Топка (геометрија): Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
нова статија
Ред 1: Ред 1:
'''Топка'''
[[Податотека:Sphere wireframe.svg|thumb|'''Топка''' е просторот кој се наоѓа внатре во [[сфера]]та]]
'''Топка''', во [[математика]]та, претставува дел од просторот заграден со [[Сфера|сферна површина]]. Обата поими може да се однесуваат на произволен [[метрички простор]], вклучувајќи ги тука и добро познатите примери од '''[[рамнина]]та''' (дводименизионалниот реален Евклидов простор) и '''[[Простор|обичниот простор]]''' (тридимензионалниот реален Евклидов простор).


== Формална дефиниција ==
Дефиницијата на топка во општ случај е едноставно обопштување (без други специјални измени) на дефиницијата на топката каква што ни е позната. Како и да е, постојат два вида на топки: ''отворена топка'' и ''затворена топка''. Нека избереме точка <math>\ O</math> од просторот која ќе ја викаме '''центар''' и реален ненегативен број <math>\ r</math> кој ќе го викаме '''[[радиус]]'''. Тогаш:


Топката е тркалезен, обично округол и понекогаш јајчест предмет со различни намени. Се користи во игри со топка, каде центар на внимание во играта е топката, која што ја удираат или фрлаат играчите. Во контекст на спортот топката за топка не треба да се однесува некој округол предмет, како што е случај во американскиот фудбал.Топката исто така може да се користи и за поедноставни активности, како што се подавање на топката, играње со џамлии и жонглирање. Топките што се направени од цврсти материјали се користат во инженерството за да се направат триења во лежиштата, познати како лагери. Оружјата со барут користат камен или метал како проектили.
* '''Отворена топка''' со центар цо точката <math>\ O</math> и радиус <math>\ r</math> е множеството од сите точки од просторот кои се наоѓаат на растојание ''помало'' од <math>\ r</math> единици од центарот.


Иако многу видови на топки денес се направени од гума, овој вид не бил познат надвор од Америка се до завршувањето на патувањата на Колумбо. Шпанците беа првите Европејци кои виделе гумени топки ( цврсти и ненадуени) кои ги користеле во средноамеричката игра со топка.Пред Колумбо топките се користеле во различни спортови и во други делови од светот, и биле направени од други материјали како што се животинскиот мочен меур или кожата, полнети со различни материјали.
* '''Затворена топка''' со центар цо точката <math>\ O</math> и радиус <math>\ r</math> е множеството од сите точки од просторот кои се наоѓаат на растојание ''помало или еднакво'' на <math>\ r</math> единици од центарот.


Како топки,тие се најпознатите округли предмети на луѓето, а зборот топка се користи за да се опише нешто округло или нешто што наликува на округол предмет.
Значи, за разлика од отворената, затворената топка ја содржи и самата сфера како гранична површина.


'''
Симболички запишани, дефинициите се следниве:
Етимологија'''


Првиот познат збор на англиски што се употребил за топка во смисла на топчесто тело со кое што се игра било во 1205година во Laȝamon's Brut, or Chronicle of Britain или во фразата "Summe heo driuen balles wide ȝeond Þa feldes." Зборот потекнува од средновековниот англиски ( моделиран како ball-e, -es, )


* За отворена топка <math>T(O,r)</math>,


:: <math>T(O,r) = \{x | d(x,O)<r \}</math>


'''Историја'''


* За затворена топка <math>\overline{T(O,r)}</math>,


Руски кожни топки (руски: мячи), 12-ти и 13 век.
:: <math>\overline{T(O,r)} = \{x | d(x,O) \le r \}</math>
Топката, како една суштинска карактеристика во многу форми на игра кои бараат физички напор, мора да потекнуваат од најраните времиња. Некои форми на игри со топки се најдени напишани на египетските споменици, и до ден денес ги играат Абориџините. Во Хомер, Наусикаја играше со топка со нејзините слугинки кога Одисеј првпат ја здогледа во земјата на Киконците (VI. 100). И Халиос и Ладамас пред Алкиној играле игра со топка, проследено со танцување, (VIII. 370). Евреите немаат спомнато за топката во своите текстови.


Ниту еден претставник на староанглискиот не е познат . ( напишаните форми во староанглискиот би биле beallu, -a, -e -- compare bealluc, ballock.) Ако ball- по потекло беше од Германија, би можел да биде сроден со латинскиот foll-is во смисла на " нешто разнесено или надуено". Подоцна во средновековниот англиски јазик пишувањето на зборот balle графички се совпаѓал со францускиот balle "ball" и "bale" при што оттука е тешко да се претпостави изворот на зборот. Францускиот balle ( а не boule) се претпоставува дека е од германско потекло. Старогрчкиот збор πάλλα (palla) за топка , е потврден покрај зборот "σφαίρα", сфера.


{{Никулец од областа на математиката}}


'''Старите Грци'''
[[Категорија:Математика]]
[[Категорија:Геометрија]]
[[Категорија:Топологија]]


Покрај грчките игри со топка (σφαῖραι) за корисни се сметаат и атлетските вежби, како средство за одржување на телото еластично,и го прави убаво, а им го препуштиле на момчињата и девојчињата. ἀπόρραξις (aporraxis) значи ставање на топката на терен со отворена рака, οὐρανία (ourania), кога топката е фрлена во воздух за да биде фатена од страна на двајца или повеќе играчи.
[[da:Kugle]]

[[en:Ball (mathematics)]]

[[es:Bola abierta]]

[[et:Kera]]
'''
[[fr:Boule (mathématiques)]]
Старите Римјани'''
[[he:כדור (גאומטריה)]]
Меѓу Римјаните, топките се гледале како додатоци за бањата, приврзани за возраста и здравјето на капачите, и било издвоено посебно место за нив во бањите (терми). Има три вида на големина на топката, Пила или мала топка, што се користи за подавање, Паганица- тешка топка полнета со пердуви и Фолис, кожна топка полна со воздух која е најголема од трите. Топките се подаваат од човек на човек, кои носат еден вид на ракавица на раката. Има игра позната како триаголник,која се игра со три играчи кои стојат во форма на триаголник, и се игра со фолис, а исто така позната е како harpastum, која подразбира турканици меѓу неколку играчи на противничката екупа. Овие игри ни се познати преку Римјаните, иако имињата на игрите се грчки.
[[hr:Kugla]]
'''
[[it:Palla (matematica)]]
Модерни игри со топка'''
[[ja:球]]

[[lt:Rutulys]]
Различните современи игри со топка или со повеке топки кои имаат различни правила се познати под различни имиња, како што се поло, крикет, фудбал итн.
[[pl:Kula]]
[[pt:Bola (matemática)]]
[[ru:Шар]]
[[sk:Guľa]]
[[sl:Krogla]]
[[sr:Лопта]]
[[sv:Klot]]
[[uk:Куля (геометрія)]]
[[zh:球 (数学)]]

Преработка од 18:22, 9 јануари 2013

Топка


Топката е тркалезен, обично округол и понекогаш јајчест предмет со различни намени. Се користи во игри со топка, каде центар на внимание во играта е топката, која што ја удираат или фрлаат играчите. Во контекст на спортот топката за топка не треба да се однесува некој округол предмет, како што е случај во американскиот фудбал.Топката исто така може да се користи и за поедноставни активности, како што се подавање на топката, играње со џамлии и жонглирање. Топките што се направени од цврсти материјали се користат во инженерството за да се направат триења во лежиштата, познати како лагери. Оружјата со барут користат камен или метал како проектили.

Иако многу видови на топки денес се направени од гума, овој вид не бил познат надвор од Америка се до завршувањето на патувањата на Колумбо. Шпанците беа првите Европејци кои виделе гумени топки ( цврсти и ненадуени) кои ги користеле во средноамеричката игра со топка.Пред Колумбо топките се користеле во различни спортови и во други делови од светот, и биле направени од други материјали како што се животинскиот мочен меур или кожата, полнети со различни материјали.

Како топки,тие се најпознатите округли предмети на луѓето, а зборот топка се користи за да се опише нешто округло или нешто што наликува на округол предмет.

Етимологија

Првиот познат збор на англиски што се употребил за топка во смисла на топчесто тело со кое што се игра било во 1205година во Laȝamon's Brut, or Chronicle of Britain или во фразата "Summe heo driuen balles wide ȝeond Þa feldes." Зборот потекнува од средновековниот англиски ( моделиран како ball-e, -es, )


Историја


Руски кожни топки (руски: мячи), 12-ти и 13 век. Топката, како една суштинска карактеристика во многу форми на игра кои бараат физички напор, мора да потекнуваат од најраните времиња. Некои форми на игри со топки се најдени напишани на египетските споменици, и до ден денес ги играат Абориџините. Во Хомер, Наусикаја играше со топка со нејзините слугинки кога Одисеј првпат ја здогледа во земјата на Киконците (VI. 100). И Халиос и Ладамас пред Алкиној играле игра со топка, проследено со танцување, (VIII. 370). Евреите немаат спомнато за топката во своите текстови.

Ниту еден претставник на староанглискиот не е познат . ( напишаните форми во староанглискиот би биле beallu, -a, -e -- compare bealluc, ballock.) Ако ball- по потекло беше од Германија, би можел да биде сроден со латинскиот foll-is во смисла на " нешто разнесено или надуено". Подоцна во средновековниот англиски јазик пишувањето на зборот balle графички се совпаѓал со францускиот balle "ball" и "bale" при што оттука е тешко да се претпостави изворот на зборот. Францускиот balle ( а не boule) се претпоставува дека е од германско потекло. Старогрчкиот збор πάλλα (palla) за топка , е потврден покрај зборот "σφαίρα", сфера.


Старите Грци

Покрај грчките игри со топка (σφαῖραι) за корисни се сметаат и атлетските вежби, како средство за одржување на телото еластично,и го прави убаво, а им го препуштиле на момчињата и девојчињата. ἀπόρραξις (aporraxis) значи ставање на топката на терен со отворена рака, οὐρανία (ourania), кога топката е фрлена во воздух за да биде фатена од страна на двајца или повеќе играчи.


Старите Римјани Меѓу Римјаните, топките се гледале како додатоци за бањата, приврзани за возраста и здравјето на капачите, и било издвоено посебно место за нив во бањите (терми). Има три вида на големина на топката, Пила или мала топка, што се користи за подавање, Паганица- тешка топка полнета со пердуви и Фолис, кожна топка полна со воздух која е најголема од трите. Топките се подаваат од човек на човек, кои носат еден вид на ракавица на раката. Има игра позната како триаголник,која се игра со три играчи кои стојат во форма на триаголник, и се игра со фолис, а исто така позната е како harpastum, која подразбира турканици меѓу неколку играчи на противничката екупа. Овие игри ни се познати преку Римјаните, иако имињата на игрите се грчки. Модерни игри со топка

Различните современи игри со топка или со повеке топки кои имаат различни правила се познати под различни имиња, како што се поло, крикет, фудбал итн.