Нов Зеланд: Разлика помеѓу преработките

Нов Зеланд
Нов Зеланд; New Zealand (англиски); Aotearoa (маорски)
Знаме	Грб
	Химна: „Боже брани го Нов Зеланд“; (God Defend New Zealand),; „Боже чувај ја кралицата“; (God Save the Queen)1;
	Јужната Полутопка со Нов Зеланд во средината Јужната Полутопка со Нов Зеланд во средината
Главен град	Велингтон; 41°17′S 174°27′E / 41.283° ЈГШ; 174.450° ИГД
Најголем град	Окленд2
Службен јазик	англиски (98%)3; маорски (4,2%)3; НЗ јаз. за глувонеми (0,6%)3
Народности	78% Новозеландски Европејци/Други4; 14,6% Маори4; 9,2% Азијати4; 6,9% Пацифички народи4
Демоним	Новозеланѓанец, ; Киви (разговорно)
Уредување	Парламентарна демократија и уставна монархија
Независност	од Обединетото Кралство
Површина
Население
БДП (ПКМ)	проценка за 2010 г.
БДП (номинален)	проценка за 2010 г.
Џиниев коеф. (1997)	36.2; среден
ИЧР (2009)	▲ 0.950; Error: Invalid HDI value · 20th
Валута	Новозеландски долар (NZD)
Часовен појас	NZST7 (UTC+12)
	(сеп до апр)
Датумски формат	дд/мм/гггг
Се вози на	лево
НДД	.nz8
Повик. бр.	+64
	1 „Боже чувај ја кралицата“ е официјална химна, но се користи само по кралски и вицекралски пригоди.; 2 Окленд е најголемото населено подрачје; Град Окленд е најголемиот самостоен град.; 3 Вкупниот постоток надминува 100% бидејќи дел од населението зборува повеќе од еден јазик. Тука се исклучени неразумни одговори и оние што не зборуваат (на пр. бебиња).; 4 Вкупниот постоток надминува 100% бидејќи дел од населението се изјаснило дека припаѓа на повеќе од една народност.; 5 Постојат разни датуми што можедасе сметаат за ден на независноста.; 6 Број на луѓе чиешто вообичаено престојувалиште е НовЗеланд.; 7 Четемските Острови имаат своја часовна зона, 45 понапред од остатокот од земјата.; 8 Териториите Ниуе, Кукови Острови и Токелау имаат сопствени домени: .nu, .ck и .tk.

Интерактивен преглед на историјата

[непроверена преработка]

← Постаро уредување Поново уредување →

Избришана содржина Додадена содржина

НагледноВикитекст

Во редови

Преработка од 13:33, 28 септември 2010

За други значења на поимот, погл. Нов Зеланд (појаснување).

Нов Зеланд (англиски: New Zealand, маорски: Aotearoa) е островска држава во југозападниот дел од Тихиот Океан. Државата се состои од два големи и повеќе мали острови. Маорското име за Нов Зеланд е Аотеароа (/aoˌteaˈroa/), што често се преведува како „Земја на долгиот бел облак“. Нов Зеланд е држава со парламентарна демократија и земја членка на Комонвелтот.

Етимологија

Денес не е познато дали Маорите ја нарекувале целата држава со денешното маорско име, бидејќи Северниот Остров го нарекуваат Те Ика а Мауи (Te Ika a Māui или „Рибата на Мауи“), додека Јужниот Остров го нарекуваат Те Ваи Поунаму (Te Wai Pounamu или „Водите на зелениот камен“) или со другото име Те Вака о Аораки (Te Waka o Aoraki или кану на Аораки). Сè до 20 век, Северниот Остров се нарекувал Аотеароа или во превод „земја на долгиот бел облак“, додека денес тој назив се користи кај маорите за целата држава Нов Зеланд.

Првото европско име за Нов Зеланд било Штатен Ланд (Staten Landt), име кое било дадено од холандскиот истражувач Абел Тасман кој во 1642 година бил првиот европеец кој ги посетил островите. Покасно името било променето во Нов Зеланд (Nova Zeelandia) по холандската покраина Зеланд.

Историја

Нов Зеланд е една од најскорешните големи копнени маси кои биле населени. Првите доселеници биле источните полинезијци, најверојатно во повеќе миграциски бранови пред 700 или 2000 години. Овие доселеници развиле своја култура и нација- Маори. Нацијата биле поделена на племиња и потплемиња.

Првите европски доселеници кои дошле во Нов Зеланд биле холандскиот морепловец Абел Јансон Тасман и неговиот екипаж во 1642. Покасно на островите дошол и британскиот морепловец Џејмс Кук во 1768/1771.

Покасно Нов Зеланд бил дел од Британската Империја, поточно бил дел од пацифичката колонија тогаш позната како Нов Јужен Велс. Во 1840 година, Нов Зеланд станал посебна колонија.

Географија и клима

Нов Зеланд е составен од два големи острови, Северен Остров и Јужен Остров или Те Лка и Те Ваи поунаму, и од поголем број мали острови. Куковиот проток ги дели двата големи острови и е долг 20 км. Вкупната површина на Нов Зеланд е 268.680 км квадратни. Државата се протега 1600 км во должина и има брег од 15.134 километри.

Јужниот Остров е најголемиот остров во Нов Зеланд и највисокиот врв е Кукова Планина (Аораки) со 3754 метри. Највисока планина на Северниот Остров е Руапеху со 2797 метри.

Политички систем

Нов Зеланд е уставна монархија со парламентарна демократија. Иако нема кодифициран устав, Уставниот Акт од 1986 година ја врши улогата на устав во Нов Зеланд. Кралицата Елизабета II е на шеф на државата и е именувана како Кралица на Нов Зеланд. Таа во Нов Зеланд е претставена од страна на генералниот гувернер на Нов Зеланд, кој е назначен од кралицата со совет од премиерот. Моментален генерален гувернер на Нов Зеланд е Ананд Сатјананд.

Административна поделба

Нов Зеланд има 12 регионални совети кои ги претставуваат локалните региони на државно ниво. Покрај овие има и 57 областни совети и 16 градски совети.

Економија

Нов Зеланд има модерна, просперитетна и развиена економија со забележан БНП од 115.624 милијарди долари во 2008 година. Државата има висок стандард на живот со забележан БДП по глава на жител од 27.017 долари во 2008.

Според индексот на човеков развој, државата била рангирана на 20-то место во 2008 година.

Услужниот сектор на Нов Зеланд е најголем економски сектор во земјата и сочинува околу 68.8% од БДП. Потоа следат производството со 26.9% и земјоделството со 4.3% од БДП.

Население, јазик и религија

Нов Зеланд има население од 4.3 милиони жители од кои 78% се изјасниле како припадници на некои од европските етнички групи. Европејците се познати под името Пакеха, но овој термин Маорите го користат и за сите луѓе што не се Маори. Повеќето од европејците се со британско или ирско потекло. Покрај нив има и значителен број на луѓе со холандско, германско, хрватско и македонско потекло.

Маорите се најголема етничка заедница што нема европско потекло и сочинуваат околу 14.6% од населението. 9.2% од населението се изјаснило дека има азиско потекло и 6.9% се изјасниле како припадници на некои од пацифичките нации.

Според пописот во 2006, христијанството е доминантна религија во Нов Зеланд со околу 55.6% од вкупното население. 34.7% се изјасниле дека немаат религија и 5% се изјасниле како останати религии.

До 1987 година англискиот јазик бил единствен официјален јазик во земјата, но во 1987 година маорскиот јазик станал официјален јазик покрај англискиот. Така околу 98% од населението во Нов Зеланд може да зборува англиски, додека 4.1 од населението знае маорски јазик. Најзборуван неофицијален јазик во Нов Зеланд е самоански јазик.

Култура во Нов Зеланд

Поголемиот дел од Новозеландската култура е со британско потекло. Покрај тоа влијание, има и американско, австралиско и маорско влијание кон културата во Нов Зеланд. Исто така има и азиски и останати полинезиски влијанија. Така во Нов Зеланд се одржува голем фестивал за Кинеската Нова Година и за Дивали.

Наводи

↑ Бројач на населението. Статистика Нов Зеланд. Пресметано на 20 април 2024 г. (англиски)
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Предлошка:Цитирана веб страница (англиски)
↑ ИЧР на Нов Зеланд. ООН. Проверено на 21 јули 2009 (англиски)
↑ Предлошка:Цитирана веб страница (англиски)
↑ Предлошка:Цитирана веб страница (англиски)
↑ Предлошка:Цитирана веб страница (англиски)
↑ (април 2005). "Претстава за и работење со податоците за етничка припадност". Статистика Нов Зеланд. (консултирано на 14 април 2009) (англиски)
↑ Quickstats - За Нов Зеланд (англиски)

Надворешни врски

Повеќе за Нов Зеланд на збратимените проекти на Википедија
	Дефиниции и преводи на Викиречник ^?
	Податотеки на Ризницата ^?
	Образовни ресурси на Викиуниверзитет ^?
	Новинарски известувања на Викивести ^?
	Мисли на Викицитат ^?
	Изворни текстови на Викиизвор ^?
	Прирачници на Викикниги ^?
^?	Информации за патување во Википатување ^? ^?

Влада

Општи информации

„Светска книга на факти“ на ЦИА — запис за „Нов Зеланд“ (англиски)
Нов Зеланд на UCB
Нов Зеланд на Curlie (англиски)

Друго

Патување

Туризам во Нов Зеланд

Видете исто така

[1] Бројач на населението. Статистика Нов Зеланд. Пресметано на 20 април 2024 г. (англиски)

[imf2-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Предлошка:Цитирана веб страница (англиски)

[3] ИЧР на Нов Зеланд. ООН. Проверено на 21 јули 2009 (англиски)

[4] Предлошка:Цитирана веб страница (англиски)

[AnthemProtocol-5] Предлошка:Цитирана веб страница (англиски)

[SpokenLanguage-6] Предлошка:Цитирана веб страница (англиски)

[EthnicityData-7] (април 2005). "Претстава за и работење со податоците за етничка припадност". Статистика Нов Зеланд. (консултирано на 14 април 2009) (англиски)

[Census06UsualRes-8] Quickstats - За Нов Зеланд (англиски)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

@@ Ред 241: / Ред 241: @@
 [[ko:뉴질랜드]]
 [[hy:Նոր Զելանդիա]]
+[[hi:न्यूज़ीलैण्ड]]
 [[hsb:Nowoseelandska]]
 [[hr:Novi Zeland]]
@@ Ред 279: / Ред 280: @@
 [[arz:نيوزيلاندا]]
 [[ms:New Zealand]]
+[[cdo:Sĭng-să̤-làng]]
 [[mn:Шинэ Зеланд]]
 [[my:နယူးဇီလန်နိုင်ငံ]]

п р у Административна поделба на Нов Зеланд
Државно ниво	Кралство Нов Зеланд
Државно ниво	Нов Зеланд					Токелау	Кукови Острови	Ниуе	Росова Зависност
Региони	12 неунитарни региони	4 унитарни региони	Четемски Острови	Кермадек	Подантарктички Острови
Територијални единици	16 градови и 57 окрузи	4 унитарни региони	Четемски Острови	Кермадек	Подантарктички Острови
Белешки	Некои окрузи се протегаат низ повеќе од еден регион	Тука регионалните и територијалните единици се споени во едно	Специјална територијална единица	Места вон регионалните единици; овие, плус Четемските Острови и Соландеровите Острови, од Оддалечените острови		Земји под управа на Нов Зеланд	Држави во слободно здружение со Нов Зеланд		Нов Зеланд се повикува на правото на оваа територија, но разрешувањето е замрзнато со Антарктичкиот договор