Француска револуција: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
MerlIwBot (разговор | придонеси)
с Робот: Додава ckb:شۆڕشی فەڕەنسا
с Bot: Migrating 114 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q6534 (translate me)
Ред 41: Ред 41:
{{Link FA|pt}}
{{Link FA|pt}}


[[af:Franse Rewolusie]]
[[als:Französische Revolution]]
[[am:የፈረንሳይ አብዮት]]
[[ar:الثورة الفرنسية]]
[[an:Revolución francesa]]
[[ast:Revolución Francesa]]
[[gn:Revolusiõ Hyãsiapegua]]
[[az:Böyük Fransa inqilabı]]
[[bn:ফরাসি বিপ্লব]]
[[zh-min-nan:Hoat-kok Kek-bēng]]
[[be:Вялікая французская рэвалюцыя]]
[[be-x-old:Француская рэвалюцыя]]
[[bg:Френска революция]]
[[bar:Franzesische Revolution]]
[[bar:Franzesische Revolution]]
[[bs:Francuska revolucija]]
[[br:Dispac'h Gall]]
[[ca:Revolució Francesa]]
[[ceb:Rebolusyong Pranses]]
[[cs:Velká francouzská revoluce]]
[[cy:Y Chwyldro Ffrengig]]
[[da:Den Franske Revolution]]
[[de:Französische Revolution]]
[[et:Prantsuse revolutsioon]]
[[et:Prantsuse revolutsioon]]
[[el:Γαλλική Επανάσταση]]
[[en:French Revolution]]
[[es:Revolución francesa]]
[[eo:Franca revolucio de 1789]]
[[eu:Frantziako Iraultza]]
[[fa:انقلاب فرانسه]]
[[hif:French Revolution]]
[[fo:Franska Kollveltingin]]
[[fr:Révolution française]]
[[fy:Frânske revolúsje]]
[[ga:Réabhlóid na Fraince]]
[[gv:Irree Magh ny Frank (1789)]]
[[gl:Revolución Francesa]]
[[ko:프랑스 혁명]]
[[hy:Ֆրանսիական հեղափոխություն]]
[[hi:फ़्रान्सीसी क्रान्ति]]
[[hr:Francuska revolucija]]
[[io:Franca revoluciono]]
[[ilo:Pranses a Rebolusion]]
[[id:Revolusi Perancis]]
[[ia:Revolution francese]]
[[ie:Francés Revolution]]
[[is:Franska byltingin]]
[[it:Rivoluzione francese]]
[[he:המהפכה הצרפתית]]
[[jv:Revolusi Prancis]]
[[kn:ಫ್ರೆಂಚ್ ಕ್ರಾಂತಿ]]
[[krc:Уллу француз революция]]
[[ka:საფრანგეთის რევოლუცია]]
[[kk:Француз төңкерісі]]
[[kw:Domhwelans Frynkek]]
[[sw:Mapinduzi ya Ufaransa]]
[[ku:Şoreşa Fransayê]]
[[lez:ЧӀехи Француз инкъилаб]]
[[la:Res novae Francicae]]
[[lv:Franču revolūcija]]
[[lb:Franséisch Revolutioun]]
[[lt:Didžioji Prancūzijos revoliucija]]
[[lij:Rivoluçion françeize]]
[[hu:Francia forradalom]]
[[ml:ഫ്രഞ്ച് വിപ്ലവം]]
[[mt:Rivoluzzjoni Franċiża]]
[[mr:फ्रेंच राज्यक्रांती]]
[[xmf:საფრანგეთიშ რევოლუცია]]
[[arz:الثوره الفرنسيه]]
[[ms:Revolusi Perancis]]
[[mwl:Reboluçon Francesa]]
[[mn:Францын хувьсгал]]
[[my:ပြင်သစ် တော်လှန်ရေး]]
[[nl:Franse Revolutie]]
[[ja:フランス革命]]
[[no:Den franske revolusjon]]
[[nn:Den franske revolusjonen]]
[[oc:Revolucion Francesa]]
[[pa:ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਇਨਕਲਾਬ]]
[[pnb:انقلاب فرانس]]
[[pms:Rivolussion fransèisa]]
[[nds:Franzöösche Revolutschoon]]
[[pl:Rewolucja francuska]]
[[pt:Revolução Francesa]]
[[kaa:Fransuz ko'terilisi]]
[[ro:Revoluția franceză]]
[[rm:Revoluziun franzosa]]
[[rue:Велика французьска револуція]]
[[ru:Великая французская революция]]
[[sc:Revolutzione frantzesa]]
[[sq:Revolucioni francez]]
[[sq:Revolucioni francez]]
[[scn:Rivuluzzioni francisa]]
[[si:ප්‍රංශ විප්ලවය]]
[[simple:French Revolution]]
[[sk:Francúzska revolúcia]]
[[sl:Francoska revolucija]]
[[szl:Francusko rewolucyja]]
[[ckb:macedonia
[[ckb:macedonia
[[ckb:شۆڕشی فەڕەنسا]]
[[sr:Француска револуција]]
[[sh:Francuska revolucija]]
[[fi:Ranskan suuri vallankumous]]
[[sv:Franska revolutionen]]
[[tl:Himagsikang Pranses]]
[[ta:பிரெஞ்சுப் புரட்சி]]
[[te:ఫ్రెంచ్ విప్లవం]]
[[th:การปฏิวัติฝรั่งเศส]]
[[tr:Fransız Devrimi]]
[[uk:Велика французька революція]]
[[ur:انقلاب فرانس]]
[[vi:Cách mạng Pháp]]
[[fiu-vro:Suur Prantsusõ riigipööreq]]
[[vls:Fransche Revoluusje]]
[[war:Rebolusyon Pranses]]
[[yi:פראנצויזישע רעוואלוציע]]
[[yo:Ìjídìde Fránsì]]
[[zh-yue:法國大革命]]
[[bat-smg:Dėdliuojė Prancūzu revuoliocėjė]]
[[zh:法国大革命]]

Преработка од 06:43, 10 март 2013

Француска револуција
Нападот на Бастилја, 14 јули 1789
Други имињаФранцуска Револуционерна војна
УчеснициФранцуско општество
МестоФранција
Датум1789–1799

Француската револуција е движење што ја потресе Франција меѓу 1789–1799 и претставува период на голема политичка и општествена промена во француската политичката историја, но и на Европа во целина. Во неа, француската структура на власта, претходно апсолутна монархија со феудални привилегии за аристократијата и католичкото свештенство, претрпела радикална промена во форми инспирирани од просветителските идеали на република, граѓанство и неотуѓиви права.

Овие промени биле проследени со насилни немири, вклучувајќи и масовни егзекуции и репресија за време на таканареченото Владеење на Теророт, како и со француските револуционерни војни, кои ќе зафатат голем дел од континентална Европа, со создавање на краткотрајни француски клиентски држави (сестрински држави) и менување на европските граници.

Причини

Идеалите: Декларацијата на човековите права (1789).

Една од причините за револуцијата е дека, пред 1789 година француското општество било поделено на сталежи: сталеж на свештенството, кој опфаќал околу 100.000 лица; сталеж на аристократијата (благородниците) - 400.000 лица, и сталеж на народот составен од сите останати (околу 23 милиони луѓе). Сталежите на свештенството и на аристократијата не плаќале даноци и имале многубројни привилегии. Во сталежот на народот, пак, со текот на времето се развила силна буржоазија која сакала да има поголем удел во владеењето на земјата. Тоа довело до класен конфликт.


Друга причина за револуцијата била финансиската криза во Франција. Луј XVI направил обид за излегување на земјата од кризата и вовел даноци и за свештенството и за аристократијата, и го свикал Сталешкото собрание. Сепак, ова не успеало да го смири третиот сталеж, кои се собрале во Салата за тенис во Версај и заколнале дека нема да се раздојуваат сè додека не биде донесен Устав на Франција, на тој начин, било создадено Националното собрание. На 26 август 1789 била донесена Декларација за правата на човекот и граѓанинот, со која Французите се прогласиле за еднакви со своите права за слобода, сопственост и безбедност.


Почеток и тек

Се смета дека Француската револуција како историски период започнува во 1789 година, со состанокот на Националното собрание и освојувањето на Бастилја, а завршува околу 1799, со државниот преврат на 18 бример (9 - 10 ноември 1799) од страна на Наполеон Бонапарта. Во следните 75 години, Франција ќе биде управувана како република, диктатура, уставна монархија и империја. Исто така, револуцијата ќе создаде трајна поделба помеѓу приврзаниците на револуционерните идеи и бранителите на стариот режим, помеѓу антиклерикалците и католичката црква.

Влијание

Французите ја сметаат оваа револуција за најзначаен настан во нивната историја, и не случајно денешните републикански симболи се имаат појавено токму за време на револуционерниот период. Револуцијата ќе стави крај на кралскиот апсолутизам, на поделеноста на сталежи и на привилегиите. Таа прогласува еднаквост на граѓаните пред законот и суверенитет на Нацијата, способна да се води себеси со пратеници избрани на слободни избрани.

Револуцијата, сама по себе, е епохален настан во историјата на Европа. Се смета за пресвртница во западната демократијата што ќе предизвика далекусежни промени - појавата на граѓанството како главна политичка и буржоазијата како главна економска сила.

Предлошка:Link FA Предлошка:Link FA Предлошка:Link FA Предлошка:Link FA Предлошка:Link FA [[ckb:macedonia