Ортов Облак

На оваа графика е прикажано растојанието од Ортовиот облак до остнатите тела во Сончевиот систем и две од најблиските ѕвезди измерено во астрономски единици. Размерот е логаритамски, при што секое определено растојание е десет пати подлеку од претходното. Со црвената стрелка се означува местоположбата на Војаџер 1, вселенска сонда која ќе биде во Ортовиот облак за 300 години.

Уметнички приказ на Ортовиот облак и Кајперовиот појас. Големините не се реални, целта е да се има поголема прегледност.

Ортов Облак — именуван според холандскиот астроном Јан Орт, понекогаш наречуван и Епик–Ортов Облак, теориски облак претежно составен од ледени планетизимали за кои се верува дека се на растојанија од Сонцето на растојанија од 50,000 and 200,000 ае (0.8 and 3.2 сг). Поделен е на две области: првата во облик на диск или внатрешен Ортов Облак (или Хилсов Облак) и сферен надворешен Ортоб Облак. Двете области се наоѓаат зад хелиосферата и во меѓуѕвездената средина. Кајперовиот појас и расеаниот диск, останатите два извори на Заднептунски тела, се на растојание од една илијадинка од Сонцето колку од Ортовиот Облак.

Надворешната граница на Ортовиот Облак ја определува космографската граница на Сончевиот систем и е продолжение на сончевата Хилова сфера. Надворешниот Ортов Облак е слабо сврзан со Сончевиот систем, и затоа лесно може да биде под гравитационо влијание на ѕвездите во минување и самиот Млечен Пат. Овие сили понекогаш поместуваат комети од нивните орбити во облакот и ги насочуваат кон внатрешниот Сончев систем. Засновано на нивните орбити, повеќето од краткопериодичните комети можно е да потекнуваат од расеаниоот диск, нои некопи можно е да потекнуваат од самиот Ортов Облак.

Астрономите се сложуваат дека материјалот од кој се состои Ортовиот Облак се создал близу до Сонцето и бил расеан во просторот од гравитационите ефекти на џиновските планети во почетокот на развојот на Сончевиот систем. Иако не постојат директни потврдни набљудувања на Ортовиот Облак, можно е да е изворот на сите долгопериодични и комети од Халеевиот тип кои навлегуваат во внатрешниот Сончев систем, и истот така е извор на кентаурите и кометите од Јупитеровото семејство.

Хипотеза

Постојат два главни видови на комети: краткопериодични комети (наречени и еклиптични комети) и долгопериодични комети (наречени и изотропни комети). Еклиптичните комети имаат релативно мали орбити, под 10 АЕ, и ја следат еклиптиката, во истата рамнина на која се и планетите. Сите дологопериодични комети имаат многу големи орбити, на растојанија од илијадници АЕ, и се појавуваат од која било насока на небото.

Ото Лејшнер во 1907 година предложил дека многу од кометите се верува дека имаат параболични орбити, и на тој начин само еднаш минуваат низ сончевиот систем, а оние кои всушност имаат елиптични орбити и ќе се вратат низ сончевиот систем по долги временски периоди. Во 1932 година естонискиот астроном Ернст Епик дал хипотеза дека долгопериодичните комети потекнуваат од облак на крајниот раб на Сончевиот систем. Холандскиот астроном Јан Орт независно ја заживеал идејата во 1950 година како начин за разрешување на еден парадокс:

• Од самото постоење на Сончевиот систем, орбитите на кометите се нестабилни и во одреден случај динамиката ќе предизвика кометата или ќе се судри со Сонцето или со планета или пак ќе биде исфрлена од Сончевиот систем преку пертурбации.
• Дополнително, нивниот волатилен состав значи дека како што тие повторливо се приближуваат кон Сонцето, зрачењето постепено ги изврива волатилите се едодека кометата не се подели или пак развие изолаторска кора која спречува понатамошно одгасување.

На овој начин, Орт размислувал, дека кометата не би се создала во моменталната орбита и најверојатно била во надворешниот резервоар во текот на своето целовремено постоење. Тој забележал дека постои максимум во бројот на долгопериодични комети во афел (најдалеку од Сонцето) или грубо речено на растојание од 20.000 АЕ, што наведувало на помислата за постоење на резервоар на тоа растојание со сферна изотропна распределба. Овие ретки комети со орбити од околу 10.000 АЕ најверојатно минале низ една или повеќе орбити низ Сончевиот систем и нивните орбити се навлакуваат навнатре кон планетите поради нивното гравитационо влијание.

Структура и состав

Претпоставеното растојание на Ортовиот Облак во споредба со останатиот Сончев систем.

Ортовиот Облак се церува дека зафаќа широк простор накаде меѓу 2.000 до 5000 АЕ (0,03 до 0,08 сг) па се до 50.000 АЕ или 0,79 сг од Сонцето. Некои пресметки го поставуваат нбадворешниот раб на растојание од 100.000 до 200.000 АЕ (1,58 и 3,16 сг). Областа може да се подели на сферен надворешен Ортов Облак 20.000 до 50.000 АЕ (0.32–0.79 сг), и торусоиден внатрешен Ортов Облак на растојание од 2.000 до 20.000 АЕ (0.0–0.3 сг). Надворешниот облак е слабо сврзан со Сонцето и ги обезбедува долгопериодичните (и веројатно Халиеевиот вид) комети до внатешнаѕа орбита на Нептун. Внатрешниот Ортов Облак е исто така познат и како Хилсов облак, именуван по Џек Хилс, кој го претпоставил неговото постоење во 1981 година. Моделите предвидуваат дека внатрешниот облак треба да има десетици или стотици пати повеќе кометни јадра од надворешниотсе смета за можен извор на нови комети снабдувајќи го слабиот надворешен облак, чиј број на комети постепено се намалува. Хилсовиот облак го објаснува непрекинатото постоење на Ортовиот Облак по милијарди години.

Поврзано

• Хелиосфера
• Меѓуѕвездена комета
• Список на можни џуџести планети
• Список на заднептунски тела
• Расеан диск

Надворешни врски

• Oort Cloud Profile by NASA's Solar System Exploration
• The Kuiper Belt and The Oort Cloud
• The effect of perturbations by the Alpha Cen A/B system on the Oort Cloud
• Reassessing the formation of the Inner Oort cloud in an embedded star cluster II: Probing the inner edge (Brasser; Schwamb : 7 Nov 2014 : arXiv:1411.1844)