Нептун: Разлика помеѓу преработките

Нептун
	Големата Црна Дамка и придружната светла дамка
Откривање
Откривач	Ирбен Леверие; Јохан Готфрид Гале;
Откриено	23 септември 1846
Ознаки
Орбитални особености
	Епоха J2000
Афел	30,331855 ; (4.537.580.900 км)
Перихел	29,809946 АЕ ; (4.459.504.400 км)
Голема полуоска	30,070900 АЕ ; (4.498.542.600 км)
Занесеност	0,00867797
Орбитален период	164,8 г.; 60.190,03 дена; 89.666 Neptunian solar days
Ѕвезден период	367,49 дена
Просечна орбитална брзина	5,43 км/С
Средна аномалија	259,885588 °
Наклон	1,767975 ° кон еклиптиката ; 6,43° кон Сончевиот екватор ; 0,72° кон неменлива рамнина
Должина на искачувачкиот јазол	131,782974 °
Аргумент на перихелот	273,219414 °
Познати сателити	14
Физички особености
Среден полупречник	24.622 ± 19 км
Екваторски полупречник	24.764 ± 15 km ; 3,883 Земји
Поларен полупречник	24.341 ± 30 км ; 3,829 Земји
Сплеснатост	0,0171 ± 0,0013
Површина	7,6183⋅109 km2 ; 14,98 Земји
Зафатнина	6,254⋅1013 km3 ; 57,74 Земји
Маса	1,0243⋅1026 kg ; 17,147 Земји; 5.15×10−5 Сонца
Средна густина	1,638 g/cm3
Површинска гравитација	11,15 м/с2 ; 1,14 g
Втора космичка брзина	23,5 км/с
Ѕвезден вртежен период	0,6713 дена ; 16 ч 6 мин 36 с
Екваторска вртежна брзина	2,68 км/с ; 9.660 км/ч
Осен наклон	28,32° (кон орбитата)
Северенополна ректасцензија	19ч 57м 20с ; 299.3°
Северенополна деклинација	42,950°
Албедо	0,290 (бонд.) ; 0,41 (геом.)
Привидна величина	8,02 - 7,78
Аголен пречник	2,2 – 2,4″
Атмосфера
Споредбена височина	19,7 ± 0,6 км
Состав по зафатнина	80 ± 3,2% водород (H2); 19 ± 3,2% хелиум (He); 1,5 ± 0,5% метан (CH4); ~0,019% водород девтерид (HD); ~0,00015% етан (C2H6); Мраз:; амонијак (NH3); вода (H2O); амонијак бисулфид (NH4SH); метански мраз (?) (CH4•5,75H2O)

Интерактивен преглед на историјата

[проверена преработка]

← Постаро уредување Поново уредување →

Избришана содржина Додадена содржина

НагледноВикитекст

Во редови

Преработка од 16:59, 26 септември 2015

Нептун — осма и најоддалечена планета во Сончевиот систем. Неа ја открил германскиот астроном Јохан Готфрид Гале во 1846 година. Освен овие податоци за Нептун не се знаело многу сè додека вселенската сонда „Војаџер 2“ не го посетила во 1989 година. Оваа светла сина топка речиси нема никакви површинси обележја. Во време кога ја фотографирал Војаџер, серија бури познати под името Големата темна дамка (која подоцна исчезнала) можела да се види како брзо се движи во насока спротивна на ротацијата на планетата. Нептун има свои прстени како и другите гасовити џинови. Постојат четири скоро невидливи прстени составени од темни парчиња мраз. Таа е четвртата најголема планета по дијаметар и трета по маса; Нептун има 17 пати поголема маса од Земјата и е нешто помасивен од блискиот Уран, кој има маса од 14 Земјини маси, но е нешто помал поради поголемата густина. Планетата е именувана по Нептун, римскиот бог на морето. Неговиот астрономски симбол (♆, Уникод U+2646) е стилизирана верзија од Посејдоновиот Трозабец. Најмногу се разликува по тоа што има елиптична орбита.

Сината боја на Нептун доаѓа од гасот метан. Метанот исто така влијае врз бојата на Уран. Нептун е најветровита планета во нашиот Сончев систем. Ветриштата кои дуваат со брзина од 2.200 km на час дуваат од исток кон запад на планетата.

Нептун околу својата оска се завртува за 16,1 часа а околу Сонцето за 164,8 години. Нептун има 8 сателити од кои најпознат и најголем е Тритон.

Поврзано

Нептуниум

Надворешни врски

Скопско астрономско друштво, Астроучилница - Нептун, 2005

Оваа статија од областа на астрономијата е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите.

Предлошка:Сончев систем

↑ Hamilton, Calvin J. (4 August 2001). „Neptune“. Views of the Solar System. Посетено на 13 August 2007.
↑ ^2,0 ^2,1 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име fact2.
↑ Seligman, Courtney. „Rotation Period and Day Length“. Посетено на 13 August 2009.
↑ ^4,00 ^4,01 ^4,02 ^4,03 ^4,04 ^4,05 ^4,06 ^4,07 ^4,08 ^4,09 ^4,10 ^4,11 ^4,12 ^4,13 ^4,14 Williams, David R. (1 September 2004). „Neptune Fact Sheet“. NASA. Посетено на 14 August 2007.
↑ „The MeanPlane (Invariable plane) of the Solar System passing through the barycenter“. 3 April 2009. Посетено на 10 April 2009. (produced with Solex 10 written by Aldo Vitagliano)
↑ Yeomans, Donald K. „HORIZONS Web-Interface for Neptune Barycenter (Major Body=8)“. JPL Horizons On-Line Ephemeris System. Посетено на 18 July 2014.—Select "Ephemeris Type: Orbital Elements", "Time Span: 2000-01-01 12:00 to 2000-01-02". ("Target Body: Neptune Barycenter" and "Center: Solar System Barycenter (@0)".)
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име Seidelmann Archinal A'hearn et al. 2007.
↑ ^8,0 ^8,1 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име ephemeris.

Грешка во наводот: Има ознаки <ref> за група именувана како „lower-alpha“, но нема соодветна ознака <references group="lower-alpha"/>.

[Hamilton-1] Hamilton, Calvin J. (4 August 2001). „Neptune“. Views of the Solar System. Посетено на 13 August 2007.

[fact2-2] 2,0 ^2,1 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име fact2.

[planet_years-3] Seligman, Courtney. „Rotation Period and Day Length“. Посетено на 13 August 2009.

[fact-4] 4,00 ^4,01 ^4,02 ^4,03 ^4,04 ^4,05 ^4,06 ^4,07 ^4,08 ^4,09 ^4,10 ^4,11 ^4,12 ^4,13 ^4,14 Williams, David R. (1 September 2004). „Neptune Fact Sheet“. NASA. Посетено на 14 August 2007.

[meanplane-5] „The MeanPlane (Invariable plane) of the Solar System passing through the barycenter“. 3 April 2009. Посетено на 10 April 2009. (produced with Solex 10 written by Aldo Vitagliano)

[horizons-6] Yeomans, Donald K. „HORIZONS Web-Interface for Neptune Barycenter (Major Body=8)“. JPL Horizons On-Line Ephemeris System. Посетено на 18 July 2014.—Select "Ephemeris Type: Orbital Elements", "Time Span: 2000-01-01 12:00 to 2000-01-02". ("Target Body: Neptune Barycenter" and "Center: Solar System Barycenter (@0)".)

[Seidelmann_Archinal_A'hearn_et_al._2007-8] 7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име Seidelmann Archinal A'hearn et al. 2007.

[ephemeris-10] 8,0 ^8,1 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име ephemeris.

[1]

[6]

[lower-alpha 1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[7]

[lower-alpha 2]

[8]

@@ Ред 1: / Ред 1: @@
+{{Infobox planet
-{{Без извори|датум=ноември 2009}}
+| name = Нептун
-[[Податотека:neptune.jpg|240px|десно|мини|Нептун од Војаџер 2]]
+| symbol = [[File:Neptune symbol.svg|20px|Астрономскиот симбол на Нептун]]
-'''Нептун''' — осма и последна [[планета]] во [[Сончев систем|Сончевиот систем]]. Неа ја открил германскиот астроном [[Јохан Гале]] во [[1846]] година. Освен овие податоци за Нептун не се знаело многу сè додека вселенската сонда [[Војаџер 2]] не го посетила во [[1989]] година. Оваа светла сина топка речиси нема никакви површинси обележја. Во време кога ја фотографирал Војаџер, серија бури познати под името Големата темна дамка (''која подоцна исчезнала'') можела да се види како брзо се движи во насока спротивна на ротацијата на планетата. Нептун има свои прстени како и другите гасовити џинови. Постојат четири скоро невидливи прстени составени од темни парчиња мраз. Таа е четвртата најголема планета по [[дијаметар]] и трета по [[маса]]; Нептун има 17 пати поголема маса од Земјата и е нешто помасивен од блискиот [[Уран]], кој има маса од 14 Земјини маси, но е нешто помал поради поголемата густина. Планетата е именувана по [[Нептун (митологија)|Нептун]], римскиот бог на морето. Неговиот [[астрономски симбол]] (♆, [[Уникод]] U+2646) е стилизирана верзија од Посејдоновиот Трозабец. Најмногу се разликува по тоа што има [[елипса|елиптична]] [[орбита]].
+| image = [[File:neptune Full.jpg|260px|Поглед на нептун од „Војаџер 2“]]
+| imagesize = 350px
+| caption = [[Голема Црна Дамка|Големата Црна Дамка]] и придружната светла дамка
+| discovery = yes
+| discoverer =
+  {{plainlist |
+* [[Ирбен Леверие]]
+* [[Јохан Готфрид Гале]]
+ }}
+| discovered = 23 септември 1846<ref name="Hamilton">
+{{нмс
+|first = Calvin J.|last = Hamilton
+|date = 4 August 2001
+|url=http://www.solarviews.com/eng/neptune.htm
+|title = Neptune
+|publisher = Views of the Solar System
+|accessdate = 13 August 2007
+}}</ref>
+| orbit_ref =
+<ref name="horizons">
+{{нмс
+|first = Donald K.|last = Yeomans
+|url=http://ssd.jpl.nasa.gov/horizons.cgi?find_body=1&body_group=mb&sstr=8
+|title = HORIZONS Web-Interface for Neptune Barycenter (Major Body=8)|publisher = [[JPL Horizons On-Line Ephemeris System]]
+|accessdate = 18 July 2014
+}}—Select "Ephemeris Type: Orbital Elements", "Time Span: 2000-01-01 12:00 to 2000-01-02". ("Target Body: Neptune Barycenter" and "Center: Solar System Barycenter (@0)".)</ref><ref group=lower-alpha name=barycentre>Orbital elements refer to the Neptune barycentre and Solar System barycentre. These are the instantaneous [[osculating orbit|osculating]] values at the precise [[J2000]] epoch. Barycentre quantities are given because, in contrast to the planetary centre, they do not experience appreciable changes on a day-to-day basis from the motion of the moons.</ref>
+| epoch = [[J2000]]
+| aphelion = {{val|30.331855|ul=АЕ}} <br>({{val|4537580900|u=км}})
+| perihelion = {{val|29.809946|u=АЕ}} <br> ({{val|4459504400|u=км}})
+| semimajor = {{val|30.070900|u=АЕ}} <br> ({{val|4498542600|u=км}})
+| eccentricity = {{val|0.00867797}}
+| period = 164,8&nbsp;[[јулијанска година (астрономија)|г.]]<br>{{val|60190.03|u=дена}}<ref name="fact2"/><br>{{val|89666}}&nbsp;Neptunian [[solar day]]s<ref name="planet_years">
+{{нмс
+|last = Seligman |first = Courtney
+|url=http://cseligman.com/text/sky/rotationvsday.htm
+|title = Rotation Period and Day Length
+|accessdate = 13 August 2009
+}}</ref>
+| synodic_period = 367,49&nbsp;дена<ref name="fact">
+{{нмс
+|last = Williams |first = David R.
+|date = 1 September 2004
+|url=http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/neptunefact.html
+|title = Neptune Fact Sheet
+|publisher = NASA
+|accessdate = 14 August 2007
+}}</ref>
+| avg_speed = 5,43&nbsp;км/С<ref name="fact"/>
+| inclination = {{val|1.767975|u=°}} кон [[еклиптика]]та <br> 6,43° кон [[Сонце|Сончевиот]] [[екватор]] <br> 0,72° кон [[неменлива рамнина]]<ref name=meanplane>
+{{нмс
+|date=3 April 2009
+|title=The MeanPlane (Invariable plane) of the Solar System passing through the barycenter
+|url=http://home.surewest.net/kheider/astro/MeanPlane.gif
+|accessdate=10 April 2009
+}} (produced with [http://chemistry.unina.it/~alvitagl/solex/ Solex 10] written by Aldo Vitagliano)</ref>
+| asc_node = {{val|131.782974|u=°}}
+| arg_peri = {{val|273.219414|u=°}}
+| mean_anomaly = {{val|259.885588|u=°}}
+| satellites = [[месечини на Нептун|14]]
+| physical_characteristics = yes
+| flattening = {{val|0.0171|0.0013}} <!-- calculated from data in ref name="Seidelmann Archinal A'hearn et al. 2007" -->
+| equatorial_radius = {{val|24764|15|u=km}}<ref name="Seidelmann Archinal A'hearn et al. 2007"/><ref group=lower-alpha name=1bar>Се однесува на нивото на атмосферскиот притосок од {{convert|1|bar|kPa}}</ref> <br> 3,883 Земји
+| polar_radius = {{val|24341|30|u=км}}<ref name="Seidelmann Archinal A'hearn et al. 2007"/><ref group=lower-alpha name=1bar/> <br> 3,829 Земји
+| mean_radius = {{val|24622|19|u=км}}<ref name="Seidelmann Archinal A'hearn et al. 2007"/><ref group=lower-alpha name=1bar/>
+| surface_area = {{val|7.6183|e=9|u=km2}}<ref name="fact2"/><ref group=lower-alpha name=1bar/> <br> 14,98 Земји
+| volume = {{val|6.254|e=13|u=km3}}<ref name="fact"/><ref group=lower-alpha name=1bar/> <br> 57,74 Земји
+| mass = {{val|1.0243|e=26|u=kg}}<ref name="fact"/> <br> 17,147 Земји<br> 5.15{{e|-5}}&nbsp;Сонца
+| density = {{val|1.638|u=g/cm3}}<ref name="fact"/><ref group=lower-alpha name=1bar/>
+| surface_grav = 11,15&nbsp;[[забрзување|м/с<sup>2</sup>]]<ref name="fact"/><ref group=lower-alpha name=1bar/> <br> 1,14&nbsp;''[[забрзување (Земјина тежа)|g]]''
+| escape_velocity = 23,5&nbsp;км/с<ref name="fact"/><ref group=lower-alpha name=1bar/>
+| sidereal_day = 0,6713&nbsp;дена<ref name="fact"/> <br> 16&nbsp;ч 6&nbsp;мин 36&nbsp;с
+| rot_velocity = 2,68&nbsp;км/с <br> {{val|9660|u=км/ч}}
+| axial_tilt = 28,32° (кон орбитата)<ref name="fact"/>
+| right_asc_north_pole = {{RA|19|57|20}}<ref name="Seidelmann Archinal A'hearn et al. 2007"/> <br> 299.3°
+| declination = 42,950°<ref name="Seidelmann Archinal A'hearn et al. 2007"/>
+| albedo = 0,290 ([[Бондово албедо|бонд.]]) <br>
+,41 ([[геометриско албедо|геом.]])<ref name="fact"/>
+| magnitude = 8,02 - 7,78<ref name="fact"/><ref name="ephemeris"/>
+| angular_size = 2,2 – 2,4″<ref name="fact"/><ref name="ephemeris"/>
+| temperatures = yes
+| temp_name1 = ниво на 1 бар
+| min_temp_1 =
+| mean_temp_1 = 72&nbsp;[[келвин|K]] (−201 °C)<ref name="fact"/>
+| max_temp_1 =
+| temp_name2 = {{convert|0.1|bar|kPa|abbr=on}}
+| min_temp_2 =
+| mean_temp_2 = 55&nbsp;K<ref name="fact"/>
+| max_temp =
+| pronounced =
+| adjectives = нептунски
+| atmosphere = yes
+| atmosphere_ref =
+<ref name="fact"/>
+| scale_height = 19,7&nbsp;±&nbsp;0,6&nbsp;км
+| atmosphere_composition = 80 ± 3,2% [[водород]] (H<sub>2</sub>)<br>19 ± 3,2% [[хелиум]] (He)<br>1,5 ± 0,5% [[метан]] (CH<sub>4</sub>)<br>~0,019% [[водород девтерид]] (HD)<br>~0,00015% [[етан]] (C<sub>2</sub>H<sub>6</sub>)<br>'''Мраз''':<br>[[амонијак]] (NH<sub>3</sub>)<br>
+[[вода]] (H<sub>2</sub>O)<br>
+[[амонијак бисулфид]] (NH<sub>4</sub>SH)<br>
+[[метански клатаран|метански мраз]] (?) (CH<sub>4</sub>•5,75H<sub>2</sub>O)
+}}
+'''Нептун''' — осма и најоддалечена [[планета]] во [[Сончев систем|Сончевиот систем]]. Неа ја открил германскиот астроном [[Јохан Готфрид Гале]] во [[1846]] година. Освен овие податоци за Нептун не се знаело многу сè додека вселенската сонда „[[Војаџер 2]]“ не го посетила во [[1989]] година. Оваа светла сина топка речиси нема никакви површинси обележја. Во време кога ја фотографирал Војаџер, серија бури познати под името Големата темна дамка (''која подоцна исчезнала'') можела да се види како брзо се движи во насока спротивна на ротацијата на планетата. Нептун има свои прстени како и другите гасовити џинови. Постојат четири скоро невидливи прстени составени од темни парчиња мраз. Таа е четвртата најголема планета по [[дијаметар]] и трета по [[маса]]; Нептун има 17 пати поголема маса од Земјата и е нешто помасивен од блискиот [[Уран]], кој има маса од 14 Земјини маси, но е нешто помал поради поголемата густина. Планетата е именувана по [[Нептун (митологија)|Нептун]], римскиот бог на морето. Неговиот [[астрономски симбол]] (♆, [[Уникод]] U+2646) е стилизирана верзија од Посејдоновиот Трозабец. Најмногу се разликува по тоа што има [[елипса|елиптична]] [[орбита]].
 Сината боја на Нептун доаѓа од гасот [[метан]]. Метанот исто така влијае врз бојата на Уран. Нептун е најветровита планета во нашиот Сончев систем. Ветриштата кои дуваат со брзина од 2.200 km на час дуваат од [[исток]] кон [[запад]] на планетата.
@@ Ред 19: / Ред 119: @@
 {{Нормативна контрола}}
-[[Категорија:Планети во Сончевиот систем]]
 [[Категорија:Нептун| ]]
+[[Категорија:Планети во Сончевиот систем]]