Синдром на работна исцрпеност: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
Ред 8: Ред 8:
Во [[1969]], Херолд Б. Бредли е првата личност која го истакнува синдромот во својата статија „Третман базиран на заедницата за млади возрасни прекршувачи на законот“ (англиски: „''{{lang|en|Community-based treatment for young adult offenders}}''“), запишувајќи го како посебен вид на стрес поврзан со [[работни услови|работата]] користејќи го англискиот термин ''{{Lang|en|burnout}}''. Овој термин повторно се употребува во [[1974]] од страна на психоаналистот [[Хеберт Ј. Фројденберг]] и потоа од страна на психологот [[Кристина Маслак]] во [[1976]] во нејзините студии за мафинестациите на работна износеност.<ref>{{cite web|title=Qu'est-ce qu'un burn-out ? {{!}} Aide Burn Out|url=http://www.aideburnout.fr/definition-burnout|site=Aideburnout.fr|language=француски|accessdate=2016-12-26}}</ref>
Во [[1969]], Херолд Б. Бредли е првата личност која го истакнува синдромот во својата статија „Третман базиран на заедницата за млади возрасни прекршувачи на законот“ (англиски: „''{{lang|en|Community-based treatment for young adult offenders}}''“), запишувајќи го како посебен вид на стрес поврзан со [[работни услови|работата]] користејќи го англискиот термин ''{{Lang|en|burnout}}''. Овој термин повторно се употребува во [[1974]] од страна на психоаналистот [[Хеберт Ј. Фројденберг]] и потоа од страна на психологот [[Кристина Маслак]] во [[1976]] во нејзините студии за мафинестациите на работна износеност.<ref>{{cite web|title=Qu'est-ce qu'un burn-out ? {{!}} Aide Burn Out|url=http://www.aideburnout.fr/definition-burnout|site=Aideburnout.fr|language=француски|accessdate=2016-12-26}}</ref>


Поради првите набљудувачи, синдrомот на работна исцрпеност првично се појавува кај луѓе чии професионални активности имплицираат дека човечката интеракција е важна - такви се [[социјален работник|социјалните работници]], [[здравствени професионалци]] и [[професор]]и. Проучувањето на овие професионални категории од страна на истражувачите најчесто ги истакнува повторувачките конфронтации, поврзани со болка и неуспех како најважните причинители во случаите на манифестација на синдромот на работна исцрпеност. За време на првичните набљудувања на синдромот, тој е познат како психолошки [[синдром]] поврзан со [[професија|професиите]] кои вклучуваат помош. Овој концепт преовладувал некое време и служел како патоказ за концепцализацијата на овој феномен како и првите работни истражувачки трудови на тоа поле. Но стекнувањето на поголем број на информации по овие првични истражувања помогнало да се прошират ризиците за манифестација на синдромот на работна исцрпеност на групата на индивидуалци на работното место без разлика на нивната активност.
Спроед првите набљудувачи, синдромот на работна исцрпеност првично се појавува кај луѓе чии професионални активности имплицираат дека човечката интеракција е важна - такви се [[социјален работник|социјалните работници]], [[здравствен професионалец|здравствените професионалци]] и [[професор]]ите. Проучувањето на овие професионални категории од страна на истражувачите најчесто ги истакнува повторувачките соочувања поврзани со болка и неуспех како главните причинители во случаите на манифестација на синдромот на работна исцрпеност. За време на првичните набљудувања на синдромот, тој е познат како психолошки [[синдром]] поврзан со [[професија|професиите]] кои вклучуваат помош. Овој концепт преовладувал некое време и служел како патоказ за концепцализацијата на овој феномен како и првите работни истражувачки трудови на тоа поле. Но стекнувањето на поголем број на информации по овие првични истражувања помогнало да се прошират ризиците за манифестација на синдромот на работна исцрпеност на групата на индивидуалци на работното место без разлика на нивната активност.


Покрај неговиот успех во медиумите и популарноста кај поголемата јавност, синдромот на работна исцрпеност не е препознат како пореметување по интернационалните носолошки класификации како што се M ICD-10 или DSM 5. Моментално, не постојат заеднички прифатени критериуми во медицинскиот свет за дијагностика на синдромот. Многу земји не го порепознаваат синдромот како професионална болест; ова се должи на фактот што исцрпеноста е проблематички слична на [[депресија]]та (врз основа на клинички и потклинички форми), како што погажуваат голем број на француски, американски и скандинавски истражувања и студии. Важно е да се посочи дека исцрпеноста е воведена во научната литература во отсуство на преглед на литературата посветена на психичките нарушувања поврзани со стресот (на пр. анксио-депресивни случаи) и во отсуство на систематички клинички набљудувања.<ref>{{cite web|language =англиски|author1 = Wilmar Schaufeli, Dirk Enzmann|title = The Burnout Companion to Study and Research: A Critical Analysis|location = London, UK|publisher = Taylor & Francis|year = 1998 }}</ref>
Покрај неговиот успех во медиумите и популарноста кај поголемата јавност, синдромот на работна исцрпеност не е препознаен како пореметување по интернационалните носолошки класификации како што се M ICD-10 или DSM 5. Моментално, не постојат заеднички прифатени критериуми во медицинскиот свет за дијагностика на синдромот. Многу земји не го признаваат синдромот како професионална болест; ова се должи на фактот што исцрпеноста е проблематички слична на [[депресија]]та (врз основа на клинички и потклинички форми), како што покажуваат голем број на француски, американски и скандинавски истражувања и студии. Важно е да се посочи дека исцрпеноста е воведена во научната литература во отсуство на преглед на литературата посветена на психичките нарушувања поврзани со стресот (на пр. анксио-депресивни случаи) и во отсуство на систематски клинички набљудувања.<ref>{{cite web|language =англиски|author1 = Wilmar Schaufeli, Dirk Enzmann|title = The Burnout Companion to Study and Research: A Critical Analysis|location = London, UK|publisher = Taylor & Francis|year = 1998 }}</ref>


== Препознавање на синдромот ==
== Препознавање на синдромот ==

Преработка од 23:01, 26 јули 2017

Синдром на работна исцрпеност
СпецијалностПсихологија Уреди на Википодатоците

Синдром на работна исцрпеност (исто така познат и како синдром на професионално согорување или по англицизмот синдром на burnout) се карактеризира со комбинација на длабок замор, намалено инвестирање во професионалната активност и чувство на неуспех во работата. Синдромот на работна исцрпеност се смета за резултат на хроничен професионален стрес (на пример, поврзан со работно преоптоварување): личноста не успева да се соочи со адаптивните побарувања на нејзината професионална околина и забележува пад на својата енергија, мотивација и самодоверба.

Во 1969, Херолд Б. Бредли е првата личност која го истакнува синдромот во својата статија „Третман базиран на заедницата за млади возрасни прекршувачи на законот“ (англиски: „Community-based treatment for young adult offenders“), запишувајќи го како посебен вид на стрес поврзан со работата користејќи го англискиот термин burnout. Овој термин повторно се употребува во 1974 од страна на психоаналистот Хеберт Ј. Фројденберг и потоа од страна на психологот Кристина Маслак во 1976 во нејзините студии за мафинестациите на работна износеност.[1]

Спроед првите набљудувачи, синдромот на работна исцрпеност првично се појавува кај луѓе чии професионални активности имплицираат дека човечката интеракција е важна - такви се социјалните работници, здравствените професионалци и професорите. Проучувањето на овие професионални категории од страна на истражувачите најчесто ги истакнува повторувачките соочувања поврзани со болка и неуспех како главните причинители во случаите на манифестација на синдромот на работна исцрпеност. За време на првичните набљудувања на синдромот, тој е познат како психолошки синдром поврзан со професиите кои вклучуваат помош. Овој концепт преовладувал некое време и служел како патоказ за концепцализацијата на овој феномен како и првите работни истражувачки трудови на тоа поле. Но стекнувањето на поголем број на информации по овие првични истражувања помогнало да се прошират ризиците за манифестација на синдромот на работна исцрпеност на групата на индивидуалци на работното место без разлика на нивната активност.

Покрај неговиот успех во медиумите и популарноста кај поголемата јавност, синдромот на работна исцрпеност не е препознаен како пореметување по интернационалните носолошки класификации како што се M ICD-10 или DSM 5. Моментално, не постојат заеднички прифатени критериуми во медицинскиот свет за дијагностика на синдромот. Многу земји не го признаваат синдромот како професионална болест; ова се должи на фактот што исцрпеноста е проблематички слична на депресијата (врз основа на клинички и потклинички форми), како што покажуваат голем број на француски, американски и скандинавски истражувања и студии. Важно е да се посочи дека исцрпеноста е воведена во научната литература во отсуство на преглед на литературата посветена на психичките нарушувања поврзани со стресот (на пр. анксио-депресивни случаи) и во отсуство на систематски клинички набљудувања.[2]

Препознавање на синдромот

Херберт Фројденберг и прв опис

Специјалистичката литература воглавно признава дека психотерапевтот и психијатар Херберт Фројденберг е автор на првите истражувања во областа на синдромот на работна исцрпеност.[3] Во неговата статија „согорување на персонал“ (англиски:„Staff burnout“) објавена во 1974,[4] прв обид за опис на состојбата Херберт Фројденберг прикажува со терминот „синдром на согорувањел“ (англиски:Burn-Out Syndrome (B.O.S.))[5] состојба на исцрпеност во која се наоѓа персоналот на медицински професионалци во Free Clinics, кои се професионално и емоционално поврзани со пациенти кои се зависници. Тој го објаснува ова согорување како загуба на мотивацијата на личноста кон својата работа, особено кога нејзината силна посветеност ги нема дадено очекуваните резултати.

Во 1970-те Фројденберг води една дневна болница која ги хоспитализира зависниците од населбата Lower East Side во Њујорк. Установата функционира главно благодарение на млади доброволци. Фројденнберг ги започнува своите обзервации откако забележал дека голем број на овие доброволци завршуваат така што ја губат целата своја мотивација по приближно една година со активност. Сфаќа дека постојат карактеристични физички симптоми кои ги проследуваат овие промени како што се истоштеност, замор, подолго трање на настинките, главоболки, гастроинтестинални проблеми и инсомнија.

Во неговите истражувања, Фројденбер го истакнува бројот на симптоми на однесување и го поставува портретот на личности кои се потонати во нивните емоции. Гневот, иритабилноста, оневозможеноста да се соочат со тензиите, новите ситуации но и загубата на енергија се меѓу знаците кои ги нарекува „пукнување“ (анг. cracking) и ментална и емоционална исцрпеност. Херберт Фројденберг исто така проценил дека негативни ставови и цинизам се исто така манифестации кои се делот од клиничките документи. Тој предложува стратегии на наддавање, како што се поминување повеќе и повеќе време на работа и неефикасно користење на хиперактивноста, но исто така стратегии на избегнување како што се изолација и избегнување на контакт со колеги.

Признавање на синдромот во земји низ светот

Во јули 2015, националнотo францускo собрание одлучило дека синдромот на работна исцрпеност не може да се обележи како професионална болест.[6] Во 2016, Бенуа Хамон, поранешен министер на националното образование во Франција, дал предлог-закон на француското национално собрание за да се олесни препознавањето на случаи на исцрпеност во Франција.[7]

Наводи

  1. „Qu'est-ce qu'un burn-out ? | Aide Burn Out“ (француски). Посетено на 2016-12-26. Занемарен непознатиот параметар |site= (help)
  2. Wilmar Schaufeli, Dirk Enzmann (1998). „The Burnout Companion to Study and Research: A Critical Analysis“ (англиски). London, UK: Taylor & Francis. Отсутно или празно |url= (help)
  3. [[#CITEREF|]], стр. 7.
  4. [[#CITEREF|]], стр. 159-165.
  5. [[#CITEREF|]], стр. 198.
  6. „Le burn out ne sera pas reconnu comme une maladie professionnelle“ (француски). 22 јули 2015. Посетено на 22 јули 2015. Занемарен непознатиот параметар |site= (help)
  7. „Benoît Hamon veut la reconnaissance du burn-out : pourquoi ça coince?“. L'Obs (француски). Посетено на 2016-03-03.