Пупунец: Разлика помеѓу преработките

Уреди врски
Од Википедија — слободната енциклопедија
Интерактивен преглед на историјата
[непроверена преработка][проверена преработка]
Поново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
Нова статија
 
поправка на правопис
Ред 16: Ред 16:
| familia_authority = [[William Elford Leach|Leach]], 1820
| familia_authority = [[William Elford Leach|Leach]], 1820
| genus = '''''Upupa'''''
| genus = '''''Upupa'''''
| genus_authority = [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758
| genus_authority = [[Карл Лине]], 1758
| species = '''''U. epops'''''
| species = '''''Пупунец'''''
| binomial = ''Upupa epops''
| binomial = ''Upupa epops''
| binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758
| binomial_authority = [[Карл Лине]], 1758
| range_map = Upupa epops distribution.png
| range_map = Upupa epops distribution.png
| range_map_caption = Approximate range.<br/><span style="background:#FF8000">&nbsp;&nbsp;&nbsp;</span> nesting <span style="background:#008000">&nbsp;&nbsp;&nbsp;</span> resident (all year) <span style="background:#0000FF">&nbsp;&nbsp;&nbsp;</span> wintering
| range_map_caption = Approximate range.<br/><span style="background:#FF8000">&nbsp;&nbsp;&nbsp;</span> Гнездење <span style="background:#008000">&nbsp;&nbsp;&nbsp;</span> Постојано живеалиште <span style="background:#0000FF">&nbsp;&nbsp;&nbsp;</span> Зимување
}}
}}


'''Пупунецот''' ({{IPAc-en|icon|ˈ|h|uː|p|uː}}) (''Upupa epops'') е шарена птица која се наоѓа преку [[Афро-Евроазија]], позната по својата препознатлива "Круна" од перја. Тоа е единствената постоечка врста од семејството '''Upupidae'''. Една врста на пупунец, Света Хелена е изумрена, а подврстата Мадагаскар понекогаш е издигната на полна врста. Како и латинското име Пупунец, англиското име е ономатопеец форма која го имитипа крикот на птиците
'''Пупунецот''' ({{IPAc-en|icon|ˈ|h|uː|p|uː}}) (''Upupa epops'') е шарена птица која се наоѓа преку [[Афро-Евроазија]], позната по својата карактеристична „круна“ од перја. Тоа е единствениот постоечки вид од семејството '''Upupidae'''. Една вид пупунец, Света Елена е изумрен, а подвидот Мадагаскар е издигнат во вид. Латинското име, англиското име, како и македонското на оваа птица претставува ономатопејска форма која го имитипа крикот на птиците. Пупунецот го има и во [[Македонија]].


==Опис==
==Опис==
[[Image:Common Hoopoe (Upapa epops) at Hodal I IMG 9225.jpg|thumb|Мускулите на главата му овозможуваат на пупунецот да го отвори клунот кога е во земјата]]
[[Image:Common Hoopoe (Upapa epops) at Hodal I IMG 9225.jpg|thumb|Мускулите на главата му овозможуваат на пупунецот да го отвори клунот кога е во земјата]]


Пупунецот има средна големина 25-32 cm долга, и 44-48 cm распон на крилјата кој тежи 68-89 [[g]].
Пупунецот има средна големина 25-32 cm долга, и 44-48 cm распон на крилјата кој тежи 68-89 g.
Видот е карактеристичен со долг, тенок и изострен [[клун]] кој е црн со сива основа. Зајакнатата мускулатура на главата му овозможува на клунот да се отвори кога пробива во почвата. Пупунецот има широки и заоблени крилја способни за силен лет; овие крилја се поголеми од северните миграциски подвидови. Пупунецот има карактеристичен лет, кој е сличен на оној на гигант [[пеперутка]], предизвикано од крилјата кои делумно се затвараат на крајот од секое отчукување.
Видот е карактеристичен со долг, тенок и изострен [[клун]] кој е црн со сива основа. Зајакнатата мускулатура на главата му овозможува на клунот да се отвори кога пробива во почвата. Пупунецот има широки и заоблени крилја способни за силен лет; овие крилја се поголеми од северните миграциски подвидови. Пупунецот има карактеристичен лет, кој е сличен на оној на гигантските пеперутки, предизвикано од крилјата кои делумно се затвараат на крајот од секое отчукување.
Повикот е обично тросложен ''oop-oop-oop'', што го доведува до своето англиско и научно име, сепак два и четири слога се исто чести. На Хималаите повикот може да биде смешан со повикот на Хималајската кукавица ([[''Cuculus saturatus'']]) сепак кукавицата произведува 4 слога.
Повикот е обично тросложен ''ууп-ууп-ууп'', што го доведува до своето македонско и научно име, но два и четири слога се исто чести. На Хималаите повикот може да биде смешан со повикот на Хималајската кукавица (''Cuculus saturatus''), но таа произведува 4 слога.
==Распространетост и живеалиште==
==Распространетост и живеалиште==
Пупунецот е широко распространета во [[Европа]], [[Азија]] и [[Северна Африка]], Субсахарска Африка и Мадагаскар.<ref name = "HBW">{{Cite book | first = A | last = Kristin | editor-last = Josep | editor-first = del Hoyo | editor2-last = Andrew | editor2-first = Elliott | editor3-last = Sargatal | editor3-first = Jordi | contribution = Family Upupidae (Hoopoes) | title = [[Handbook of the Birds of the World]]. Volume 6, Mousebirds to Hornbills | year = 2001 | pages = 396–411 | place = Barcelona | publisher = Lynx Edicions | isbn = 84-87334-30-X }}</ref> Повеќето европски и северно Азија птици мигрираат во тропските предели во зима.<ref>{{cite journal |title=Migration patterns of Hoopoe ''Upupa epops'' and Wryneck ''Jynx torquilla'': an analysis of European ring recoveries|url=http://www.iee.unibe.ch/cb/content/e7117/e7118/e8739/e8786/e9751/Reichlin_JOrn2009.pdf |journal=Journal of Ornithology |year=2008 |first=Thomas |last=Reichlin |coauthors=Michael Schaub, Myles H. M. Menz, Murielle Mermod, Patricia Portner, Raphaël Arlettaz & Lukas Jenni |volume=150 |issue=2 |pages=393 |doi=10.1007/s10336-008-0361-3}}</ref> За разлика од Афричката популација, овие се седечки целата година. Врстата е скитница во [[Аљаскa]];<ref>{{cite journal |last=Dau |first=Christian |coauthors=Paniyak, Jack |year=1977 |title=Hoopoe, A First Record for North America |journal=Auk |volume=94 |issue=3 |page=601 |url=http://sora.unm.edu/sites/default/files/journals/auk/v094n03/p0601-p0601.pdf}}</ref> ''U. e. сатурата'' e забележен во 1975 во [[Јукон Делта]].<ref name=Heindel>{{cite book |title=Complete Birds of North America |last=Heindel |first=Matthew T. |coauthors=Jonathan Alderfer (ed.) |year=2006 |publisher=National Geographic Society |isbn=0-7922-4175-4 |page=360 }}</ref> Пупунците се множат северно од нивниот Европски опсег,<ref name=Pforr>{{cite book |title=The Breeding Birds of Europe 2: A Photographic Handbook |last=Pforr |first=Manfred |coauthors=Alfred Limbrunner |year=1982 |publisher=Croom and Helm |location=London |isbn=0-7099-2020-2 |page=82 }}</ref> и во Јужна Англија за време на топлите и сушните лета кои им пружаат скакулци и слични инсекти во облиство,<ref>{{cite book |title=Birdwatch |last=Soper |first=Tony |year=1982 |publisher=Webb & Bower |location=Exeter, England |isbn=0-906671-55-8 |page=141 }}</ref> иако се од раните 1980 северните европски популации се пријавени како намалувачки поради промената на климата.
Пупунецот е широко распространета во [[Европа]], [[Азија]] и [[Северна Африка]], Субсахарска Африка и [[Мадагаскар]].<ref name = "HBW">{{Cite book | first = A | last = Kristin | editor-last = Josep | editor-first = del Hoyo | editor2-last = Andrew | editor2-first = Elliott | editor3-last = Sargatal | editor3-first = Jordi | contribution = Family Upupidae (Hoopoes) | title = [[Handbook of the Birds of the World]]. Volume 6, Mousebirds to Hornbills | year = 2001 | pages = 396–411 | place = Barcelona | publisher = Lynx Edicions | isbn = 84-87334-30-X }}</ref> Повеќето европски и северноaзиски птици мигрираат во тропските предели во зима.<ref>{{cite journal |title=Migration patterns of Hoopoe ''Upupa epops'' and Wryneck ''Jynx torquilla'': an analysis of European ring recoveries|url=http://www.iee.unibe.ch/cb/content/e7117/e7118/e8739/e8786/e9751/Reichlin_JOrn2009.pdf |journal=Journal of Ornithology |year=2008 |first=Thomas |last=Reichlin |coauthors=Michael Schaub, Myles H. M. Menz, Murielle Mermod, Patricia Portner, Raphaël Arlettaz & Lukas Jenni |volume=150 |issue=2 |pages=393 |doi=10.1007/s10336-008-0361-3}}</ref> За разлика од африканската популација, кои се постојани жители. Овој вид се забележал во [[Алјаскa]];<ref>{{cite journal |last=Dau |first=Christian |coauthors=Paniyak, Jack |year=1977 |title=Hoopoe, A First Record for North America |journal=Auk |volume=94 |issue=3 |page=601 |url=http://sora.unm.edu/sites/default/files/journals/auk/v094n03/p0601-p0601.pdf}}</ref> во 1975 во [[Јукон Делта]].<ref name=Heindel>{{cite book |title=Complete Birds of North America |last=Heindel |first=Matthew T. |coauthors=Jonathan Alderfer (ed.) |year=2006 |publisher=National Geographic Society |isbn=0-7922-4175-4 |page=360 }}</ref> Пупунците се множат северно од нивниот европски опсег,<ref name=Pforr>{{cite book |title=The Breeding Birds of Europe 2: A Photographic Handbook |last=Pforr |first=Manfred |coauthors=Alfred Limbrunner |year=1982 |publisher=Croom and Helm |location=London |isbn=0-7099-2020-2 |page=82 }}</ref> и во јужна Англија за време на топлите и сушните лета кои им пружаат скакулци и слични инсекти во облиство,<ref>{{cite book |title=Birdwatch |last=Soper |first=Tony |year=1982 |publisher=Webb & Bower |location=Exeter, England |isbn=0-906671-55-8 |page=141 }}</ref> иако се од раните 1980 северните европски популации се пријавени како намалувачки поради промената на климата.


Пупунецот има два основни услова во своето место на живеење; Лесни вегетациони терени со вертикални површини со шуплини (како што се дрва, ѕидови, камења) каде што се гнездат. Овие барања можат да се обезбедат во широкиот спектар на екосистемот и како последица на тоа тие се населуваат во широкиот спектар на пустини, шумски степи, савани и во внатрешноста на шумата. Мадагаскарската подрвста исто така ја користи исто така густинана на примарните шуми. Модификација на природни живеалишта од страна на луѓето за разни пољопривредни искористувања довела до тоа тие да станат чести во овоштарници, виногради, пољопривредни земјишта, иако се многу ретки во аграрни подрачја. Ловот е загрижувачки во Јужна Европа и Азија.
Пупунецот има два основни услова во своето место на живеење: лесни вегетациони терени и вертикални површини со шуплини (како што се дрва, ѕидови, камења) каде што се гнездат. Овие барања можат да се обезбедат во широкиот спектар на екосистемот и како последица на тоа тие се населуваат во широкиот спектар на пустини, шумски степи, савани и во внатрешноста на шумата. Мадагаскарскиот подвид, исто така, ја користи густината на примарните шуми. Модификацијата на природни живеалишта од страна на луѓето за разни земјоделски искористувања довела до тоа тие да станат чести во овоштарниците, виноградите, полињата, иако се многу ретки во аграрните подрачја. Ловот е загрижувачки во Јужна Европа и Азија.
Пупунците прават сезонски дрижења како одговор на дождови во некои региони, како што се Цејлон и Западни Гати<ref>{{cite journal|author=Champion-Jones, RN |year=1937| title= The Ceylon Hoopoe (''Upupa epops ceylonensis'' Reichb.)| journal= J. Bombay Nat. Hist. Soc. |volume=39|issue=2|page=418}}</ref> Птиците се видени на големи висини, за време на миграција преку [[Хималаите]], а забележани се на околу 6400 м од првата експедиција на Монт Еверест.<ref name=hbk>{{cite book|author=Ali, S. and Ripley, S. D. |title=Handbook of the Birds of India and Pakistan. Volume 4|edition=2|publisher=Oxford University Press, New Delhi|pages=124–129 |year=1983}}</ref>
Пупунците прават сезонски движења како одговор на дождови во некои региони, како што се Цејлон и Западни Гати<ref>{{cite journal|author=Champion-Jones, RN |year=1937| title= The Ceylon Hoopoe (''Upupa epops ceylonensis'' Reichb.)| journal= J. Bombay Nat. Hist. Soc. |volume=39|issue=2|page=418}}</ref> Птиците се видени на големи висини, за време на миграција преку [[Хималаи]]те, а забележани се на околу 6400 м од првата експедиција на Монт Еверест.<ref name=hbk>{{cite book|author=Ali, S. and Ripley, S. D. |title=Handbook of the Birds of India and Pakistan. Volume 4|edition=2|publisher=Oxford University Press, New Delhi|pages=124–129 |year=1983}}</ref>


==Однесување и екологија==
==Однесување и екологија==
Во она што долго се мислеше дека е одбрамбен став, Пупунецот се сонча, ширејќи ги своите крила и опашката ниско на земјата и издигнување на главата, Често ги преклопува своите крилја и ги позиционира на половината. Пупунецот исто така ужива во прашина и капење во песок.<ref name=Harrison>{{cite book| last=Harrison | first=C.J.O. |coauthors=Christopher Perrins |title=Birds: Their Ways, Their World |publisher=The Reader’s Digest Association |year=1979 |pages=303–304 |isbn =0-89577-065-2 }}</ref>
За она што долго се мислеше дека е одбранбен став, пупунецот всушност се сонча, ширејќи ги своите крилја и опашката ниско на земјата и издигнување на главата. Често ги преклопува своите крилја и ги позиционира на половината. Пупунецот, исто така, ужива во прашина и препелкање во песок.<ref name=Harrison>{{cite book| last=Harrison | first=C.J.O. |coauthors=Christopher Perrins |title=Birds: Their Ways, Their World |publisher=The Reader’s Digest Association |year=1979 |pages=303–304 |isbn =0-89577-065-2 }}</ref>


===Исхрана===
===Исхрана===
Исхраната на Пупунецот е во главно состравена од инсекти, гмизавци, како и мали жаби и билки како што се семе и бобинки. Таа е осамен летач кој вообичаено се храни на земја. Поретко таа се храни во воздух по потрага на тој од инсекти, каде нивните јаки и заоблени крилја ги прават брзи и покретни. Почесто нивниот стил да бараат храна е релативно на отворен терен и повремено паузираат да го испитаат теренот со полната должина на нивниот клун. Инсектите како ларви се откриваат со нивниот клун и ги ископуваат со нивните јаки нозе. Покрај хранењето на земјиштата Пупунецот се храни со инсекти на површината , како и сондирање на лисја, па и со помош на нивниот клун тие ја луштат кората на големите камења. Вообичаениот режим на исхрана вклучува [[скакулци]], [[бубачки]] и [[мравки]]. Големината може да варира од 10 до 150mm во должина, со пожелната големина на грабливците околу 20-30mm. Поголемите пленови ги удираат од земјата или камен за да ги убијат и да ги исфрлат несварливите делови како крилјата и нозете.
Исхраната на пупунецот е главно состравена од инсекти, влекачи, како и мали жаби и билки, семиња и бобинки. Таа е осамен летач кој вообичаено се храни на земја. Поретко се храни во воздух во потрага по инсекти, каде нивните јаки и заоблени крилја ги прават брзи и подвижни. Почесто нивниот стил да бараат храна е релативно на отворен терен и повремено паузираат да го испитаат теренот со полната должина на нивниот клун. Инсектите како ларви се откриваат со нивниот клун и ги ископуваат со нивните јаки нозе. Покрај хранењето на земјиштата пупунецот се храни со инсекти на површината, како и сондирање на лисја, па и со помош на нивниот клун тие ја лупат кората на големите камења. Вообичаениот режим на исхрана вклучува [[скакулци]], [[бубачки]] и [[мравки]]. Големината може да варира од 100 до 150 mm во должина, со пожелната големина на грабливците околу 20-30 mm. Поголемите пленови ги удираат од земјата или камен за да ги убијат и да ги исфрлат несварливите делови како крилјата и нозете.


===Парење===
===Парење===
[[File:Young and mature hoopoe.jpg|thumb|right|Млад и возрасен пупунец во Дубај парк]]
[[File:Young and mature hoopoe.jpg|thumb|right|Млад и возрасен пупунец]]


Пупунецот е моногамна птица иако нивната врска може да трае и една цела сезона. Тие исто така се територијални, каде што машките често извикуваат за да го означат поседот на територијата. Борбите помеѓу машките ривали (понекогаш женски) се чести и можата да бидат брутални. Птиците ќе се обидат да ги порободат своите ривали со нивниот клун, а поединци се повремено заслепени во борба.<ref name="Martin Vivaldi">{{cite journal|last= Martín-Vivaldi|first =Manuel|coauthors= Palomino, José J. and Soler, Manuel|year=2004 |title= Strophe Length in Spontaneous Songs Predicts Male Response to Playback in the Hoopoe ''Upupa epops''|journal =Ethology|volume=110|issue=5|pages=351–362|doi = 10.1111/j.1439-0310.2004.00971.x}}</ref> Нивното гнездо е во дупки во дрвјата или ѕидовите, со тесни влезови;Само женките се одговорни за инкубација на јајцата. Големината на квачилата е во зависност од локацијата, каде што птиците во северната хемисвера снесуваат повеќе јајца од оние во јужната хемисвера и птиците кои што се наоѓаат во поголема географска ширина имаат поголеми квачила од оние кои се поблиску до екваторот. Во централна и северна Европа и Азија квачилата имаат големина околу 12, а тоа е измеѓу 4 во тропските предели а 7 во субтропските. Јајцата се округли и млечно бели на несење, но тие брзо ја менуваат бојата во своите нечисти гнезда. Тие се тешки 4,5 грама.
Пупунецот е моногамна птица иако нивната врска може да трае само една сезона. Тие, исто така, се територијални, каде што машките често извикуваат за да го означат поседот на територијата. Борбите помеѓу машките ривали (понекогаш женски) се чести и можат да бидат брутални. Птиците ќе се обидат да ги порободат своите ривали со нивниот клун, а поединци се повремено заслепени во борба.<ref name="Martin Vivaldi">{{cite journal|last= Martín-Vivaldi|first =Manuel|coauthors= Palomino, José J. and Soler, Manuel|year=2004 |title= Strophe Length in Spontaneous Songs Predicts Male Response to Playback in the Hoopoe ''Upupa epops''|journal =Ethology|volume=110|issue=5|pages=351–362|doi = 10.1111/j.1439-0310.2004.00971.x}}</ref> Нивното гнездо е во дупки во дрвјата или ѕидовите, со тесни влезови. Само женките се одговорни за инкубација на јајцата. Големината на квачилата е во зависност од локацијата; птиците во северната хемисфера снесуваат повеќе јајца од оние во јужната хемисфера и птиците коишто се наоѓаат во поголема географска ширина имаат поголеми квачила од оние кои се поблиску до екваторот. Во централна и северна Европа и Азија квачилата имаат големина околу 12, а тоа е меѓу 4 во тропските предели, а 7 во субтропските. Јајцата се округли и млечно бели на несење, но тие брзо ја менуваат бојата во своите нечисти гнезда. Тие се тешки 4,5 грама.
Пупунците имаат добро развиен анти-предаторски ситем на одбрана на гнездото. Уропигал жлездата во инкубирањето кај женките се модифицира да произведе мирисна течноста, и жлездите нестлинг го прават тоа исто така. Овие секрети се нанесуваат на перјата. Секрет кој мириса на труло месо, се смета дека ќе помогне на одбивање на предаторите, како и спречување на паразити и делува како антибиотик.<ref>{{cite journal|author=Martín-Platero, Antonio M. ''et al.''|year=2006|title=Characterization of Antimicrobial Substances Produced by Enterococcus faecalis MRR 10-3, Isolated from the Uropygial Gland of the Hoopoe (Upupa epops) |journal=Applied and Environmental Microbiology|volume=72|issue=6|pages=4245–4249|doi=10.1128/AEM.02940-05|pmid=16751538|pmc=1489579}}</ref> Секретот се губи пред младите да го напуштат гнездото. Покрај овој секрет, птиците се способни да се соочат со напаѓачите кога имаат само 6 дена, исто така ќе шишти на напаѓачите како змија. Младите исто така удираат со нивниот клун или со едно крило.
Пупунците имаат добро развиен антипредаторски ситем на одбрана на гнездото. Уропигал жлездата во инкубирањето кај женките се модифицира да произведе мирисна течност, и жлездите нестлинг го прават тоа исто така. Овие секрети се нанесуваат на перјата. Секрет кој мириса на труло месо, се смета дека ќе помогне на одбивање на предаторите, како и спречување на паразити и делува како антибиотик.<ref>{{cite journal|author=Martín-Platero, Antonio M. ''et al.''|year=2006|title=Characterization of Antimicrobial Substances Produced by Enterococcus faecalis MRR 10-3, Isolated from the Uropygial Gland of the Hoopoe (Upupa epops) |journal=Applied and Environmental Microbiology|volume=72|issue=6|pages=4245–4249|doi=10.1128/AEM.02940-05|pmid=16751538|pmc=1489579}}</ref> Секретот се губи пред младите да го напуштат гнездото. Покрај овој секрет, птиците се способни да се соочат со напаѓачите кога имаат само 6 дена, исто така ќе шишти на напаѓачите како змија. Младите удираат со нивниот клун или со едно крило.


Периодот на инкубација трае измеѓу 15-18 дена. За време на инкубацијата мажјакот ја храни женката. Периодот на инкубација почнува кога првото јајце ке биде снесено така да младите ке бидат родени асинхроно. Пилињата се родени со покривка од перја , која околу третиот ден до петиот ден ќе порасне во големи перја. Пилињата се негувани од женката помеѓу деветиот до четрнаесетиот ден. Женката потоа му се придружува на мажјакот во потрага по храна. Младите раснат за време од 26-29 дена и остануваат со родителите околу една недела.
Периодот на инкубација трае меѓу 15-18 дена. За време на инкубацијата мажјакот ја храни женката. Периодот на инкубација почнува кога првото јајце ке биде снесено така што младите ќе бидат родени асинхроно. Пилињата се родени со покривка од перја, која околу третиот ден до петиот ден ќе порасне во големи перја. Пилињата се негувани од женката помеѓу деветиот до четрнаесетиот ден. Женката потоа му се придружува на мажјакот во потрага по храна. Младите раснат за време од 26 до 29 дена и остануваат со родителите околу една недела.


==Наводи==<!-- FieldMusNatHistZoolSer18:343. Forktail16:147. -->
==Наводи==<!-- FieldMusNatHistZoolSer18:343. Forktail16:147. -->
Ред 58: Ред 58:


==Надворешни врски==
==Надворешни врски==

{{commons|Upupa epops}}
* Hoopoe- [http://sabap2.adu.org.za/docs/sabap1/451.pdf Species text in The Atlas of Southern African Birds].
* Hoopoe- [http://sabap2.adu.org.za/docs/sabap1/451.pdf Species text in The Atlas of Southern African Birds].
* [http://www.ibercajalav.net/img/286_HoopoeUepops.pdf Ageing and sexing (PDF; 5.3 MB) by Javier Blasco-Zumeta & Gerd-Michael Heinze]
* [http://www.ibercajalav.net/img/286_HoopoeUepops.pdf Ageing and sexing (PDF; 5.3 MB) by Javier Blasco-Zumeta & Gerd-Michael Heinze]

Преработка од 14:56, 14 мај 2013

Пупунец
Научна класификација
Царство: Животни
Колено: Хордати
Класа: Птици
Ред: Coraciiformes
Семејство: Upupidae
Leach, 1820
Род: Upupa
Карл Лине, 1758
Вид: Пупунец
Научен назив
Upupa epops
Карл Лине, 1758
Approximate range.
    Гнездење     Постојано живеалиште     Зимување

Пупунецот (play /ˈhuːpuː/) (Upupa epops) е шарена птица која се наоѓа преку Афро-Евроазија, позната по својата карактеристична „круна“ од перја. Тоа е единствениот постоечки вид од семејството Upupidae. Една вид пупунец, Света Елена е изумрен, а подвидот Мадагаскар е издигнат во вид. Латинското име, англиското име, како и македонското на оваа птица претставува ономатопејска форма која го имитипа крикот на птиците. Пупунецот го има и во Македонија.

Опис

Мускулите на главата му овозможуваат на пупунецот да го отвори клунот кога е во земјата

Пупунецот има средна големина 25-32 cm долга, и 44-48 cm распон на крилјата кој тежи 68-89 g. Видот е карактеристичен со долг, тенок и изострен клун кој е црн со сива основа. Зајакнатата мускулатура на главата му овозможува на клунот да се отвори кога пробива во почвата. Пупунецот има широки и заоблени крилја способни за силен лет; овие крилја се поголеми од северните миграциски подвидови. Пупунецот има карактеристичен лет, кој е сличен на оној на гигантските пеперутки, предизвикано од крилјата кои делумно се затвараат на крајот од секое отчукување. Повикот е обично тросложен ууп-ууп-ууп, што го доведува до своето македонско и научно име, но два и четири слога се исто чести. На Хималаите повикот може да биде смешан со повикот на Хималајската кукавица (Cuculus saturatus), но таа произведува 4 слога.

Распространетост и живеалиште

Пупунецот е широко распространета во Европа, Азија и Северна Африка, Субсахарска Африка и Мадагаскар.[2] Повеќето европски и северноaзиски птици мигрираат во тропските предели во зима.[3] За разлика од африканската популација, кои се постојани жители. Овој вид се забележал во Алјаскa;[4] во 1975 во Јукон Делта.[5] Пупунците се множат северно од нивниот европски опсег,[6] и во јужна Англија за време на топлите и сушните лета кои им пружаат скакулци и слични инсекти во облиство,[7] иако се од раните 1980 северните европски популации се пријавени како намалувачки поради промената на климата.

Пупунецот има два основни услова во своето место на живеење: лесни вегетациони терени и вертикални површини со шуплини (како што се дрва, ѕидови, камења) каде што се гнездат. Овие барања можат да се обезбедат во широкиот спектар на екосистемот и како последица на тоа тие се населуваат во широкиот спектар на пустини, шумски степи, савани и во внатрешноста на шумата. Мадагаскарскиот подвид, исто така, ја користи густината на примарните шуми. Модификацијата на природни живеалишта од страна на луѓето за разни земјоделски искористувања довела до тоа тие да станат чести во овоштарниците, виноградите, полињата, иако се многу ретки во аграрните подрачја. Ловот е загрижувачки во Јужна Европа и Азија.

Пупунците прават сезонски движења како одговор на дождови во некои региони, како што се Цејлон и Западни Гати[8] Птиците се видени на големи висини, за време на миграција преку Хималаите, а забележани се на околу 6400 м од првата експедиција на Монт Еверест.[9]

Однесување и екологија

За она што долго се мислеше дека е одбранбен став, пупунецот всушност се сонча, ширејќи ги своите крилја и опашката ниско на земјата и издигнување на главата. Често ги преклопува своите крилја и ги позиционира на половината. Пупунецот, исто така, ужива во прашина и препелкање во песок.[10]

Исхрана

Исхраната на пупунецот е главно состравена од инсекти, влекачи, како и мали жаби и билки, семиња и бобинки. Таа е осамен летач кој вообичаено се храни на земја. Поретко се храни во воздух во потрага по инсекти, каде нивните јаки и заоблени крилја ги прават брзи и подвижни. Почесто нивниот стил да бараат храна е релативно на отворен терен и повремено паузираат да го испитаат теренот со полната должина на нивниот клун. Инсектите како ларви се откриваат со нивниот клун и ги ископуваат со нивните јаки нозе. Покрај хранењето на земјиштата пупунецот се храни со инсекти на површината, како и сондирање на лисја, па и со помош на нивниот клун тие ја лупат кората на големите камења. Вообичаениот режим на исхрана вклучува скакулци, бубачки и мравки. Големината може да варира од 100 до 150 mm во должина, со пожелната големина на грабливците околу 20-30 mm. Поголемите пленови ги удираат од земјата или камен за да ги убијат и да ги исфрлат несварливите делови како крилјата и нозете.

Парење

Млад и возрасен пупунец

Пупунецот е моногамна птица иако нивната врска може да трае само една сезона. Тие, исто така, се територијални, каде што машките често извикуваат за да го означат поседот на територијата. Борбите помеѓу машките ривали (понекогаш женски) се чести и можат да бидат брутални. Птиците ќе се обидат да ги порободат своите ривали со нивниот клун, а поединци се повремено заслепени во борба.[11] Нивното гнездо е во дупки во дрвјата или ѕидовите, со тесни влезови. Само женките се одговорни за инкубација на јајцата. Големината на квачилата е во зависност од локацијата; птиците во северната хемисфера снесуваат повеќе јајца од оние во јужната хемисфера и птиците коишто се наоѓаат во поголема географска ширина имаат поголеми квачила од оние кои се поблиску до екваторот. Во централна и северна Европа и Азија квачилата имаат големина околу 12, а тоа е меѓу 4 во тропските предели, а 7 во субтропските. Јајцата се округли и млечно бели на несење, но тие брзо ја менуваат бојата во своите нечисти гнезда. Тие се тешки 4,5 грама.

Пупунците имаат добро развиен антипредаторски ситем на одбрана на гнездото. Уропигал жлездата во инкубирањето кај женките се модифицира да произведе мирисна течност, и жлездите нестлинг го прават тоа исто така. Овие секрети се нанесуваат на перјата. Секрет кој мириса на труло месо, се смета дека ќе помогне на одбивање на предаторите, како и спречување на паразити и делува како антибиотик.[12] Секретот се губи пред младите да го напуштат гнездото. Покрај овој секрет, птиците се способни да се соочат со напаѓачите кога имаат само 6 дена, исто така ќе шишти на напаѓачите како змија. Младите удираат со нивниот клун или со едно крило.

Периодот на инкубација трае меѓу 15-18 дена. За време на инкубацијата мажјакот ја храни женката. Периодот на инкубација почнува кога првото јајце ке биде снесено така што младите ќе бидат родени асинхроно. Пилињата се родени со покривка од перја, која околу третиот ден до петиот ден ќе порасне во големи перја. Пилињата се негувани од женката помеѓу деветиот до четрнаесетиот ден. Женката потоа му се придружува на мажјакот во потрага по храна. Младите раснат за време од 26 до 29 дена и остануваат со родителите околу една недела.

Наводи

  1. ↑ BirdLife International (2012). Upupa epops. In: IUCN 2012. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2.
  2. ↑ Kristin, A (2001). „Family Upupidae (Hoopoes)“. Во Josep, del Hoyo; Andrew, Elliott; Sargatal, Jordi (уред.). Handbook of the Birds of the World. Volume 6, Mousebirds to Hornbills. Barcelona: Lynx Edicions. стр. 396–411. ISBN 84-87334-30-X.
  3. ↑ Reichlin, Thomas (2008). „Migration patterns of Hoopoe Upupa epops and Wryneck Jynx torquilla: an analysis of European ring recoveries“ (PDF). Journal of Ornithology. 150 (2): 393. doi:10.1007/s10336-008-0361-3. Занемарен непознатиот параметар |coauthors= (се препорачува |author=) (help)
  4. ↑ Dau, Christian (1977). „Hoopoe, A First Record for North America“ (PDF). Auk. 94 (3): 601. Занемарен непознатиот параметар |coauthors= (се препорачува |author=) (help)
  5. ↑ Heindel, Matthew T. (2006). Complete Birds of North America. National Geographic Society. стр. 360. ISBN 0-7922-4175-4. Занемарен непознатиот параметар |coauthors= (се препорачува |author=) (help)
  6. ↑ Pforr, Manfred (1982). The Breeding Birds of Europe 2: A Photographic Handbook. London: Croom and Helm. стр. 82. ISBN 0-7099-2020-2. Занемарен непознатиот параметар |coauthors= (се препорачува |author=) (help)
  7. ↑ Soper, Tony (1982). Birdwatch. Exeter, England: Webb & Bower. стр. 141. ISBN 0-906671-55-8.
  8. ↑ Champion-Jones, RN (1937). „The Ceylon Hoopoe (Upupa epops ceylonensis Reichb.)“. J. Bombay Nat. Hist. Soc. 39 (2): 418.
  9. ↑ Ali, S. and Ripley, S. D. (1983). Handbook of the Birds of India and Pakistan. Volume 4 (2. изд.). Oxford University Press, New Delhi. стр. 124–129.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  10. ↑ Harrison, C.J.O. (1979). Birds: Their Ways, Their World. The Reader’s Digest Association. стр. 303–304. ISBN 0-89577-065-2. Занемарен непознатиот параметар |coauthors= (се препорачува |author=) (help)
  11. ↑ Martín-Vivaldi, Manuel (2004). „Strophe Length in Spontaneous Songs Predicts Male Response to Playback in the Hoopoe Upupa epops“. Ethology. 110 (5): 351–362. doi:10.1111/j.1439-0310.2004.00971.x. Занемарен непознатиот параметар |coauthors= (се препорачува |author=) (help)
  12. ↑ Martín-Platero, Antonio M.; и др. (2006). „Characterization of Antimicrobial Substances Produced by Enterococcus faecalis MRR 10-3, Isolated from the Uropygial Gland of the Hoopoe (Upupa epops)“. Applied and Environmental Microbiology. 72 (6): 4245–4249. doi:10.1128/AEM.02940-05. PMC 1489579. PMID 16751538. Напосредна употреба на al. во: |author= (help)

Надворешни врски

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Пупунец&oldid=3095199“