Ортов Облак: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
с Bjankuloski06 ја премести страницата Ортов облак на Ортов Облак |
Нема опис на уредувањето |
||
| Ред 11: | Ред 11: | ||
'''Ортов Облак'''<ref>{{OED|Oort}}</ref> — именуван според холандскиот астроном [[Јан Орт]], понекогаш наречуван и '''Опик–Ортов Облак''',<ref name="Whipple" /> [[научна теорија|теориски]] облак претежно составен од [[волатили|ледени]] [[планетизимал]]и за кои се верува дека се на растојанија од [[Сонце]]то на растојанија од {{convert|50000|and|200000|AU|ly|1|abbr=on}}.<ref group="note">The Oort cloud's outer limit is difficult to define as it varies over the [[millennia]] as [[List of nearest stars and brown dwarfs#Future and past|different stars pass the Sun]] and thus is subject to variation. Estimates of its distance range from 50,000 to 200,000 AU.</ref><ref name="Morbidelli2006" /> Поделен е на две области: првата во облик на [[околуѕвезден диск|диск]] или внатрешен Ортов Облак (или [[Хилсов Облак]]) и [[околуѕвездена покровка|сферен]] надворешен Ортоб Облак. Двете области се наоѓаат зад [[хелиосфера|хелиосферата]] и во [[Космички простор#меѓуѕвезден простор|меѓуѕвездената средина]].<ref name="Morbidelli2006" /><ref name="jpl.PIA17046" /> [[Кајперов појас|Кајперовиот појас]] и [[расеан диск|расеаниот диск]], останатите два извори на [[заднептунци|Заднептунски тела]], се на растојание од една илијадинка од Сонцето колку од Ортовиот Облак. |
|||
'''Ортов облак''' (или Орт-Опиков облак) е претпоставен сферен облак комета кој се наоѓа на спојната граница на [[Сончевиот систем]] на оддалеченост од 2000 до 100.000 Астрономски Единици од Сонцето. Ова значи дека се наоѓа на четвртина далечина до [[Проксима Кентаури]], најблиската ѕвезда на Сонцето. Надворешните граници на Ортовиот облак претставуваат космолошка граница на [[Сончевиот систем]] и областа на гравитационата доминација на [[Сонцето]]. |
|||
Се смета дека Ортовиот облак опфаќа два одвоени дела: сферен надворешен Ортов облак и внатрешен Ортов облак во облик на диск. Објектите во Ортовиот облак се воглавно составени од лед, како што се водени, амонијаков и метански лед. |
|||
Надворешната граница на Ортовиот Облак ја определува [[космографија|космографската]] граница на [[Сончев систем|Сончевиот систем]] и е продолжение на сончевата [[Хилова сфера]].<ref name="NASA_SSE_oort" /> Надворешниот Ортов Облак е слабо сврзан со Сончевиот систем, и затоа лесно може да биде под гравитационо влијание на [[список на најблиски ѕвезди#иднина и минато|ѕвездите во минување]] и самиот [[Млечен Пат]]. Овие сили понекогаш поместуваат [[комета|комети]] од нивните орбити во облакот и ги насочуваат кон внатрешниот [[Сончев систем]].<ref name=Morbidelli2006 /> Засновано на нивните орбити, повеќето од [[комета|краткопериодичните комети]] можно е да потекнуваат од расеаниоот диск, нои некопи можно е да потекнуваат од самиот Ортов Облак.<ref name=Morbidelli2006 /><ref name=emel2007 /> |
|||
Астрономите веруваат дека материјата која ја сочинува Ортовиот облак се формирала блиску до Сонцето и се расфрлила длабоко во вселената поради делување на гравитациони сили во раната еволуција на [[Сончевиот систем]]. |
|||
Иако нема потврдени директни набљудувања, астрономите веруваат дека Ортовиот облак е извор на сите долгопериодични комети и комет од Халијевиот тип, како и многу кентаури, но и комета од Јупитеровиот тип. Надворешниот Ортов облак е само динамично поврзан со [[Сончевиот систем]], и поради тоа лесно паѓа под гравитациски впечаток, како ѕвездите кој проаѓаат, така и галаксијата [[Млечен пат]]. Овие сили привремено исфрлаат комети од својата орбита внатре во облакот и ги праќаат во внатрешниот Сончев систем. Според нивната орбита, големината на краткопериодичните комети веројатно се однесува на расеаниот диск, но некои можеби се однесуваат на Ортовиот облак. |
|||
Астрономите се сложуваат дека материјалот од кој се состои Ортовиот Облак се создал близу до Сонцето и бил расеан во просторот од гравитационите ефекти на [[џиновска планета|џиновските планети]] во почетокот на развојот на [[образување и развој на Сончевиот систем|Сончевиот систем]].<ref name=Morbidelli2006 /> Иако не постојат директни потврдни набљудувања на Ортовиот Облак, можно е да е изворот на сите [[комета|долгопериодични]] и комети од [[Халеева комета|Халеевиот тип]] кои навлегуваат во внатрешниот Сончев систем, и истот така е извор на [[Кентаур (астероид)|кентаурите]] и кометите од [[Јупитер]]овото семејство.<ref name="emel2007" /> |
|||
Иако Којперовиот појас и расеаниот диск се надгледувани и мапирани, само четири се моментално познати кај орбитата на [[Нептун]] -90377 Sedna, 2000 CR105, 2006 SQ372 и 2008 KV42- се сметаат дека се можни членови на внатрешниот дел на Ортовиот облак. |
|||
==Хипотеза== |
==Хипотеза== |
||
Во 1932 година естонскиот астроном [[Ернст Опик]] ја изнел претпоставката дека долгопериодичните комети се однесуваат на орбитирачкиот облак на крајната граница со [[Сончевиот систем]]. Холанѓанецот [[Јан Хенрик Орт]] ја развива претпоставка и поставил хипотеза за постоењето на облакот на основа на надгледувањата на орбиталните карактеристики на долгопериодичните комети. Идејата е да се заснова на факти дека при поминувањето покрај [[Сонцето]] кометата губи дел од својата маса, така што веот им е ограничен на сите 10.000 поминувања. Со обзир на тоа дека некој комети имаат многу кратки периоди (Халијевата комета-76 години), а да се појавува често, тогаш, кога тоа ќе се спореди со стариот Сончев систем (околу 4 и пол милијарди години), тогаш мора да постои некој извор на комети во просторот на работ на Сончевиот систем. |
Во 1932 година естонскиот астроном [[Ернст Опик]] ја изнел претпоставката дека долгопериодичните комети се однесуваат на орбитирачкиот облак на крајната граница со [[Сончевиот систем]]. Холанѓанецот [[Јан Хенрик Орт]] ја развива претпоставка и поставил хипотеза за постоењето на облакот на основа на надгледувањата на орбиталните карактеристики на долгопериодичните комети. Идејата е да се заснова на факти дека при поминувањето покрај [[Сонцето]] кометата губи дел од својата маса, така што веот им е ограничен на сите 10.000 поминувања. Со обзир на тоа дека некој комети имаат многу кратки периоди (Халијевата комета-76 години), а да се појавува често, тогаш, кога тоа ќе се спореди со стариот Сончев систем (околу 4 и пол милијарди години), тогаш мора да постои некој извор на комети во просторот на работ на Сончевиот систем. |
||
Според хипотезата на Ортовиот облак, облакот се наоѓа на 50.000 Астрономски Единици од [[Сонцето]], а се протега и до 200.000 Астрономски Единици далеку во вселената. Сепак модерните проценки говорат дека внатрешната граница на Ортовиот облак на 2000-5000 Астрономски Единици, а проценките за надворешната граница одат од 50000 Астрономски Единици па се до 200.000 Астрономски Единици што е половина пат до најблиската ѕвезда. Се претпоставува дека се состои од околу 500 милијарди кометни јадра кој се потполно зелени поради слабата радијација на Сонцето на таа оддалеченост. Со обзир на огромната димензија на облакот и покрај големиот број на комети, јадрата на кометите се меѓусебно оддалечени десетици милиони километри. Вкупната маса на материите во Ортовиот облак е околу 40 Земјини маси (некои проценки дури и до 100). Гравитацијата на [[Сонцето]] е слаба така што на движењето на телата во Ортовиот облак влијаат и соседните ѕвезди. Надворешните гравитациони впечатоци лесно го исфрлаат јадрото на кометите од облакот и го насочуваат кон внатрешноста на Сончевиот систем. Освен околните ѕвезди голем впечаток на мрдањето на јадрото на кометите може да имаат и големи облаци на молекуларниот водород од кој настануваат нови ѕвезди и нивните системи, а кои наидуваат во просек еднаш во 300-500 милиони години, како и галактичките плимни сили кој се последица на различните оддалечености од Сонцето икомета од средишниот дел на Млечниот пат. Овие сили можат да исфрлат јадро на комета од Ортовиот облак во меѓуѕвездени простори или да гои насочато кон Сонцето. Од таа причина Ортовиот облак е извор на долгопериодични комети. |
Според хипотезата на Ортовиот облак, облакот се наоѓа на 50.000 Астрономски Единици од [[Сонцето]], а се протега и до 200.000 Астрономски Единици далеку во вселената. Сепак модерните проценки говорат дека внатрешната граница на Ортовиот облак на 2000-5000 Астрономски Единици, а проценките за надворешната граница одат од 50000 Астрономски Единици па се до 200.000 Астрономски Единици што е половина пат до најблиската ѕвезда. Се претпоставува дека се состои од околу 500 милијарди кометни јадра кој се потполно зелени поради слабата радијација на Сонцето на таа оддалеченост. Со обзир на огромната димензија на облакот и покрај големиот број на комети, јадрата на кометите се меѓусебно оддалечени десетици милиони километри. Вкупната маса на материите во Ортовиот облак е околу 40 Земјини маси (некои проценки дури и до 100). Гравитацијата на [[Сонцето]] е слаба така што на движењето на телата во Ортовиот облак влијаат и соседните ѕвезди. Надворешните гравитациони впечатоци лесно го исфрлаат јадрото на кометите од облакот и го насочуваат кон внатрешноста на Сончевиот систем. Освен околните ѕвезди голем впечаток на мрдањето на јадрото на кометите може да имаат и големи облаци на молекуларниот водород од кој настануваат нови ѕвезди и нивните системи, а кои наидуваат во просек еднаш во 300-500 милиони години, како и галактичките плимни сили кој се последица на различните оддалечености од Сонцето икомета од средишниот дел на Млечниот пат. Овие сили можат да исфрлат јадро на комета од Ортовиот облак во меѓуѕвездени простори или да гои насочато кон Сонцето. Од таа причина Ортовиот облак е извор на долгопериодични комети. |
||
Преработка од 12:47, 10 јуни 2018
 | Оваа статија или заглавие има потреба од викифицирање за да ги исполни стандардите за квалитет на Википедија. Ве молиме помогнете во подобрувањето на оваа статија со соодветни внатрешни врски. |
Ортов Облак[1] — именуван според холандскиот астроном Јан Орт, понекогаш наречуван и Опик–Ортов Облак,[2] теориски облак претежно составен од ледени планетизимали за кои се верува дека се на растојанија од Сонцето на растојанија од 50,000 and 200,000 ае (0.8 and 3.2 сг).[note 1][3] Поделен е на две области: првата во облик на диск или внатрешен Ортов Облак (или Хилсов Облак) и сферен надворешен Ортоб Облак. Двете области се наоѓаат зад хелиосферата и во меѓуѕвездената средина.[3][4] Кајперовиот појас и расеаниот диск, останатите два извори на Заднептунски тела, се на растојание од една илијадинка од Сонцето колку од Ортовиот Облак.
Надворешната граница на Ортовиот Облак ја определува космографската граница на Сончевиот систем и е продолжение на сончевата Хилова сфера.[5] Надворешниот Ортов Облак е слабо сврзан со Сончевиот систем, и затоа лесно може да биде под гравитационо влијание на ѕвездите во минување и самиот Млечен Пат. Овие сили понекогаш поместуваат комети од нивните орбити во облакот и ги насочуваат кон внатрешниот Сончев систем.[3] Засновано на нивните орбити, повеќето од краткопериодичните комети можно е да потекнуваат од расеаниоот диск, нои некопи можно е да потекнуваат од самиот Ортов Облак.[3][6]
Астрономите се сложуваат дека материјалот од кој се состои Ортовиот Облак се создал близу до Сонцето и бил расеан во просторот од гравитационите ефекти на џиновските планети во почетокот на развојот на Сончевиот систем.[3] Иако не постојат директни потврдни набљудувања на Ортовиот Облак, можно е да е изворот на сите долгопериодични и комети од Халеевиот тип кои навлегуваат во внатрешниот Сончев систем, и истот така е извор на кентаурите и кометите од Јупитеровото семејство.[6]
Хипотеза
Во 1932 година естонскиот астроном Ернст Опик ја изнел претпоставката дека долгопериодичните комети се однесуваат на орбитирачкиот облак на крајната граница со Сончевиот систем. Холанѓанецот Јан Хенрик Орт ја развива претпоставка и поставил хипотеза за постоењето на облакот на основа на надгледувањата на орбиталните карактеристики на долгопериодичните комети. Идејата е да се заснова на факти дека при поминувањето покрај Сонцето кометата губи дел од својата маса, така што веот им е ограничен на сите 10.000 поминувања. Со обзир на тоа дека некој комети имаат многу кратки периоди (Халијевата комета-76 години), а да се појавува често, тогаш, кога тоа ќе се спореди со стариот Сончев систем (околу 4 и пол милијарди години), тогаш мора да постои некој извор на комети во просторот на работ на Сончевиот систем. Според хипотезата на Ортовиот облак, облакот се наоѓа на 50.000 Астрономски Единици од Сонцето, а се протега и до 200.000 Астрономски Единици далеку во вселената. Сепак модерните проценки говорат дека внатрешната граница на Ортовиот облак на 2000-5000 Астрономски Единици, а проценките за надворешната граница одат од 50000 Астрономски Единици па се до 200.000 Астрономски Единици што е половина пат до најблиската ѕвезда. Се претпоставува дека се состои од околу 500 милијарди кометни јадра кој се потполно зелени поради слабата радијација на Сонцето на таа оддалеченост. Со обзир на огромната димензија на облакот и покрај големиот број на комети, јадрата на кометите се меѓусебно оддалечени десетици милиони километри. Вкупната маса на материите во Ортовиот облак е околу 40 Земјини маси (некои проценки дури и до 100). Гравитацијата на Сонцето е слаба така што на движењето на телата во Ортовиот облак влијаат и соседните ѕвезди. Надворешните гравитациони впечатоци лесно го исфрлаат јадрото на кометите од облакот и го насочуваат кон внатрешноста на Сончевиот систем. Освен околните ѕвезди голем впечаток на мрдањето на јадрото на кометите може да имаат и големи облаци на молекуларниот водород од кој настануваат нови ѕвезди и нивните системи, а кои наидуваат во просек еднаш во 300-500 милиони години, како и галактичките плимни сили кој се последица на различните оддалечености од Сонцето икомета од средишниот дел на Млечниот пат. Овие сили можат да исфрлат јадро на комета од Ортовиот облак во меѓуѕвездени простори или да гои насочато кон Сонцето. Од таа причина Ортовиот облак е извор на долгопериодични комети.
Поврзано
Наводи
- ↑ „Oort“, Oxford English Dictionary (3rd. изд.), Oxford University Press, September 2005 Invalid
|mode=CS1(help) (бара Претплата или членство во британска јавна библиотека .) - ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеWhipple. - ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеMorbidelli2006. - ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеjpl.PIA17046. - ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеNASA_SSE_oort. - ↑ 6,0 6,1 Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеemel2007.
Надворешни врски
 |
„Ортов Облак“ на Ризницата ? |
- Oort Cloud Profile by NASA's Solar System Exploration
- The Kuiper Belt and The Oort Cloud
- The effect of perturbations by the Alpha Cen A/B system on the Oort Cloud
- Reassessing the formation of the Inner Oort cloud in an embedded star cluster II: Probing the inner edge (Brasser; Schwamb : 7 Nov 2014 : arXiv:1411.1844)
| ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
_(cropped).jpg)
|
Грешка во наводот: Има ознаки <ref> за група именувана како „note“, но нема соодветна ознака <references group="note"/>.