Бенјамин Нетанјаху: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
сНема опис на уредувањето
Ред 25: Ред 25:
|website = {{URL|http://www.netanyahu.org.il/en/|www.netanyahu.org.il}}
|website = {{URL|http://www.netanyahu.org.il/en/|www.netanyahu.org.il}}
}}
}}
'''Венјамин Нетанјаху''' ({{lang-he|בנימין נתניהו}}, {{audio|He-Benjamin Netanyahu.ogg|Венјамин Нетанјаху}}, на македонски погрешно пишуван како ''Бенјамин Нетанјаху''<ref>[[Македонска транскрипција на хебрејскиот јазик]]</ref>; р. {{роден на|21|октомври|1949}} г.) — израелски политичар кој е 9-ти и тековен [[Премиер на Израел]] согласно 2009 година, а претходно служејќи на истата позиција од 1996 до 1999 година. Тој истовремено е и член на [[Кнесет|Кнесетот]] — парламентот на [[Израел]], како и претседател на неговата матична политичка партија [[Ликуд]]. Нетанјаху исто така е првиот израелски премиер по 1948 година кој е роден во Израел.
'''Венјамин Нетанјаху''' ({{lang-he|בנימין נתניהו}}, {{audio|He-Benjamin Netanyahu.ogg|Венјамин Нетанјаху}}, на македонски погрешно пишуван како ''Бенјамин Нетанјаху''<ref>[[Македонска транскрипција на хебрејскиот јазик]]</ref>; р. {{роден на|21|октомври|1949}} г.) — израелски политичар кој е 9-ти и тековен [[Премиер на Израел]] согласно 2009 година, а претходно служејќи на истата позиција од 1996 до 1999 година. Тој истовремено е и член на [[Кнесет|Кнесетот]] — парламентот на [[Израел]], како и претседател на неговата матична политичка партија [[Ликуд]]. Нетанјаху е првиот израелски премиер кој е роден во Израел. Тој исто така е премиер на Израел со најдолг стаж, надминувајќи го првиот премиер на земјата [[Давид Бен-Гурион]].


== Рани години ==
== Рани години ==

Преработка од 20:45, 3 декември 2019

Венјамин Нетанјаху
Премиер на Израел
На должноста
31 март 2009 – во служба
Претседател Шимон Перес
Реувен Ривлин
Претходник Ехуд Олмерт
На должноста
18 јуни 1996 – 6 јули 1999
Претседател Езер Вајцман
Претходник Шимон Перес
Наследник Ехуд Барак
Лични податоци
Роден(а) 21 октомври 1949(1949-10-21)(74 г.)
Тел Авив,  Израел
Партија Ликуд
Сопружник
  • Мириам Вајцман (в. 1972; раз. 1978)
  • Флор Кејтс (в. 1981; раз. 1984)
  • Сара Бен-Арци (в. 1991)
Установа Масачусетски институт за технологија, Универзитет Харвард
Портал www.netanyahu.org.il

Венјамин Нетанјаху (хебрејски: בנימין נתניהו, Венјамин Нетанјаху, на македонски погрешно пишуван како Бенјамин Нетанјаху[1]; р. 21 октомври 1949 г.) — израелски политичар кој е 9-ти и тековен Премиер на Израел согласно 2009 година, а претходно служејќи на истата позиција од 1996 до 1999 година. Тој истовремено е и член на Кнесетот — парламентот на Израел, како и претседател на неговата матична политичка партија Ликуд. Нетанјаху е првиот израелски премиер кој е роден во Израел. Тој исто така е премиер на Израел со најдолг стаж, надминувајќи го првиот премиер на земјата Давид Бен-Гурион.

Рани години

Тој е родум од Тел Авив, во семејство на секуларни Евреи,[2][3] од мајка Цила Сегал и татко Бенцион Нетанјаху, роден во Варшава. Венјамин по потекло е сефард.[4] Тој израснал и завршил основно образование во Ерусалим. Неговата фамилија два пати во неговите детски и тинејџерски години живеела во Филаделфија, САД, каде завршил средно училиште.[5] Во 1972 година откако завршува со служење на воениот рок оди во САД за да студира архитектура на Масачусетскиот институт за технологија, но наредната година се враќа во Израел за да се бори откако избива Октомвриската војна. Откатко завршува на МИТ добива работа како економски советник во светската консултантска фирма Бостон консалтинг груп. Во 1978 година во Израел го основа Анти-терористичкиот институт „Јонатан Нетанјаху“, именуван по неговиот брат, кој загинал во операцијата „Ентебе“.

Воена кариера

Се приклучува на Израелските одбранбени сили кратко по Шестдневната војна и станува лидер на тим во специјалната разузнавачка единица Сајерет Маткал. Меѓу поважните операции во кои Нетанјаху зел учество се операциите „Инферно“ и „Подарок“ во 1968 година, а подоцна во 1972 година е дел од тим командоси кои согласно операцијата „Изотоп“ ќе го ослободат Летот 571 на Сабена, киднапиран од припадници на палестинската организација Црн септември. Во операцијата Нетанјаху бил повреден од свој колега кој намерил да пука во еден од напаѓачите, но куршумот завршил во бицепсот на Венјамин. Во воената кариера тој бил на фронтот на т.н. Војна на исцрпување и Јомкипурската војна, земал учество во рации долж Суецкиот Канал, и предводил командо офанзиви длабоко во сириската територија.[6][7] Пред да ја напушти војската, Нетанјаху бил унапреден во чин капетан.

Политичка кариера

Првата средба на Нетанјаху со палестинскиот претседател Јасер Арафат на граничен пункт, 1996 г.

Нетанјаху станал претседател на десничарската политичка партија Ликуд во 1993 година. По три години победува на општите избори во Израел од 1996 година и станува најмладиот премиер на државата, служејќи на функцијата од јуни 1996 до јули 1999 година. Откако ги губи изборите во 1999 година се повлекува во приватниот сектор, но повторно се враќа во политиката во 2002 година како министер за надворешни работи до 2003 година и за финансии од 2003 до 2005 година. Се повлекол од владата на Ариел Шарон поради несогласувања со планот за повлекување од Појасот Газа, со кој израелската војска го напуштила појасот и израелските населби во областа биле уништени и евакуирани. Како министер за финансии, Венјамин учествувал во голема реформа на израелската економија, која значително ги подобрила последователните економски резултати на Израел.[8]

Нетанјаху повторно го презел раководството на Ликуд во декември 2005 година, откако дотогашниот претседател Шарон ја напуштил партијата и формирал нова партија.[9] Во декември наредната година, тој официјално станува лидер на опозицијата во Кнесетот. По парламентарните избори во 2009 година, во кои Ликуд завршил на второ место, а десничарските партии го освоиле мнозинството,[10] Нетанјаху формирал коалиција и по втор пат станал премиер.[11][12] Победува и на изборите во 2013 година и тогаш станува вториот премиер избран во трет мандат, веднаш по основачот и прв премиер на државата Давид Бен-Гурион. Уште еднаш ги освоил изборите во 2015 година добивајќи го својот четврт мандат.

Кривични истраги

Од декември 2016 година, Нетанјаху е под истрага на израелската полиција во два случаи, претходно недостапни за јавноста, во „Досие 1000“ и „Досие 2000“, именувани така поради нивна поврзаност. Во првиот случај, тој се сомничи за добивање на вредни подароци и бенефиции од неколку богати познаници на неговото семејство.[13][14] Во вториот случај пак се работи за прислушкувани разговори меѓу Нетанјаху и Арнон Мозес, издавач на дневниот и еден од најголемите израелски весници „Едиот Ахронот“. Овде Нетанјаху наводно предложил да помогне во ослабнување на весникот „Израел Хајом“, конкуренција на „Едиот Ахронот“, во замена за повеќе додворувачка и позитивна покриеност на својата политика од страна на „Едиот Ахронот“. Ваквите информации довеле до протести,[15][16] но исто така и контра-протести, поддржaни од симпатизери на Нетанјаху и неговата политичка партија Ликуд.[17]

Библиографија

  • Меѓународен тероризам: Предизвик и одговор. Transaction Publishers. 1981. ISBN 978-0878558940.
  • Тероризам:Како западот може да победи. Avon. 1987. ISBN 978-0380703210.
  • Борба со тероризмот: Како демократиите може да го победат домашниот и меѓународниот тероризам. Farrar, Straus and Giroux. 1995. ISBN 978-0374154929.
  • Издржлив мир: Израел и неговото место меѓу нациите. Grand Central Publishing. 1999 [1993]. ISBN 978-0446523066.

Наводи

  1. Македонска транскрипција на хебрејскиот јазик
  2. David Remnick (23 јануари 2013). „Bibi's Blues“. The New Yorker.
  3. Judy Dempsey (3 мај 2012). „The Enduring Influence of Benjamin Netanyahu's Father“. Carnegie Europe.
  4. Itamar Eichner (25 мај 2016) "Netanyahu: I have Sephardic roots as well", Ynetnews
  5. „Prime Minister Benjamin Netanyahu“. Ynetnews. 10 февруари 2012. Посетено на 9 март 2013.
  6. Amir Buhbut, "Sayeret Matkal is 50 years old", NRG Maariv
  7. Mitch Ginsburg (25 октомври 2012) "Saving Sergeant Netanyahu", The Times of Israel
  8. Thomas G. Mitchell Likud Leaders (McFarland 2015), Chapter 10
  9. „Netanyahu elected as Likud party chairman“. Xinhua News Agency. 20 декември 2005. Архивирано од изворникот на 27 февруари 2006. Посетено на 27 јули 2009. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  10. Hoffman, Gil (10 февруари 2009). „Kadima wins, but rightist bloc biggest“. The Jerusalem Post. Посетено на 17 јуни 2012.
  11. „Netanyahu sworn in as Israel's prime minister“. Haaretz. 31 март 2009. Посетено на 10 март 2013.
  12. Heller, Jeffrey (31 март 2009). „Netanyahu sworn in as Israeli prime minister“. Reuters. Посетено на 10 март 2013.
  13. Amnon Abramovich. „Examination file against Netanyahu revealed: Prime Minister is suspected of receiving favors“ (хебрејски). Reshet.
  14. „Netanyahu questioned by Israeli police for a second time in graft probe“. The Daily Telegraph.
  15. „Anti-corruption protests continue for 38th week outside AG's home“. Ynetnews (англиски). 8 декември 2017. Посетено на 14 февруари 2018.
  16. „Protesters call for PM to resign after Netanyahu derides anti-corruption demos“ (англиски). Посетено на 14 февруари 2018.
  17. „The Latest: Netanyahu delivers fiery speech at rally - ABC News“. 20 август 2017. Посетено на 14 февруари 2018.

Надворешни врски