Узбечка азбука: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с r2.7.2) (Бот Менува: uz:Oʻzbek yozuvi; козметички промени
Ред 1: Ред 1:
'''Узбечката азбука''' е официјалното писмо кое се користи за запишување на [[узбечки јазик|узбечкиот јазик]]. Првично, до 1928 година, јазикот се пишувал со [[арапско писмо]]. Во периодот од 1928 до 1940 година арапското писмо било заменето со [[латиница]] и овој процес се одвивал кај сите [[турски јазици]].<ref>{{cite book |title=Language Planning and National Development: The Uzbek |last=Fierman |first=William |authorlink= |coauthors= |year=1991 |publisher=Walter de Gruyter |location= |isbn=3110124548 |pages=75 }}</ref> Во 1940 година узбечката латиница била заменета со [[кирилица]] која се користела сè до 1990. Кога [[Узбекистан]] станал независен официјално латиницата повторно се вовела како официјално писмо во Узбекистан, но сè уште кирилицата се користи во државата.
'''Узбечката азбука''' е официјалното писмо кое се користи за запишување на [[узбечки јазик|узбечкиот јазик]]. Првично, до 1928 година, јазикот се пишувал со [[арапско писмо]]. Во периодот од 1928 до 1940 година арапското писмо било заменето со [[латиница]] и овој процес се одвивал кај сите [[турски јазици]].<ref>{{cite book |title=Language Planning and National Development: The Uzbek |last=Fierman |first=William |authorlink= |coauthors= |year=1991 |publisher=Walter de Gruyter |location= |isbn=3110124548 |pages=75 }}</ref> Во 1940 година узбечката латиница била заменета со [[кирилица]] која се користела сè до 1990. Кога [[Узбекистан]] станал независен официјално латиницата повторно се вовела како официјално писмо во Узбекистан, но сè уште кирилицата се користи во државата.


== Азбука==
== Азбука ==
{| style="text-align:center;" summary=
{| style="text-align:center;" summary=
|-
|-
Ред 142: Ред 142:
|}
|}


==Примери==
== Примери ==
'''Прв член од Декларацијата за човекови права'''
'''Прв член од Декларацијата за човекови права'''
{|
{|
Ред 161: Ред 161:
{{наводи}}
{{наводи}}


== Поврзано==
== Поврзано ==
* [[Узбечки јазик]]
* [[Узбечки јазик]]
* [[Узбеци]]
* [[Узбеци]]
Ред 175: Ред 175:
[[en:Uzbek language#Writing systems]]
[[en:Uzbek language#Writing systems]]
[[kk:Өзбек әліпбиі]]
[[kk:Өзбек әліпбиі]]
[[uz:Oʻzbek Lotin Yozuvi]]
[[uz:Oʻzbek yozuvi]]
[[ru:Узбекская письменность]]
[[ru:Узбекская письменность]]

Преработка од 20:37, 8 јули 2011

Узбечката азбука е официјалното писмо кое се користи за запишување на узбечкиот јазик. Првично, до 1928 година, јазикот се пишувал со арапско писмо. Во периодот од 1928 до 1940 година арапското писмо било заменето со латиница и овој процес се одвивал кај сите турски јазици.[1] Во 1940 година узбечката латиница била заменета со кирилица која се користела сè до 1990. Кога Узбекистан станал независен официјално латиницата повторно се вовела како официјално писмо во Узбекистан, но сè уште кирилицата се користи во државата.

Азбука

Латиница Кирилица МФА
A a А а /a, æ/
B b Б б /b/
D d Д д /d̪/
E e Е е / Э э /e/[N 1]
F f Ф ф /ɸ/
G g Г г /ɡ/
H h Ҳ ҳ /h/
I i И и /i, ɨ/
J j Ж ж /dʒ/
K k К к /k/
L l Л л /l/
M m М м /m/
N n Н н /n/
O o О о /ɒ, o/[N 2]
P p П п /p/
Q q Қ қ /q/
R r Р р /r/
S s С с /s/
T t Т т /t̪/
U u У у /u, y/
V v В в /w/
X x Х х /χ/
Y y Й й /j/
Z z З з /z/
Oʻ oʻ Ў ў /ø/
Gʻ gʻ Ғ ғ /ʁ/
Sh sh Ш ш /ʃ/
Ch ch Ч ч /tʃ/
ʼ ъ /ʔ/
Ё ё /jo/
Ю ю /ju/
Я я /ja/
Ц ц /ts/

Примери

Прв член од Декларацијата за човекови права

узбечка латиница узбечка кирилица македонски
Barcha odamlar erkin, qadr-qimmat va huquqlarda teng bo'lib tug'iladilar. Ular aql va vijdon sohibidirlar va bir-birlari ila birodarlarcha muomala qilishlari zarur. Барча одамлар эркин, қадр-қиммат ва ҳуқуқларда тенг бўлиб туғиладилар. Улар ақл ва виждон соҳибидирлар ва бир-бирлари ила биродарларча муомала қилишлари зарур. Ситe чoвeчки суштeствa сe рaѓaaт слoбoдни и eднaкви пo дoстoинствo и прaвa. Tиe сe oбдaрeни сo рaзум и сoвeст и трeбa дa сe oднeсувaaт eдeн кoн друг вo дуxoт нa oпштoчoвeчкaтa припaднoст.


Белешки

  1. Кириличното "Е е" е на почеток на збор, а после самогласка во латиницата е "Ye ye".
  2. Се изговара /o/ само во руски зборови.

Наводи

  1. Fierman, William (1991). Language Planning and National Development: The Uzbek. Walter de Gruyter. стр. 75. ISBN 3110124548.

Поврзано