Хасан Приштина: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
→‎Биографија: no such thing in the source
Ред 14: Ред 14:
Хасан бег Приштина потекнува од богато земјоделско семејство. Изучувал право во Истанбул. По [[Младотурската револуција]] од 1908 година е избран за пратеник во Османлискиот парламент. Приближно во тоа време го менува семејното презиме од Бериша во Приштина и ја додава кон своето презимето титулата ''"бег"''.
Хасан бег Приштина потекнува од богато земјоделско семејство. Изучувал право во Истанбул. По [[Младотурската револуција]] од 1908 година е избран за пратеник во Османлискиот парламент. Приближно во тоа време го менува семејното презиме од Бериша во Приштина и ја додава кон своето презимето титулата ''"бег"''.


По Албанското востание од 1910 година Хасан бег Приштина станува пратеник во Османлиската парламент. Во 1912 година е раководител на Албанското востание од 1912 година, за време на кое нуди создавањето на албанско-македонска држава во Македонија<ref>{{cite book
По Албанското востание од 1910 година Хасан бег Приштина станува пратеник во Османлиската парламент. Во 1912 година е раководител на Албанското востание од 1912 година, за време на кое нуди создавањето на албанско-бугарска држава во Македонија<ref>{{cite book
| last = Prishtina
| last = Prishtina
| first = Hasan
| first = Hasan

Преработка од 08:31, 6 декември 2011

Хасан Приштина
Роден 1873
Вучитрн, Отоманска империја
Починал 13 август 1933
Солун, Грција

Хасан бег Приштина (на албански: Hasan Bej Prishtina) е албански политичар, роден 1873 година во Вучитрн, Косово, тогаш во Отоманската империја, починал на 13 август 1933 година во Солун. Пред Првата светска војна игра важна улога во албанското движење за независност. Во 1921 година кратко време бил премиер на Албанија.

Биографија

Хасан бег Приштина потекнува од богато земјоделско семејство. Изучувал право во Истанбул. По Младотурската револуција од 1908 година е избран за пратеник во Османлискиот парламент. Приближно во тоа време го менува семејното презиме од Бериша во Приштина и ја додава кон своето презимето титулата "бег".

По Албанското востание од 1910 година Хасан бег Приштина станува пратеник во Османлиската парламент. Во 1912 година е раководител на Албанското востание од 1912 година, за време на кое нуди создавањето на албанско-бугарска држава во Македонија[1], поддржан од британскиот конзул во Скопје. За време на Првата балканска војна Хасан бег се обидува да ја спречи поделбата на териториите населни од албанското населние помеѓу Црна Гора, Србија и Грција.

Со објавувањето на албанската независност Хасан бег Приштина ја поддржува првата влада на Исмаил Кемал, чија власт се протегала до Елбасан. Во 1913 година добива за кратко време министерска должност, која реално не можел да ја извршува.

На 17 мај 1914 година добива министерска должност од албанскиот кнез Вилхелм Вид. Избувнувањето на Првата светска војна довела до привремено изумирање на Албанија од политичката карта на Европа. Поголемиот дел од војната Хасан бег го поминува во Италија.

На крајот на војната околу него се формира движење кое се противи на враќање на Косово кон Србија. Во октомври 1919 година Хасан бег заедно со косовската делегација го посетува Париз со мисијата да бара обединување на Косово и Албанија. Делегацијата не е примена и сослушана од речиси никого.

Во 1920 година учествува на конгресот во Лушње во кој учествуваат богатите и авторитетни Албанци и има за цел изградба на моќна повоено албанска влада. Во април 1921 година е избран од регионот Дебар во албанскиот парламент. Застапува политика за поддршка на косовските албански бунтовници. Бил политички противник на Ахмед Зогу, кој ја има поддршката на Кралството на Србите, Хрватите и Словенците. Истата година Приштина склучува договор со претставниците на ВМРО Павел Христов и Александар Протогеров за заедничка борба против српската власт во Вардарска Македонија и Косово, според кој Албанија треба да го добие Новопазарскиот санџак и Косово, а Македонија да стане независна држава, Дебарска санџак бил спорен.

На 7 декември 1921 година Хасан бег Приштина е избран за премиер. Тој останал на оваа функција само неколку дена. Причина е интервенцијата на Ахмед Зогу, кој е принуден да ги отстрани косовските Албанци националисти од парламентот и владата за да избегне судир со Југославија.

Во февруари 1923 година Хасан бег и неговите најблиски приврзаници се принудени да ја напуштат Албанија. Во летото 1924 настапува нова промена во албанската политика. Владата на Фан Ноли поддржува испраќање на една албанска делегација во Женева, во Друштвото на народите за поплаки против српските власти во Косово. Член на делегацијата е и Хасан бег Приштина.

Откако на крајот на 1924 година Ахмет Зогу ја презема со помош на Југославија повторно власта во Албанија, Хасан бег е принуден да ја напушти Албанија засекогаш. Тој си купува куќа во Солун, каде што живее.

На 14 април 1933 година Иван Михајлов, Анте Павелиќ и Хасан бег Приштина изработуваат проект за сојуз меѓу ВМРО, Усташите и косовскиот комитет за соработка против Југославија. На 13 август 1933 година е убиен од албанецот Ибрахим Чело. Не се знае со сигурност дали се работи за крвна одмазда или за убиство по наредба на Ахмед Зогу. Погребан е во Кукс.

Извори

  1. Prishtina, Hasan. Nji shkurtim kujtimesh mbi kryengritjen shqiptare të vjetit 1912. Shkrue prej Hassan Prishtinës (Albanian и translated on English by Robert Elsie). Shkodra: Shtypshkroja Franciskane. Архивирано од изворникот на January 10, 2011. Посетено на January 10, 2011. I went to meet Mr Pavlof, one-time deputy for Skopje ... for the rights of the Albanians and Bulgarians... I believe that the time has come to ... joint uprising with a view to creating an autonomous Albanian-Macedonian state. Занемарен непознатиот параметар |trans_title= (help)CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)