Пиндар: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
embed {{Нормативна контрола}} with wikidata information |
дополнување, ситна поправка |
||
| Ред 1: | Ред 1: | ||
[[Податотека:Pindar statue.jpg|thumb|right|'''Пиндар''', римска копија на грчка биста од 5 век п.н.е., се чува во Националнит музеј во [[Неапол]])]] |
[[Податотека:Pindar statue.jpg|thumb|right|'''Пиндар''', римска копија на грчка биста од 5 век п.н.е., се чува во Националнит музеј во [[Неапол]])]] |
||
'''Пиндар''' ({{lang-el|Πίνδαρος}}, ''Pindaros''; [[латински]]: ''Pindarus'') (околу 522–443 п.н.е.) бил старогорчки поет, кој се смета за најголем хорски лиричар во [[Стара Грција]]. |
'''Пиндар''' ({{lang-el|Πίνδαρος}}, ''Pindaros''; [[латински]]: ''Pindarus'') (околу 522–443 п.н.е.) бил старогорчки поет, кој се смета за најголем хорски лиричар во [[Стара Грција]]. |
||
== |
== Живот и дело == |
||
Пиндар ја изучувал [[поезија]]та дома, а потоа во [[Атина]]. Уште за време на животот, тој се здобил со голема слава во сите градови на [[Стара Грција]] кои му правеле чест како на полубог. Така, сите грчки градови го прогласувале за свој гостин, а во најголемото грчко светилиште, [[Делфи]], тој имал свој престол во храмот на [[Аполон]], од каде самиот тој ги читал своите [[Химнa|химни]]. Уште повеќе, неговата слава ги надминувала границите на Стара Грција: во еден [[храм]] на [[Амон-Ра|Амон Ра]] во [[Египет]], патеписецот Павзанија видел триаголна плоча на која била напишана химната која Пиндар ја испратил таму, а која била чувана како реликвија. Исто така, македонскиот крал [[Аминта]] и тиранот Хиерон од [[Сиракуза]] го канеле Пиндар за време на големите свечености.<ref>Јован Дучић, ''Благо Цара Радована'' (друго издање). Београд: Laguna, 2018, стр. 310-311.</ref> Најпосле, кога [[Александар Македонски]] ја освоил [[Теба]], тој ја поштедил единствено куќата на Пиндар.<ref>[[Plutarch]], ''Life of Alexander'' 11.6; [[Arrian]], ''[[Anabasis Alexandri]]'' 1.9.10</ref> <ref>Јован Дучић, ''Благо Цара Радована'' (друго издање). Београд: Laguna, 2018, стр. 311.</ref> |
|||
| ⚫ | Пиндар живеел во време кога многу гранки од големото стебло на еленската лирика се исушиле, а хорската песна најраскошно расцветала. Од целокупните негови дела потполно се зачувани само четири книги таканаречени епиникии, т.е. победнички |
||
| ⚫ | Пиндар живеел во време кога многу гранки од големото стебло на еленската [[лирика]] се исушиле, а хорската песна најраскошно расцветала. Од целокупните негови дела потполно се зачувани само четири книги, таканаречени епиникии, т.е. победнички песни испеани како благодарност на најголемиот момент во животот на човекот, славата на неговата победа. Од другата негова поезија зачувани се само делови. |
||
Пиндар секогаш зборувал како пророк и свештеник, како учител на мудрости, а и тој самиот себеси не се нарекува поет, туку мудрец. Своето сфаќање на светот и животот го засновал врз својот став кон религијата. Тој е прв кој на боговите и хероите им го придава култниот епитет „свет“. Неговите богови со својата морална чистота се разликуваат многу од боговите кои ги претставува [[Хомер]]. |
|||
Пиндар |
Пиндар секогаш зборувал како [[пророк]] и [[Свештенство|свештеник]], а тој самиот себеси не се нарекувал поет, туку мудрец. Своето сфаќање на светот и животот го засновал врз својот став кон [[религија]]та. Тој е првиот поет кој на [[бог]]овите и хероите им го придава култниот епитет „свет“. Неговите богови со својата [[морал]]на чистота се разликуваат многу од боговите кои ги претставува [[Хомер]]. Пиндар ги преправал преданијата и [[мит]]овите од тоа време. Тој ги отфрлил човечките особини кои им се доделувале на боговите, а на прашањето „Што е бог?“, одговарал: „Бог е сè“. Во основа, сфаќањето на боговите на Пиндар не се разликува од она на [[Есхил]], освен што идејата за божјата праведност кај Есхил добива трагична сила. Херојот на кого Пиндар му го подарил своето најголемо внимание е [[Херакле]]. Карактеристично за Пиндар е верувањето дека способноста е нешто вродено, нешто наследено преку крвта од „божествените“ предци, па затоа тој не ја цени научената, туку само вродената способност, или она што го нарекуваме „природна дарба“. Сепак, тој не ги отфрла сосема искуството и „учењето од старите“. Секое човечкот битие е ограничено, и според Пиндар, „безнадежно е да се бара среќата без бог или против бога“. |
||
| ⚫ | |||
Херојот на кого Пиндар му го подарил своето најголемо внимание е [[Херакле]]. Карактеристично за Пиндар е верувањето дека ''способност'' е нешто вродено, нешто наследено преку крвта од „божествените“ претци, па затоа тој не ја цени научената, туку само вродената способност, или она што го нарекуваме „природна дарба“. Сепак не ги отфрла сосема искуството и „учењето од старите“. Сепак, секое човечкот битие е ограничено, и според Пиндар, „безнадежно е да се бара среќата без бог или против бога“. |
|||
| ⚫ | Стилот на Пиндар се одликува со тоа што мислите му се ројат и брзо летаат, не застанувајќи на детаљи, при што едната ја престигнува другата, а зборовите како да не можат да се стигнат. Јазичниот израз му е збогатен со нови и смели [[Метафора|метафори]], сјајни слики. Во богатството на сликите му нема рамен. Споредбите се ретки и не се разработени како кај [[Хомер]], туку само се навестени. Величенствените воведи во неговите епиникии, самиот Пиндар ги споредувал со „портата на палата која е украсена со златни столбови“. Наречјето му е дорско-беотско. Од неговите 45 епиникии, секоја има свој посебен [[Метрика|метрички]] облик. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
Од 45 епиникии колку што има, секоја има свој посебен метрички облик. |
|||
== Влијанија == |
== Влијанија == |
||
Влијанието на Пиндар се забележува во духот и дикцијата на хорската лирика на [[Софокле]]. Меѓу другите негови следбеници се: [[Џон Драјден]] и [[Александар Поп]] во [[Англија]], како и [[Русија|Русите]] [[Лермонтoв]], [[Г.Р. Державин]], [[Пушкин]] и други. |
|||
Меѓу другите негови наследници се: [[Џон Драјден]] и [[Александар Поп]] во [[Англија]], како и [[Русија|Русите]] [[Лермонтoв]], [[Г.Р. Державин]], [[Пушкин]] и други. |
|||
== Наводи == |
== Наводи == |
||
Преработка од 23:34, 7 октомври 2018
Пиндар (грчки: Πίνδαρος, Pindaros; латински: Pindarus) (околу 522–443 п.н.е.) бил старогорчки поет, кој се смета за најголем хорски лиричар во Стара Грција.
Живот и дело
Пиндар ја изучувал поезијата дома, а потоа во Атина. Уште за време на животот, тој се здобил со голема слава во сите градови на Стара Грција кои му правеле чест како на полубог. Така, сите грчки градови го прогласувале за свој гостин, а во најголемото грчко светилиште, Делфи, тој имал свој престол во храмот на Аполон, од каде самиот тој ги читал своите химни. Уште повеќе, неговата слава ги надминувала границите на Стара Грција: во еден храм на Амон Ра во Египет, патеписецот Павзанија видел триаголна плоча на која била напишана химната која Пиндар ја испратил таму, а која била чувана како реликвија. Исто така, македонскиот крал Аминта и тиранот Хиерон од Сиракуза го канеле Пиндар за време на големите свечености.[1] Најпосле, кога Александар Македонски ја освоил Теба, тој ја поштедил единствено куќата на Пиндар.[2] [3]
Пиндар живеел во време кога многу гранки од големото стебло на еленската лирика се исушиле, а хорската песна најраскошно расцветала. Од целокупните негови дела потполно се зачувани само четири книги, таканаречени епиникии, т.е. победнички песни испеани како благодарност на најголемиот момент во животот на човекот, славата на неговата победа. Од другата негова поезија зачувани се само делови.
Пиндар секогаш зборувал како пророк и свештеник, а тој самиот себеси не се нарекувал поет, туку мудрец. Своето сфаќање на светот и животот го засновал врз својот став кон религијата. Тој е првиот поет кој на боговите и хероите им го придава култниот епитет „свет“. Неговите богови со својата морална чистота се разликуваат многу од боговите кои ги претставува Хомер. Пиндар ги преправал преданијата и митовите од тоа време. Тој ги отфрлил човечките особини кои им се доделувале на боговите, а на прашањето „Што е бог?“, одговарал: „Бог е сè“. Во основа, сфаќањето на боговите на Пиндар не се разликува од она на Есхил, освен што идејата за божјата праведност кај Есхил добива трагична сила. Херојот на кого Пиндар му го подарил своето најголемо внимание е Херакле. Карактеристично за Пиндар е верувањето дека способноста е нешто вродено, нешто наследено преку крвта од „божествените“ предци, па затоа тој не ја цени научената, туку само вродената способност, или она што го нарекуваме „природна дарба“. Сепак, тој не ги отфрла сосема искуството и „учењето од старите“. Секое човечкот битие е ограничено, и според Пиндар, „безнадежно е да се бара среќата без бог или против бога“.
Пиндар е најголемиот и последниот гласник на еолско-дорскиот начин на живеење, како што се живеело во богатите кругови кон почетокот на 5 век п.н.е. Тој бил учител само на еден сталеж: на благородниците.
Стилот на Пиндар се одликува со тоа што мислите му се ројат и брзо летаат, не застанувајќи на детаљи, при што едната ја престигнува другата, а зборовите како да не можат да се стигнат. Јазичниот израз му е збогатен со нови и смели метафори, сјајни слики. Во богатството на сликите му нема рамен. Споредбите се ретки и не се разработени како кај Хомер, туку само се навестени. Величенствените воведи во неговите епиникии, самиот Пиндар ги споредувал со „портата на палата која е украсена со златни столбови“. Наречјето му е дорско-беотско. Од неговите 45 епиникии, секоја има свој посебен метрички облик.
Влијанија
Влијанието на Пиндар се забележува во духот и дикцијата на хорската лирика на Софокле. Меѓу другите негови следбеници се: Џон Драјден и Александар Поп во Англија, како и Русите Лермонтoв, Г.Р. Державин, Пушкин и други.
Наводи
Надворешни врски
 |
„Пиндар“ на Ризницата ? |
- Дела од Pindar на проектот „Гутенберг“
- Selected odes, marked up to show selected rhetorical and poetic devices
- Olympian 1, read aloud in Greek, with text and English translation provided
- Pythian 3, translated by Frank J. Nisetich
- Pythian 8, 'Approaching Pindar' by William Harris (text, translation, analysis)
- Pindar by Gregory Crane, in the Perseus Encyclopedia
- Pindar's Life by Basil L. Gildersleeve, in Pindar: The Olympian and Pythian Odes
- Virginia Polytechnic Institute and State University, Pindar, Olympian Odes, I, 1–64; read by William Mullen
- Perseus Digital Library Lexicon to Pindar, William J. Slater, De Gruyter 1969: scholarly dictionary for research into Pindar
Historic editions
- The Odes of Pindar translated into English with notes, D.W.Turner, A Moore, Bohm Classical Library (1852), digitalized by Google
- Encyclopaedia Britannica 11th ed. 1911 Vol.21 'Pindar'
- Pindar – translations and notes by Reverend C.A.Wheelwright, printed by A.J.Valpy, M.A., London (1830): digitalized by Google
|