Софија: Разлика помеѓу преработките

Уреди врски
Од Википедија — слободната енциклопедија
Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
с r2.7.1) (Робот: Додава hr:Sofija
JhsBot (разговор | придонеси)
2.817 уредувања
с r2.7.2+) (Робот: Додава lez:Софиа
Ред 330: Ред 330:
[[ku:Sofia]]
[[ku:Sofia]]
[[ky:София]]
[[ky:София]]
[[lez:Софиа]]
[[la:Serdica]]
[[la:Serdica]]
[[lv:Sofija]]
[[lv:Sofija]]

Преработка од 23:40, 29 март 2012

Софија (бугарски: София) е главниот град на Бугарија. Според пописот од 2011 година, градот броел 1. 270.284 жители. Во 1879 година, Софиjа е избрана за престолнина на современата бугарска држава.

Историја на градот

На местото на поранешната неолитска населба во 8 век пр.н.е. околу термалните извори изникува древен тракиски град, наречен подоцна од римските освојувачи Сердика — град на сердите, по името на тракиското племе коешто го населувало градот.

Во римската епоха (1–4 век) градот е познат како центар на провинциjaта Внатрешна Tракија. По смртта на императорот Диоклецијан (305 г.) и религиозната реформа на императорот Константин Велики (306-337 г.), Сердика ќе биде центар на епископија. Во 357 г. римскиот историчар Амиан Марцелин го определува градот како „голем и познат“. Сердика и црквата „Света Софија“ ќе бидат центар на многу важниот Сердикиски собир од 343 г.

Во 5–6 век во времето на т.н. „голема преселба на народите“ градот е сведок на нападите на хуни, готи и други варварски племиња. Од средината на 6 век, при управувањето на император Јустинијан Велики (527-565 г.), Сердика се обновува како важен административен и стопански центар на Византиската империја со името Триадица, но таа е потчинета на создадената од императорот во неговиот роден крај архиепископија Јустинијана Прима со центар во Охрид.

Во 809 г. градот е дел од териториите на бугарската држава и го носи бугарското име Средец. Во 10 век управникот (комит) на Средецката област е Никола. Подоцна неговите наследници од династијата на комитопулите, ќе се бораат против византискиот напад на овие делови на Балканот.

По создавањето на Второто бугарско царство во 1185 г. епископот на Средец е воздигнат во сан митрополит.

Од крајот на 14 век до 70-те години на 19 век градот, како и бугарската држава, се под отоманска власт. Во 15 век градот го добива своето последно име — Софија, по името на најважната црква, древната „Света Софија“.

По завршувањето на Османлиската власт и создавањето на современата бугарска држава, Софија е избрана за престолнина во 1879 година. Како резултат на тоа, бројот на жителите нараснува побрзо во однос на другите бугарски градови, главно поради внатрешната миграција.

Население

Подетален приказ на грбот на Софија

Населението на Софија е 1 270 284 (2011)

Според пописот од 2001 година во областа Софија живеат 1 177 577 жители. Од нив 559 229 се мажи (47,5%), а жените се 618 348 (52,5%). На 1000 мажи се паѓаат по 1106 жени.

Во градот Софија живееле 1 094 410 жители (2001), од кои мажите се 518 149, а жените 576 261. Најголемиот реон во рамките на престолната општина е Љулин со 120 000 жители, следен од Младост со 110 000, Подујане - 75 312 и Красно село со 72 773 жители. Најголем дел од софијанците се меѓу 18 - 64-годишна возраст (790 180 души), а понив следат до 18-годишна возраст (201 202) и највозрасната група над 65-годишна возраст (18 3049).

Густината на населението во текот на 2000 г. беше 909,1 луѓе на км2. Населението на Софија е многу поголемо од официјално објавеното.

Административна поделба

Административна поделба на област Софиjа-град
Сателитски поглед на Софија

Софиjа е една од 28-те области во земjата. Истовремено, таа е центар на Софиската област и на престолнинската општина којашто има статус на област.

Освен Софиjа, Столична општина ги опфаќа градовите (Банкja, Бухово и Нови Искар), како и 34 села. Поделена е на 24 реони (или општини):

  1. Банкjа
  2. Витоша
  3. Врбница
  4. В'зраждане
  5. Изгрев
  6. Илинден
  7. Искар
  8. Красна Полjана
  9. Красно Село
  10. Кремиковци
  11. Лозенец
  12. Љулин
  13. Младост
  14. Надежда
  15. Нови Искар
  16. Овча Купел
  17. Обориште
  18. Панчарево
  19. Подуjaне
  20. Сердика
  21. Слатина
  22. Студентски
  23. Средец
  24. Триадица

Клима

Климатски податоци за Софија, Бугарија
Месец Јан Фев Мар Апр Мај Јун Јул Авг Сеп Окт Ное Дек Годишно
Највисока забележана °C (°F) 17.9
(64.2) 		22
(72) 		27.5
(81.5) 		30.3
(86.5) 		34
(93) 		38
(100) 		41
(106) 		39.4
(102.9) 		36.1
(97) 		33.9
(93) 		24.6
(76.3) 		20.1
(68.2) 		41
(106)
Прос. висока °C (°F) 2.2
(36) 		4.9
(40.8) 		9.8
(49.6) 		15.7
(60.3) 		20.3
(68.5) 		23.5
(74.3) 		25.9
(78.6) 		26
(79) 		22.6
(72.7) 		16.6
(61.9) 		9.6
(49.3) 		4.1
(39.4) 		15.1
(59.2)
Сред. дневна °C (°F) −2
(28) 		−0.5
(31.1) 		5
(41) 		11
(52) 		16
(61) 		19
(66) 		21
(70) 		21
(70) 		18
(64) 		12
(54) 		7
(45) 		0
(32) 		10.5
(50.9)
Прос. ниска °C (°F) −4.9
(23.2) 		−2.9
(26.8) 		0.3
(32.5) 		4.8
(40.6) 		9
(48) 		12.1
(53.8) 		13.8
(56.8) 		13.4
(56.1) 		10.4
(50.7) 		5.7
(42.3) 		1.2
(34.2) 		−2.7
(27.1) 		5.3
(41.5)
Најниска забележана °C (°F) −31.2
(−24.2) 		−25
(−13) 		−16.1
(3) 		−6
(21) 		−2
(28) 		1.4
(34.5) 		4
(39) 		3.9
(39) 		−1
(30) 		−6
(21) 		−17.8
(0) 		−20
(−4) 		−31.2
(−24.2)
Прос. дожд мм (ин) 42
(1.65) 		31
(1.22) 		37
(1.46) 		55
(2.17) 		71
(2.8) 		90
(3.54) 		59
(2.32) 		43
(1.69) 		42
(1.65) 		55
(2.17) 		52
(2.05) 		44
(1.73) 		621
(24.45)
Прос. бр. снежни денови 9 10 7 2 0 0 0 0 0 1 5 10 44
Прос. релативна влажност (%) 84 78 72 66 68 67 62 61 68 75 83 85 72.41
Сред. бр. сончеви часови месечно 62.15 81.92 118.65 166.67 206.22 248.6 285.32 268.37 194.25 135.6 79.1 48.02 1.894,87
Извор бр. 1: My Forecast[2]
Извор бр. 2: Метео.БГ[3]

Културно-историски споменици во Софија

Податотека:SS. Cyril and Methodius National Library.jpg
Народната библиотека "Св. св. Кирил и Методиј"
Податотека:AlexanderNevskiCathedral.jpg
„Св. Александар Невски“ - еден од наjголемите православни храмови на Балканот

„Св. Софија“ е најстарата црква во Софија, подигната пред доаѓењето на прабугарите. Низ вековите црквата доживела бројни преправки.

„Св. Александар Невски“ - подигната во чест на рускиот светец Александар Невски и во спомен за загинатите руски војници во Руско-турската војна од 1877/78 година.

„Св. Недела“, или „Црквата Свети крал“, е позната по тоа што во неа почиваат моштите на српскиот крал Милутин (Стефан Урош II).

Османлиска архитектура. По создавањето на современата бугарска држава (1878) во Софија беа разурнати речиси сите траги од 5-вековното османлиско присуство, меѓу кои и 40-тина џамии. Денес во Софија има само една џамија - „Бања Баши џамија“; зградата на археолошкиот музеј се ноаѓа во поранешната „Бујок џамија“ (до Народната банка), а прочуената црква „Св. Седмочисленици“ е сместена во поранешната „Черната џамија“.

Руски паметник (Руски споменик) е обелиск посветен на Руската армија.

Цар Ослободител е споменик посветен на рускиот цар Александар II. Споменикот во вид на скулптура го претставува рускиот цар седнат на коњ. Автор на споменикот е италијанскиот уметник Арналдо Ѕоки (1862-1940). Камен темелникот е ставен на 23 април 1901, а работата е завршена на 15 септември 1903 година.

Боjанската црква е еден од најзначајните споменици на културата во Бугарија. Посебно внимание привлекува живописот кој спаѓа меѓу ремек делата на великотрновската средишна уметност.

Личности

Галериjа

Врски

Наводи

  1. ↑ Население на Бугарија по градови
  2. ↑ myforecast.com, Meo Weather. Retrieved June 2, 2011.
  3. ↑ Метео.бг, Национален Институт за Метеорологија и Хидрологија BБугарија), Tables
1.000.000+
300.000+
200.000+
100.000+
50,000+
20.000+
1.000+
Бугарија
1 областа ја опфаќа цела Пиринска Македонија со исклучок на с. Бараково, кое денес е во областа Ќустендил.

Предлошка:Link FA

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Софија&oldid=2458611“