Готски јазик: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Bot: Migrating 63 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q35722 (translate me)
сНема опис на уредувањето
Ред 1: Ред 1:
{{Без извори|датум=август 2010}}
{{Infobox language
{{Infobox language
|name=Готски јазик
|name=Готски
|region=[[Дакија]], [[Панонска Низина|Pannonia]], [[Италија]], [[Нарбонска Галија]], [[Аквитанска Галија]], [[Хиспанија]], [[Крим]].
|nativename=𐌲𐌿𐍄𐌰𐍂𐌰𐌶𐌳𐌰/𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺𐌰|
|extinct=изумрен до VIII-IX век
|states=[[Дакија]], [[Италија]], [[Галија]], [[Шпанија]]
|familycolor=Indo-European
|region=[[Европа]]
|fam2=[[германски јазици|германско]]
|iso1=ISO 639-1
|fam3=[[источногермански јазици|источногерманско]]
|iso2=ISO 639-2 got
|dia1=[[кримскоготаски јазик]]
|iso2b=ISO 639-2
|script=[[готска азбука]]
|iso2t=ISO 639-2
|iso3=ISO 639-3 got
|iso2=got
|iso3=got
|familycolor=Indo-European
|lingua=52-ADA
|fam1=[[Индоевропски јазици|Индоевропски]]
|fam2=[[Германски јазици|Германски]]
|fam3=[[Источногермански јазици|Источногермански]]
|script=[[готска азбука]]
|extinct=8 век, но остатоци од јазикот се најдени се до 17 век
}}
}}
'''Готски''' е [[мртов јазик|мртов]] [[источногермански јазици|источногермански јазик]] што бил зборуван од [[Готи]]те. Најмногу е познат од кодексот Аргенетеус, копија на преводот на [[Библија]]та од IV век. Другите помали јазици на оваа група како што се [[бургундски јазик|бургунскиот]] и [[вандалски јазик|вандалскиот јазик]] се познати само по личните имиња. Јазикот е индоевропски но нема денешен потомок. Најстарите документи на готски датираат од IV век. Со надоаѓањето на [[Франки]]те, масивна асимилација од латините јазикот почнал да исчезнува. Јазикот опстоил само до VIII век но само на територијата на [[Шпанија]] и [[Португалија]]. Според некои записи е утврдено дека јазикот бил зборуван и на територијата на долен [[Дунав]] и на [[Крим]]. Јазикот е мошне интересен за проучување на лингвистите.

'''Готски''' е исчезнат [[германски јазици|германски јазик]] што бил зборуван од [[Готи]]те. Најмногу е познат од кодексот Аргенетеус, копија на преводот на [[Библија]]та од 4 век. Другите помали јазици на оваа група како што се [[бургундски јазик]] и [[вандалски јазик]] се познати само по личните имиња. Јазикот е индоевропски но нема денешен потомок. Најстарите документи на готски датираат од 4 век. Со надоаѓањето на [[Франки]]те, масивна асимилација од латините јазикот почнал да исчезнува. Јазикот опстоил само до 8 век но само на територијата на [[Шпанија]] и [[Португалија]]. Според некои записи е утврдено дека јазикот бил зборуван и на територијата на долен [[Дунав]] и на [[Крим]]. Јазикот е многу интересен за проучување на лингвистите.


== Фонологија ==
== Фонологија ==
Ред 33: Ред 27:


{| border="2" cellpadding="5" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; text-align: center; font-size: 95%;"
{| border="2" cellpadding="5" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; text-align: center; font-size: 95%;"
|-
! 
! 
!colspan=2|лабијални
!colspan=2|[[Уснена consonant|Уснени]]
!colspan=2|забни
!colspan=2|[[Забна consonant|Забни]]
!colspan=2|алвеоларни
!colspan=2|[[Венечна consonant|Венечни]]
!colspan=2|непчени
!colspan=2|[[Преднонепчена consonant|Предно-<br>непчени]]
!colspan=2|[[Заднонепчена consonant|Задно-<br>непчени]]
!colspan=2|меконепчани
!colspan=2|[[лабијализација|Уснено-<br>заднонеп.]]
!colspan=2|лабиоалвеоларни
![[Грклан|Грклени]]
!дишни консонанти
|-
|-
![[Избувна согласка|Избувни]]
!експлозивни
| ''p'' {{IPA|/p/}}
| ''p'' {{МФА|/p/}}
| ''b'' {{IPA|/b/}}
| ''b'' {{МФА|/b/}}
|colspan=2| &nbsp;
|colspan=2| &nbsp;
| ''t'' {{IPA|/t/}}
| ''t'' {{МФА|/t/}}
| ''d'' {{IPA|/d/}}
| ''d'' {{МФА|/d/}}
|&nbsp;
|&nbsp;
| ''?ddj'' {{IPA|/ɟː/}}
| ''?ddj'' {{МФА|/ɟː/}}
| ''k'' {{IPA|/k/}}
| ''k'' {{МФА|/k/}}
| ''g'' {{IPA|/g/}}
| ''g'' {{МФА|/ɡ/}}
| ''q'' {{IPA|/kʷ/}}
| ''q'' {{МФА|/kʷ/}}
| ''gw'' {{IPA|//}}
| ''gw'' {{МФА|/ɡʷ/}}
|&nbsp;
|&nbsp;
|-
|-
![[Струјна согласка|Струјни]]
!фрикативни
| ''f'' {{IPA|/ɸ, f/}}
| ''f'' {{МФА|/ɸ, f/}}
| ''b'' {{IPA|[β]}}
| ''b'' {{МФА|[β]}}
| ''þ'' {{IPA|/θ/}}
| ''þ'' {{МФА|/θ/}}
| ''d'' {{IPA|[ð]}}
| ''d'' {{МФА|[ð]}}
| ''s'' {{IPA|/s/}}
| ''s'' {{МФА|/s/}}
| ''z'' {{IPA|/z/}}
| ''z'' {{МФА|/z/}}
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2|&nbsp;
| ''g, h'' {{IPA|[x]}}
| ''g, h'' {{МФА|[x]}}
| ''g'' {{IPA|[ɣ]}}
| ''g'' {{МФА|[ɣ]}}
| ''{{Unicode|ƕ}}'' {{IPA|/ʍ/}}
| ''{{уникод|ƕ}}'' {{МФА|/ʍ/}}
|&nbsp;
|&nbsp;
| ''h'' {{IPA|/h/}}
| ''h'' {{МФА|/h/}}
|-
|-
![[Приближна согласка|Приближни]]
!апроксимантни
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2| &nbsp;
|colspan=2| &nbsp;
|colspan=2| &nbsp;
|colspan=2| &nbsp;
|&nbsp;
|&nbsp;
| ''j'' {{IPA|/j/}}
| ''j'' {{МФА|/j/}}
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2|&nbsp;
|&nbsp;
|&nbsp;
| ''w'' {{IPA|/w/}}
| ''w'' {{МФА|/w/}}
|&nbsp;
|&nbsp;
|-
|-
![[Носна согласка|Носни]]
!носни
|&nbsp;
|&nbsp;
| ''m'' {{IPA|/m/}}
| ''m'' {{МФА|/m/}}
|colspan=2| &nbsp;
|colspan=2| &nbsp;
|&nbsp;
|&nbsp;
| ''n'' {{IPA|/n/}}
| ''n'' {{МФА|/n/}}
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2|&nbsp;
|&nbsp;
|&nbsp;
| ''g, n'' {{IPA|/ŋ/}}
| ''g, n'' {{МФА|[ŋ]}}
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2|&nbsp;
|&nbsp;
|&nbsp;
|-
|-
![[Странична приближна согласка|Странични]]
!латерални
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2| &nbsp;
|colspan=2| &nbsp;
|&nbsp;
|&nbsp;
| ''l'' {{IPA|/l/}}
| ''l'' {{МФА|/l/}}
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2|&nbsp;
Ред 103: Ред 98:
|&nbsp;
|&nbsp;
|-
|-
![[Трепетна согласка|Трепетни]]
!треперливи
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2| &nbsp;
|colspan=2| &nbsp;
|&nbsp;
|&nbsp;
| ''r'' {{IPA|/r/}}
| ''r'' {{МФА|/r/}}
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2|&nbsp;
|colspan=2|&nbsp;
Ред 119: Ред 114:


[[Категорија:Готски јазик| ]]
[[Категорија:Готски јазик| ]]
[[Категорија:Источногермански јазици]]
[[Категорија:Мртви јазици во Европа]]
[[Категорија:Мртви јазици во Европа]]
[[Категорија:Средновековни јазици]]
[[Категорија:Источногермански јазици]]
[[Категорија:Источногермански јазици]]
[[Категорија:Доцна антика]]

Преработка од 11:55, 3 април 2013

Готски
Застапен воДакија, Pannonia, Италија, Нарбонска Галија, Аквитанска Галија, Хиспанија, Крим.
Изумренизумрен до VIII-IX век
Јазично семејство
Дијалекти
Писмоготска азбука
Јазични кодови
ISO 639-2got
ISO 639-3got
Linguasphere52-ADA

Готски е мртов источногермански јазик што бил зборуван од Готите. Најмногу е познат од кодексот Аргенетеус, копија на преводот на Библијата од IV век. Другите помали јазици на оваа група како што се бургунскиот и вандалскиот јазик се познати само по личните имиња. Јазикот е индоевропски но нема денешен потомок. Најстарите документи на готски датираат од IV век. Со надоаѓањето на Франките, масивна асимилација од латините јазикот почнал да исчезнува. Јазикот опстоил само до VIII век но само на територијата на Шпанија и Португалија. Според некои записи е утврдено дека јазикот бил зборуван и на територијата на долен Дунав и на Крим. Јазикот е мошне интересен за проучување на лингвистите.

Фонологија

Самогласки

монофтонзи
Податотека:Phon gotique2.svg
дифтонзи
Податотека:Phon gotique3.svg

Согласки

  Уснени Забни Венечни Предно-
непчени
Задно-
непчени
Уснено-
заднонеп.
Грклени
Избувни p /p/ b /b/   t /t/ d /d/   ?ddj /ɟː/ k /k/ g /ɡ/ q /kʷ/ gw /ɡʷ/  
Струјни f /ɸ, f/ b [β] þ /θ/ d [ð] s /s/ z /z/   g, h [x] g [ɣ] ƕ /ʍ/   h /h/
Приближни         j /j/     w /w/  
Носни   m /m/     n /n/     g, n [ŋ]    
Странични       l /l/        
Трепетни       r /r/        

Библиографија

  • Wilhelm Streitberg, Gotisches Elementarbuch, Heidelberg, 1920
  • В. В. Євченко, Готська мова, Житомир, 2002