Ваденско Море: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Ред 48: Ред 48:
== Надворешни врски ==
== Надворешни врски ==
{{рв|Wadden Sea}}
{{рв|Wadden Sea}}
* {{цмс|url=http://www.xs4all.nl/~ottoknot/werk/Sylt.html|title=Ваденско море: Историја на населуањето, културните промени и пореметувањето на морската средина|author=Ото З. Кнотернус|year=2005}} {{en}}
* {{Cite journal|url=http://www.waddensea-secretariat.org/lancewad/report.html|title=Landscape and Cultural Heritage in the Wadden Sea Region - Project Report|author=Vollmer, M.|coauthors=Gulberg, Maluck, Marrewijk|year=2001|journal=Wadden Sea Ecosystem|volume=12}}
* [http://whc.unesco.org/en/list/1314 Ваденско Море] - Центар за светско наследство на УНЕСКО {{en}}
* {{Cite web|url=http://www.xs4all.nl/~ottoknot/werk/Sylt.html|title=History of human settlement, cultural change and interference with the marine environment|author=Knottnerus, Otto S.|year=2005}}
* [http://www.waddensea-secretariat.org Secretariat of The Trilateral Cooperation on the Protection of the Wadden Sea]
* [http://www.waddensea-worldheritage.org/ Подрачје на светско наследство Ваденско Море] {{en}}
* [http://euregiothewadden.eu/ Здружение на општините на Холандија, Данска и Германија во Ваденското Море] {{en}}
* [http://www.visitwestdenmark.com Official Tourist Information] for the Northernmost part of the National Park: The Danish Wadden Sea
* [http://whc.unesco.org/en/list/1314 The Wadden Sea] at the UNESCO World Heritage Centre
* [http://www.waddensea-worldheritage.org/ Wadden Sea World Heritage]
* [http://euregiothewadden.eu/ Association of the Wadden Sea Island Municipalities in the Netherlands, Denmark and Germany]




Ред 70: Ред 67:
[[Категорија:Објекти на светско наследство на Данска]]
[[Категорија:Објекти на светско наследство на Данска]]
[[Категорија:Објекти на светско наследство на Холандија]]
[[Категорија:Објекти на светско наследство на Холандија]]



[[be:Вадэнскае мора]]
[[be:Вадэнскае мора]]
Ред 80: Ред 76:
[[de:Wattenmeer (Nordsee)]]
[[de:Wattenmeer (Nordsee)]]
[[et:Waddenzee]]
[[et:Waddenzee]]
[[Категорија:Wadden Sea]]
[[en:Wadden Sea]]
[[es:Mar de Frisia]]
[[es:Mar de Frisia]]
[[eo:Vadamaro]]
[[eo:Vadamaro]]

Преработка од 08:37, 6 ноември 2012

Ваденско Море
светско наследство на УНЕСКО
Критериумприродно: viii, ix, x
Навод1314
Запис2009 (XXXIII заседание)

Ваденското Море (холандски: Waddenzee, германски: Wattenmeer, долногермански: Wattensee или Waddenzee, дански: Vadehavet, западнофризиски: Waadsee) е крајбрежен појас во југоисточниот дел на Северното Море. Сместено е помеѓу брегот на северозападна континентална Европа и Фризиските Острови, образувајќи плитка водна површина со плитаци и мочуришта. Целото подрачје се одликува со голема биолошка разновидност. Во 2009, холандскиот и германскиот дел на морето биле прогласени за светско наследство на УНЕСКО.[1]

Според стручњаците, Ваденското Море има еден од највидоизменетите брегови во светот како последица на човечките активности,[2] што може да се забележи од системите од бразди и насипи на копното и ниските крајбрежни острови. Ваденското Море се протега од Ден Хелдер во Холандија на југозапад, ги одминува големите речни устија на Германија и завршува кај северната граница на Скалинген, северно од Есбјерг во Данска. Овој потег има вкупна должина од 500 км и површина од околу 10.000 км². Во рамките на Холандија, морето се граничи со езерото Ејселмер крај насипот Афслејтдејк.

Островите во морето се нарекуваат Ваденскоморски Острови или Фризиски Острови, кои го добиле името од месното население - Фризијците. Меѓутоа, фризискиот јазик не се говори во најзападниот дански остров Тексел веќе со векови. Данските Ваденскоморски Острови никогаш немале фризиско население. Оддалечениот германски остров Хелиголанд етнички е фризиски, но не се наоѓа во Ваденското Море.

Природа

Солено мочуриште и плитаци кај Вестерхевер, Германија

Зборот wad е холандски поим за „плитак“ (долногермански и германски: Watt, дански: Vade). Подрачјето се карактеризира со пространи плитаци од тиња, подлабоки приливни брази (приливни потоци), а островите во оваа област постојано се потопуваат и излегуваат на површина. Пејзажот во голема мера е создаден од бурни приливи во периодот од X до XIV век, преплавувајќи и носејќи ги тресетните површини зад крајбрежните песочни дини. Денешните острови се остатоци од некогашните дини.

Островите имаат со дини и широки песокливи плажи кон Северното Море и низок приливен брег кон Ваденското Море. Брановите и струите постојано однесуваат наноси, постепено менувајќи го обликот на островите. На пример, островите Влиланд и Амеланд низ вековите се поместени источно, губејќи го копното на една страна и добивајќи ново на друга.

Ваденското Море е значајно по богатата флора и фауна, особено птиците. Местото е зимувалиште за стотици илјади крајбрежни птици, патки и гуски, богато живеалиште за галеби и рибарки.[3]

Фоки на островот Терсхелинг, Холандија

Поврзано

References

Надворешни врски


Предлошка:Светско наследство во Данска

Координати: 53°32′N 6°53′E / 53.533° СГШ; 6.883° ИГД / 53.533; 6.883