Физичка величина: Разлика помеѓу преработките
[проверена преработка] | [проверена преработка] |
сНема опис на уредувањето |
|||
Ред 18: | Ред 18: | ||
== Видови физички величини == |
== Видови физички величини == |
||
{{multiple image<!-- begin stack of images, scroll down for article --> |
|||
|direction = vertical | width = 250 |
|||
|image1 = Физички величини.jpg|caption1 = Табела со физичките величини<br> |
|||
|image2 = Физички величини (2).jpg| caption2 = Називи за размерите на физичктие величини<br> |
|||
}}<!-- End stack of images, article text starts below --> |
|||
Во зависност од математичкиот апарат кој се користи од страна на набљудувачот за оценка и мерење на физичките величини, тие се делат на скаларни, векторни и тензорни: |
Во зависност од математичкиот апарат кој се користи од страна на набљудувачот за оценка и мерење на физичките величини, тие се делат на скаларни, векторни и тензорни: |
||
Преработка од 08:05, 23 август 2016
Физичката величина — количествена карактеристика на еден објект или појава во физиката, или, пак, резултат од некое мерење. Се изразува како производ од бројната вредност {M} и мерната единица [M]
На пример, доколку имаме некаква моќност зададена како:
- P = 42,3 × 103 W = 42,3 kW,
тогаш во овој запис:
- Р — е ознаката за величината „моќност“
- 42,3 × 103 — нејзината бројна̀ вредност
- к — е ознака за десеткратната претставка „кило“, која одговара на 103
- W — е ознаката за ват, единица за моќност.
Во овој случај, под „мерење“ се подразбира процедура, при која на физичката величина ѝ се придава бројна вредност, при што се прави споредба со соодветна на неа вредност, означена како стандардна (прамерка или еталон). Поради ова, многу е важно да се установат стандардните вредности на основните физички величини. Тоа може да биде по различни начини и прифаќањето на еден начин е прашање на согласност. Списокот од стандардни вредности се нарекува систем на мерни единици.
Видови физички величини
Во зависност од математичкиот апарат кој се користи од страна на набљудувачот за оценка и мерење на физичките величини, тие се делат на скаларни, векторни и тензорни:
- скалари - се карактеризираат со фиксирана вредност (наречена уште и инваријант), без изразена насоченост и независни од набљудувачот. Пример за ваква величина е масата. Во класичната физика, масата, температурата, енергијата и густината на телата имаат постојана вредност за сите набљудувачи (за разлика од теоријата на веројатноста, каде енергијата и температурата зависат од набљудувачот, па затоа тие не се скалари);
- вектори - се карактеризираат со фиксирана вредност и насока, како на пример брзина, забрзување, сила. Тие се изразуваат на различен начин во зависност од референтниот систем на набљудувачот и за да се изедначат мерењата на различните набљудувачи е неопходно да се извршат векторски трансформации. Во класичната физика, интензитетот на електростатското поле е вектор (за разлика од теоријата на веројатноста, каде тој е тензор);
- тензори - карактеризираат такви својства на физичките објекти, кои при преод од еден референтен систем во друг имаат потреба од преобразби со тензори. Пример за тензорна величина е диелектричната пропустливост во нехомогена средина.
Во зависност од својството „адитивност“ на дадена величина во системот и неговите потсистеми, физичките величини се делат на екстензивни и интензивни:
- екстензивни се величините чии вредности во потсистемите се сумираат за да ја дадат вредноста во системот — на пример, маса, волумен;
- интензивни се величините чија вредност во потсистемите е еднаква со вредноста во системот — на пример, температура, притисок.
Исто така, постојат и физички величини кои не се ниту екстензивни, ниту интензивни — на пример, должина, сила, време.