Абуџа: Разлика помеѓу преработките

Уреди врски
Од Википедија — слободната енциклопедија
Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
дополнување
→‎Историја: дополнување
Ред 50: Ред 50:
Домородните жители на Абуџа се [[Гвари]] кои зборуваат на јазиците [[Басајски јазик|баса]], гвандара, гаде, ганагана, коро итн. Поради етничките и религиозните поделби на Нигерија, планот бил од независноста на [[Нигерија]] да има свој главен град на место кое се смета за неутрално за сите поголеми етнички страни, а кој ќе се наоѓа во близина на сите региони на Нигерија. Локацијата на крајот била назначена во центарот на земјата во раните 1970-ти, бидејќи означува неутралност и национално единство. Друг поттик за Абуџа бил поради тоа што Лагос станал пренатрупан. [[Лагос]] веќе бележел брз економски развој, па нигерискиот режим ја почувствува потребата за проширување на економијата кон внатрешниот дел на земјата, па оттаму одлучил да ја премести престолнината во Абуџа.<ref>https://www.naij.com/574434-nigeriaat55-top-5-reasons-nigerias-capital-moved-lagos-abuja-photos.html</ref>, слично како Бразил кој својот главен град [[Бразилија]] го испланирал на местото на [[Рио де Жанеиро|Рио]]. Изградбата започнала кон крајот на 1970-тите, но поради економска и политичка нестабилност, почетните фази на градот не биле завршени до крајот на 1980-тите.
Домородните жители на Абуџа се [[Гвари]] кои зборуваат на јазиците [[Басајски јазик|баса]], гвандара, гаде, ганагана, коро итн. Поради етничките и религиозните поделби на Нигерија, планот бил од независноста на [[Нигерија]] да има свој главен град на место кое се смета за неутрално за сите поголеми етнички страни, а кој ќе се наоѓа во близина на сите региони на Нигерија. Локацијата на крајот била назначена во центарот на земјата во раните 1970-ти, бидејќи означува неутралност и национално единство. Друг поттик за Абуџа бил поради тоа што Лагос станал пренатрупан. [[Лагос]] веќе бележел брз економски развој, па нигерискиот режим ја почувствува потребата за проширување на економијата кон внатрешниот дел на земјата, па оттаму одлучил да ја премести престолнината во Абуџа.<ref>https://www.naij.com/574434-nigeriaat55-top-5-reasons-nigerias-capital-moved-lagos-abuja-photos.html</ref>, слично како Бразил кој својот главен град [[Бразилија]] го испланирал на местото на [[Рио де Жанеиро|Рио]]. Изградбата започнала кон крајот на 1970-тите, но поради економска и политичка нестабилност, почетните фази на градот не биле завршени до крајот на 1980-тите.


Повеќето земји ги преселиле своите амбасади во Абуџа, а некои ги задржале своите поранешни амбасади во Лагос, комерцијалниот главен град на Нигерија. Абуџа е седиште на [[Економска заедница на западноафриканските држави|Економската заедница на западноафриканските држави]] (ЕКОВАС) и регионален штаб на [[Организација на земји извознички на нафта|ОПЕК]]. Абуџа и Федералната престолнинска територија доживеале огромен пораст на населението. Некои области околу Абуџа се зголемиле за 20% до 30% годишно.<ref name="WBC">{{cite web|url=http://www.citiesalliance.org/cdsdb.nsf/Attachments/South+Africa+roundtable/$File/African+Regional+Roundtable+on+Upgrading+Oct00.pdf|title=World Bank Conference: African Regional Roundtable on Upgrading Low-income Settlements|accessdate=2007-08-10|work=www.citiesalliance.org|publisher=World Bank, 3–5 October 2000, Johannesburg, South Africa, p. 16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070928045105/http://www.citiesalliance.org/cdsdb.nsf/Attachments/South%2BAfrica%2Broundtable/%24File/African%2BRegional%2BRoundtable%2Bon%2BUpgrading%2BOct00.pdf|archivedate=28 September 2007|deadurl=no|df=dmy}}</ref> Населбите и градовите брзо се шират во и надвор од границите на градот<ref name="bbc2" /><ref name="fig">{{cite web|url=http://www.fig.net/pub/accra/papers/ts18/ts18_01_jibril.pdf|title=Resettlement Issues, Squatter Settlements and the Problems of Land Administration in Abuja, Nigeria’s Federal Capital|accessdate=2007-08-10|work=fig.net|publisher=5th FIG Regional Conference Accra, Ghana, 8–11 March 2006}}</ref> Десетици илјади луѓе биле протерани откако поранешниот министер на ФПТ Насир Ахмад ел-Руфи започнал кампања за уривање во 2003 година<ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2006/12/13/world/africa/13abuja.html?ex=1323666000&en=9b1bb2ecd684791c&ei=5090&partner=rssuserland&emc=rss|title=In a Dream City, a Nightmare OF AKIM JOHN for the Common Man|accessdate=2007-08-10|work=nyt.com|publisher=New York Times, 13 December 2006|first=Lydia|last=Polgreen|date=13 December 2006}}</ref>{{Нигерија-гео-никулец}}
Повеќето земји ги преселиле своите амбасади во Абуџа, а некои ги задржале своите поранешни амбасади во Лагос, комерцијалниот главен град на Нигерија. Абуџа е седиште на [[Економска заедница на западноафриканските држави|Економската заедница на западноафриканските држави]] (ЕКОВАС) и регионален штаб на [[Организација на земји извознички на нафта|ОПЕК]]. Абуџа и Федералната престолнинска територија доживеале огромен пораст на населението. Некои области околу Абуџа се зголемиле за 20% до 30% годишно.<ref name="WBC">{{cite web|url=http://www.citiesalliance.org/cdsdb.nsf/Attachments/South+Africa+roundtable/$File/African+Regional+Roundtable+on+Upgrading+Oct00.pdf|title=World Bank Conference: African Regional Roundtable on Upgrading Low-income Settlements|accessdate=2007-08-10|work=www.citiesalliance.org|publisher=World Bank, 3–5 October 2000, Johannesburg, South Africa, p. 16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070928045105/http://www.citiesalliance.org/cdsdb.nsf/Attachments/South%2BAfrica%2Broundtable/%24File/African%2BRegional%2BRoundtable%2Bon%2BUpgrading%2BOct00.pdf|archivedate=28 September 2007|deadurl=no|df=dmy}}</ref> Населбите и градовите брзо се шират во и надвор од границите на градот<ref name="bbc2" /><ref name="fig">{{cite web|url=http://www.fig.net/pub/accra/papers/ts18/ts18_01_jibril.pdf|title=Resettlement Issues, Squatter Settlements and the Problems of Land Administration in Abuja, Nigeria’s Federal Capital|accessdate=2007-08-10|work=fig.net|publisher=5th FIG Regional Conference Accra, Ghana, 8–11 March 2006}}</ref> Десетици илјади луѓе биле протерани откако поранешниот министер на ФПТ Насир Ахмад ел-Руфи започнал кампања за уривање во 2003 година<ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2006/12/13/world/africa/13abuja.html?ex=1323666000&en=9b1bb2ecd684791c&ei=5090&partner=rssuserland&emc=rss|title=In a Dream City, a Nightmare OF AKIM JOHN for the Common Man|accessdate=2007-08-10|work=nyt.com|publisher=New York Times, 13 December 2006|first=Lydia|last=Polgreen|date=13 December 2006}}</ref>

== Области ==

== Клима ==
Абуџа според климатската има тропска влажна и сува клима со три временски услови во текот на годината. Ова вклучува топла, влажна сезона на дождови и експлозивна сува сезона. Во периодот помеѓу двете, постои краток интервал од ветер од североисток, со прашина и суша.

Дождовната сезона започнува од [[април]], а завршува во октомври, кога дневната температура треба да достигне 28 ° C до 30 ° C со падови ноќно време кога се движи околу 22 ° C до 23 ° C. Во сувата сезона, температурата на денот може да стигне и до 40 ° C а ноќната да се спушти до 12 ° C.

Врнежите од дожд се чести за време на дождовната сезона од април до октомври секоја година.{{Weather box|location=Абуџа|metric first=Yes|single line=Yes|Jan high C=34.7|Feb high C=36.8|Mar high C=36.9|Apr high C=35.6|May high C=32.7|Jun high C=30.6|Jul high C=29.1|Aug high C=28.9|Sep high C=30.0|Oct high C=32.0|Nov high C=34.4|Dec high C=34.6|year high C=|Jan low C=20.4|Feb low C=25.5|Mar low C=24.3|Apr low C=24.7|May low C=19.5|Jun low C=18.3|Jul low C=21.9|Aug low C=17.7|Sep low C=17.5|Oct low C=21.4|Nov low C=15.7|Dec low C=15.5|year low C=|rain colour=green|Jan rain mm=1.7|Feb rain mm=5.4|Mar rain mm=11.3|Apr rain mm=62.8|May rain mm=134.1|Jun rain mm=164.2|Jul rain mm=217.5|Aug rain mm=262.7|Sep rain mm=253.4|Oct rain mm=103.2|Nov rain mm=3.7|Dec rain mm=1.2|year rain mm=|Jan rain days=0.1|Feb rain days=0.2|Mar rain days=1.3|Apr rain days=4.2|May rain days=9.4|Jun rain days=12.3|Jul rain days=14.0|Aug rain days=16.2|Sep rain days=15.9|Oct rain days=8.0|Nov rain days=0.3|Dec rain days=0.1|source 1=Светска метеоролошка организација.<ref name="WMO">[http://worldweather.wmo.int/075/c00324.htm World Weather Information Service-Abuja], World Meteorological Organization. Retrieved 1 October 2012.</ref>|date=September 2012}}

=== Вегетација ===
{{Нигерија-гео-никулец}}


{{Главни градови во Африка}}
{{Главни градови во Африка}}

Преработка од 12:48, 25 октомври 2017

Абуџа
Абуџа, Нигерија.
Абуџа, Нигерија.
Координати: 9°N 10°E / 9° СГШ; 10° ИГД / 9; 10
ТериторијаФедерална престолнинска територија
Управа
 • МинистерАлију Модибо Умар
Површина
 • Градска713 км2 (275 ми2)
 • Земјишна713 км2 (275 ми2)
Население (2005)
 • Градско405.000
 • Градскo814.000
 • Метро1.400.000
Часовен појасWAT (UTC+1)
Мреж. местоhttp://www.fct.gov.ng/
Местоположбата на Абуџа во Нигерија.
Местоположбата на Абуџа во Нигерија.

Абуџа е главен град на Нигерија. Има околу 2,5 милиони жители. Градот е сместен во Федералната престолнинска територија (ФПТ). Абуџа остана главен град на Нигерија на 12 декември, 1991 година, на местото на дотогашниот главен град Лагос.

Опис

Градот е плански урбанизиран и истиот е изграден главно во 1980 година[1] станувајќи главен град на 12 декември 1991 наместо најнаселниот град Лагос. Голем дел од дизајнот на зградите во градот е дело на јапонскиот архитект Кензо Танге.

На пописот од 2006 година, градот Абуџа имал население од 776.298,[2] што го прави еден од најнаселените градови во Нигерија. Според Обединетите нации, Абуџа пораснал за 139,7% помеѓу 2000 и 2010 година, што го прави најбрзорастечки град во светот.[3] Растот довел до појава на сателитски градови, како што се Урбаната област Кару, Сулеџа, Гвагвалада, Лугбе, Куџе и други помали населби кон кои се протега. Неофицијалната метрополитенска област Абуџа има население од над три милиони, што го прави четврто по големина метрополитенско подрачје во Нигерија, по Лагос, Кано и Ибадан. Од 2016, метрополитенската област на Абуџа се проценува со 6 милиони лица, ставајќи се веднаш зад Лагос, најнаселената област[4]

Градот има Меѓународен аеродром Намди Аџикиве. Абуџа е познат како еден од неколкуте наменски изградени главни градови во Африка, и еден од најбогатите.[5]

Нигериското народно собрание во Абуџа

Историја

Абуџа на почетокот на 20 век било име на еден град во негова близина, сега наречен Сулеџа.

Домородните жители на Абуџа се Гвари кои зборуваат на јазиците баса, гвандара, гаде, ганагана, коро итн. Поради етничките и религиозните поделби на Нигерија, планот бил од независноста на Нигерија да има свој главен град на место кое се смета за неутрално за сите поголеми етнички страни, а кој ќе се наоѓа во близина на сите региони на Нигерија. Локацијата на крајот била назначена во центарот на земјата во раните 1970-ти, бидејќи означува неутралност и национално единство. Друг поттик за Абуџа бил поради тоа што Лагос станал пренатрупан. Лагос веќе бележел брз економски развој, па нигерискиот режим ја почувствува потребата за проширување на економијата кон внатрешниот дел на земјата, па оттаму одлучил да ја премести престолнината во Абуџа.[6], слично како Бразил кој својот главен град Бразилија го испланирал на местото на Рио. Изградбата започнала кон крајот на 1970-тите, но поради економска и политичка нестабилност, почетните фази на градот не биле завршени до крајот на 1980-тите.

Повеќето земји ги преселиле своите амбасади во Абуџа, а некои ги задржале своите поранешни амбасади во Лагос, комерцијалниот главен град на Нигерија. Абуџа е седиште на Економската заедница на западноафриканските држави (ЕКОВАС) и регионален штаб на ОПЕК. Абуџа и Федералната престолнинска територија доживеале огромен пораст на населението. Некои области околу Абуџа се зголемиле за 20% до 30% годишно.[7] Населбите и градовите брзо се шират во и надвор од границите на градот[8][9] Десетици илјади луѓе биле протерани откако поранешниот министер на ФПТ Насир Ахмад ел-Руфи започнал кампања за уривање во 2003 година[10]

Области

Клима

Абуџа според климатската има тропска влажна и сува клима со три временски услови во текот на годината. Ова вклучува топла, влажна сезона на дождови и експлозивна сува сезона. Во периодот помеѓу двете, постои краток интервал од ветер од североисток, со прашина и суша.

Дождовната сезона започнува од април, а завршува во октомври, кога дневната температура треба да достигне 28 ° C до 30 ° C со падови ноќно време кога се движи околу 22 ° C до 23 ° C. Во сувата сезона, температурата на денот може да стигне и до 40 ° C а ноќната да се спушти до 12 ° C.

Врнежите од дожд се чести за време на дождовната сезона од април до октомври секоја година.

Климатски податоци за Абуџа
Месец Јан Фев Мар Апр Мај Јун Јул Авг Сеп Окт Ное Дек Годишно
Прос. висока °C (°F) 34.7
(94.5) 		36.8
(98.2) 		36.9
(98.4) 		35.6
(96.1) 		32.7
(90.9) 		30.6
(87.1) 		29.1
(84.4) 		28.9
(84) 		30.0
(86) 		32.0
(89.6) 		34.4
(93.9) 		34.6
(94.3) 		33.03
(91.45)
Прос. ниска °C (°F) 20.4
(68.7) 		25.5
(77.9) 		24.3
(75.7) 		24.7
(76.5) 		19.5
(67.1) 		18.3
(64.9) 		21.9
(71.4) 		17.7
(63.9) 		17.5
(63.5) 		21.4
(70.5) 		15.7
(60.3) 		15.5
(59.9) 		20.2
(68.36)
Прос. дожд мм (ин) 1.7
(0.067) 		5.4
(0.213) 		11.3
(0.445) 		62.8
(2.472) 		134.1
(5.28) 		164.2
(6.465) 		217.5
(8.563) 		262.7
(10.343) 		253.4
(9.976) 		103.2
(4.063) 		3.7
(0.146) 		1.2
(0.047) 		1.221,2
(48,08)
Прос. бр. дождливи денови 0.1 0.2 1.3 4.2 9.4 12.3 14.0 16.2 15.9 8.0 0.3 0.1 82
Извор: Светска метеоролошка организација.[11]

Вегетација

   
Нормативна контрола
  1. ↑ „Life of poverty in Abuja's wealth“. news.bbc.co.uk. BBC News, Tuesday, 13 February 2007. 2007-02-13. Посетено на 2007-08-10.
  2. ↑ „Legal Notice on Publication of 2006 Census Final Results“ (PDF). Policy and Legal Advocacy Centre. Архивирано од изворникот (PDF) на 19 March 2013. Посетено на 10 June 2012. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  3. ↑ „World's Fastest Growing Cities are in Asia and Africa“. Euromonitor. 2 March 2010. Архивирано од изворникот на October 2015. Посетено на 26 October 2015.
  4. ↑ Jaiyeola, Andrews. „FCT Minister Harps on Development of Satellite Towns“.
  5. ↑ Murray, Senan. "Life of poverty in Abuja's wealth." BBC. Tuesday 13 February 2007. Retrieved on 12 September 2011.
  6. ↑ https://www.naij.com/574434-nigeriaat55-top-5-reasons-nigerias-capital-moved-lagos-abuja-photos.html
  7. ↑ „World Bank Conference: African Regional Roundtable on Upgrading Low-income Settlements“ (PDF). www.citiesalliance.org. World Bank, 3–5 October 2000, Johannesburg, South Africa, p. 16. Архивирано од изворникот (PDF) на 28 September 2007. Посетено на 2007-08-10. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  8. ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име bbc2.
  9. ↑ „Resettlement Issues, Squatter Settlements and the Problems of Land Administration in Abuja, Nigeria's Federal Capital“ (PDF). fig.net. 5th FIG Regional Conference Accra, Ghana, 8–11 March 2006. Посетено на 2007-08-10.
  10. ↑ Polgreen, Lydia (13 December 2006). „In a Dream City, a Nightmare OF AKIM JOHN for the Common Man“. nyt.com. New York Times, 13 December 2006. Посетено на 2007-08-10.
  11. ↑ World Weather Information Service-Abuja, World Meteorological Organization. Retrieved 1 October 2012.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Абуџа&oldid=3637332“