавно искористени, помалите реки и [[поток|потоци]] пружуваа можности за понатамошна изградба, поготово хидроелектрана со проточен вид или со мали [[брани]]. |
||
Кога се зборува за '''хидроенергија''' тогаш тука првенствено се подразбира '''енергија на водотеците''' ( '''енергија на река'''). ''' |
Кога се зборува за '''хидроенергија''' тогаш тука првенствено се подразбира '''енергија на водотеците''' ( '''енергија на река'''). '''Ледник енергија''' и '''енергија на морски струи''' се во овој момент неисплатливи и технички со големи барања за користење, тие не се користат или нивното користење е во [[експеримент]]на фаза (енергија на морски струи). '''Енергија на плимите и осеките''' со своето постоење должи на [[гравитација]]та, на незјиното дејство. '''Бран енергија''' е [[енергија на ветар]]от, тие некогаш се наведува одвоено од хидроенергијата. |
||
Енергијата на ветрот, енергијата на плимата и осеката и енергија на морската струја воопшто се класифицираат во [[енергија на море]]то. |
Енергијата на ветрот, енергијата на плимата и осеката и енергија на морската струја воопшто се класифицираат во [[енергија на море]]то. |
Преработка од 08:46, 12 мај 2020
Хидроенергија е енергија која потекнува од силата на водата hydro, па од тука и нејзиното име. Претставува конвенционален обновлив извор на енергија, кој со векови се користи за добивање механичка, а веќе подолго од сто година и електрична енергија.
Историја
Во старите воденици за мелење брашно, енергија на водата која се движи е пренесувана на воденичко тркало, кое се се превртувало и преку осовина пренесувало движење на мелнички камен, кој ги дробел зрцата за да се добие брашно.
Сличаен директен механички пренос е користен за пилани и разни други потреб.
Предноста на директните методаѓи била едноставност, сигурност и практично "слободна" енергија со многу малку забележливо влијание врз околина.
После откритието електричен генератор во 19 век, почнале да се градат сè повеќе хидроелектрана, каде механичка енергија на водата се претвара во електрична и во генератор. Една од првите која произведувала наизменична струја, со голем допринос и учество на Никола Тесла, изградена на Нијагарини водопади, САД и Канада.
Предноста на овој е да се енергија преку жица да може да се пренесува на голема оддалеченост. Порано фабрика често морале да бидат на крајбрежје на река да се произведат директно хидроенергија, поготово пред откривањето на парна машина. Парните машини меѓутоа не биле погодни за мала потрошувчка, па тек по појаваѕа на евтин електрицитет од хидроелектрана бил совладан тој проблем.
Карактеристики
Поради проучавањата на хидроенергетиката потребно е да познаваш неколку карактеристики на овој потенцијал.
- Теоретски потенцијал на водната сила е теоретски возможна сила која водотек може да ти ја обезбеди без обзира на техничка и економска страна на остварливост растенија. За сметката на овај показател потребно е да ги познаваш висинските разлики за растојанија на податоци единици, подолг профил нарека и поток, во времетраење и учество на сила, распореденост на сила во должина на незјиниот тек , расподела сила во функција на времето, на просечните и максималните протоци.
- Технички искористен воден потенцијал се одредува на основа развој на техничко решение кога е одредено реално остварлив потенцијал годишно производство на енергија.
- Економски искористлив воден потенцијал е онај дел на технички искорисливиот потенцијал чија се експлоатација економски исплаќа.
Денес во светот се користи 18% технички искористлив, односно 28% економски искористлив потенцијал. Најголем дел на неискористен резерви се наоѓа во земјата во развојот.
Развојни можности
Хидроенергијата пружа големи можности за понатамошен развој. Иако се поголемите реке воглавно искористени, помалите реки и потоци пружуваа можности за понатамошна изградба, поготово хидроелектрана со проточен вид или со мали брани.
Кога се зборува за хидроенергија тогаш тука првенствено се подразбира енергија на водотеците ( енергија на река). Ледник енергија и енергија на морски струи се во овој момент неисплатливи и технички со големи барања за користење, тие не се користат или нивното користење е во експериментна фаза (енергија на морски струи). Енергија на плимите и осеките со своето постоење должи на гравитацијата, на незјиното дејство. Бран енергија е енергија на ветарот, тие некогаш се наведува одвоено од хидроенергијата.
Енергијата на ветрот, енергијата на плимата и осеката и енергија на морската струја воопшто се класифицираат во енергија на морето.
Види повеќе
Литература
- -Electrical Machines, Drives, and Power Systems, 4th edition, Theodore Wildi, ISBN 0-13-082460-7
Надворешни врски
„Хидроенергија“ на Ризницата ? |