Географски координатен систем: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Bot: Migrating 114 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q22664 (translate me)
Ред 30: Ред 30:
[[Категорија:Картографија|Координатен систем]]
[[Категорија:Картографија|Координатен систем]]
[[Категорија:Координатни системи]]
[[Категорија:Координатни системи]]

[[af:Geografiese koördinatestelsel]]
[[als:Geografische Lage]]
[[am:የምድር መጋጠሚያ ውቅር]]
[[ar:نظام إحداثيات جغرافي]]
[[an:Coordenatas cheograficas]]
[[ast:Sistema de Coordenaes Xeográfiques]]
[[av:Географиялъул координатал]]
[[az:Coğrafi koordinat sistemi]]
[[bn:ভৌগোলিক স্থানাঙ্ক ব্যবস্থা]]
[[map-bms:Sistem koordinat geografi]]
[[be:Геаграфічныя каардынаты]]
[[be-x-old:Геаграфічныя каардынаты]]
[[bg:Географски координати]]
[[bar:Geografische Koordinatn]]
[[bs:Geografske koordinate]]
[[ca:Coordenades geogràfiques]]
[[ceb:Koordenadang heograpiko]]
[[cs:Zeměpisné souřadnice]]
[[sn:Gumbapamwe reZviringani ZveTaranyika]]
[[cy:System gyfesur ddaearyddol]]
[[da:Geografiske koordinater]]
[[de:Geographische Koordinaten]]
[[dsb:Geografiske koordinaty]]
[[et:Geograafilised koordinaadid]]
[[el:Γεωγραφικές συντεταγμένες]]
[[en:Geographic coordinate system]]
[[es:Coordenadas geográficas]]
[[eo:Geografia koordinata sistemo]]
[[eu:Koordenatu geografiko sistema]]
[[fa:دستگاه مختصات جغرافیایی]]
[[fr:Coordonnées géographiques]]
[[fy:Geografyske koördinaten]]
[[ga:Córas comhordanáide geografaí]]
[[gv:Corys co-ordnaidyn çheer-oaylleeagh]]
[[gd:Co-chomharran an Domhain]]
[[gl:Coordenadas xeográficas]]
[[gu:અક્ષાંશ-રેખાંશ]]
[[ko:지리 좌표계]]
[[hy:Աշխարհագրական կոորդինատներ]]
[[hi:भूगोलीय निर्देशांक प्रणाली]]
[[hsb:Geografiske koordinaty]]
[[hr:Zemljopisne koordinate]]
[[ilo:Heograpikal a nagsasabtan]]
[[id:Sistem koordinat geografi]]
[[ia:Systema geographic de coordinatas]]
[[os:Географион координатæтæ]]
[[is:Hnit (landafræði)]]
[[it:Coordinate geografiche]]
[[he:קואורדינטות גאוגרפיות]]
[[jv:Sistem koordinat géografi]]
[[kn:ಭೌಗೋಳಿಕ ನಿರ್ದೇಶಾಂಕ ಪದ್ಧತಿ]]
[[ka:გეოგრაფიული კოორდინატები]]
[[kk:Географиялық координаттар]]
[[sw:Anwani ya kijiografia]]
[[ky:Географиялык координаталар]]
[[lo:ພິກັດພູມສາດ]]
[[la:Coordinatae geographicae]]
[[lv:Ģeogrāfiskā koordinātu sistēma]]
[[lij:Coordinæ geografiche]]
[[lmo:Cuurdinad geugrafich]]
[[hu:Földrajzi koordináta-rendszer]]
[[ml:ജ്യോഗ്രഫിക് കോഓർഡിനേറ്റ് സിസ്റ്റം]]
[[mr:भौगोलिक गुणक पद्धती]]
[[arz:نظام تحديد المكان الجغرافى]]
[[mzn:دستگاه مختصات جغرافیایی]]
[[ms:Sistem koordinat geografi]]
[[mn:Газарзүйн солбицлын систем]]
[[nah:Cemonocāyōtl cemānāhuacāyōcopa]]
[[nl:Geografische coördinaten]]
[[nds-nl:Geografische koördinaoten]]
[[ja:地理座標系]]
[[nap:Sëštém d'u cördënazjôn gjögrafëxë]]
[[no:Geografiske koordinater]]
[[oc:Coordenadas geograficas]]
[[mhr:Географик координат-влак]]
[[or:ଭୌଗଳିକ ଦିଗବାରେଣି]]
[[uz:Geografik koordinatalar]]
[[pa:ਭੂਗੋਲਕ ਗੁਣਕ ਪ੍ਰਬੰਧ]]
[[pfl:Geografisch Laach]]
[[pms:Coordinà geogràfiche]]
[[nds:Geograafsche Laag]]
[[pl:Współrzędne geograficzne]]
[[pt:Coordenadas geográficas]]
[[ro:Coordonate geografice]]
[[qu:Tinkurachina siwi]]
[[ru:Географические координаты]]
[[sah:География координаталара]]
[[sq:Koordinatat gjeografike]]
[[scn:Cuurdinati giugràfichi]]
[[si:භූගෝලීය ඛණ්ඩාංක පද්ධතිය]]
[[simple:Geographic coordinate system]]
[[sk:Geografický súradnicový systém]]
[[sl:Geografski koordinatni sistem]]
[[szl:Geograficzne wspůłrzyndne]]
[[sr:Географске координате]]
[[sh:Geografske koordinate]]
[[su:Sistim koordinat géografi]]
[[fi:Koordinaattijärjestelmä]]
[[sv:Geografiska koordinatsystem]]
[[tl:Sistemang heograpikal ng mga koordinato]]
[[ta:புவியியல் ஆள்கூற்று முறை]]
[[th:พิกัดภูมิศาสตร์]]
[[tr:Coğrafi koordinat sistemi]]
[[tk:Koordinatalar]]
[[uk:Географічні координати]]
[[ur:جغرافیائی متناسق نظام]]
[[vec:Cordinade giogràfeghe]]
[[vi:Hệ tọa độ địa lý]]
[[vo:Koordinatasit taledavik]]
[[fiu-vro:Maapäälidseq koordinaadiq]]
[[vls:Geografische coördinoatn]]
[[yo:Sístẹ́mù ajọfọ̀nàkò jẹ́ọ́gráfì]]
[[zh-yue:地理座標系統]]
[[zh:经纬度]]

Преработка од 23:23, 9 март 2013

Географски координати на сфера
Илустрација за географска ширина и должина на Земјата.

Географскиот координатен систем ја прикажува секоја локација на Земјата со две или три координати на сферен координатен систем којшто е подреден со оската на ротација на Земјата. Позајмувајќи теории од античките Вавилонци, а подоцна проширени од познатиот грчки мислител и географ Птоломеј, на полн круг му се припишуваат 360°.

Географскиот координатен систем овозможува секоја локација на Земјата да биде определена преку три координати на сферичниот координатен систем, кој е подреден на оската на ротација на земјата.

Прва и втора димензија, географска широчина и географска должина

  • географска ширина (латитуда) е аголот во центарот на координатниот систем помеѓу било која точка на земјината површина и рамнината на екваторот. Линиите кои се спојуваат во точките на иста географска ширина се нарекуваат напоредници. Тие исцртуваат концентрични кругови на површината на земјата. Секој до земјините полови се наоѓа на 90 степени. Северниот пол е 90° СГШ; јужниот пол е 90° ЈГШ.

Нултиот степен од напоредникот на географската должина е означен со екваторот. Тоа е замислена линија која ја дели земјината топла на северна и јужна хемисфера.

  • географска должина (лонгитуда) е аголот кон исток или запад, во центарот на координатниот систем, помеѓу било која точка на земјината површина и рамнината помеѓу северниот и јужниот пол. Линиите чии точки се спојуваат на иста географска должина се нарекуваат меридијани. Сите меридијати се половина од замислени кругови и не се паралелни. По дефиниција тие се спојуваат на половите. Линијата која поминува преку Гринич (Во близината на Лондон) е меѓународната нулта точка за географска должина. Таа точка е местото каде што истовремено меридијанот е 180° ЗГШ (запад) и 180° ИГД (исток).

Со комбинација на овие два агли хоризонталната позиција на било која локација на земјата може да биде определена.

На пример Скопје има географска ширина од 42°0′ СГШ и должина од 21°26′ ИГД . Ако повлечеме линија од центарот на земјата со агол од северно од екваторот и од Гринич, оваа линија ќе помине низ Скопје.

За попрецизна определба, степените се делата на минути (1 минута е 1/60 дел од степенот и е означена со „м“ или '. Дополнително минутите се делат на секунди означени со „с“ или .

Трета димензија - длабочина односно надморска височина

За целосно да се определи некоја локација на земјата, мора исто така и да се определи нејзината висина во однос на нивото на морето. За локации кои се наоѓаат под морското ниво се користи центарот на земјата како референтна точка.

Поврзано