Летно сметање на времето: Разлика помеѓу преработките
[непроверена преработка] | [непроверена преработка] |
с Бот Брише: tt:Ceygi Seğetke Köçiş |
с Бот Додава: be:Летні час |
||
Ред 35: | Ред 35: | ||
[[af:Somertyd]] |
[[af:Somertyd]] |
||
⚫ | |||
[[an:Horario de verano]] |
[[an:Horario de verano]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[ast:Horariu de branu]] |
[[ast:Horariu de branu]] |
||
[[az:Yay vaxtı]] |
[[az:Yay vaxtı]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[bn:দিবালোক সংরক্ষণ সময়]] |
[[bn:দিবালোক সংরক্ষণ সময়]] |
||
⚫ | |||
[[be:Летні час]] |
|||
⚫ | |||
[[bs:Ljetno računanje vremena]] |
[[bs:Ljetno računanje vremena]] |
||
⚫ | |||
[[ca:Horari d'estiu]] |
[[ca:Horari d'estiu]] |
||
⚫ | |||
[[cv:Çуллахи вăхăт]] |
[[cv:Çуллахи вăхăт]] |
||
⚫ | |||
[[da:Sommertid]] |
[[da:Sommertid]] |
||
[[de:Sommerzeit]] |
[[de:Sommerzeit]] |
||
[[dv:Daylight saving time]] |
[[dv:Daylight saving time]] |
||
⚫ | |||
[[el:Θερινή ώρα]] |
[[el:Θερινή ώρα]] |
||
[[en:Daylight saving time]] |
[[en:Daylight saving time]] |
||
⚫ | |||
[[eo:Somera tempo]] |
[[eo:Somera tempo]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[eu:Udako ordutegi]] |
[[eu:Udako ordutegi]] |
||
[[fa:تغییر ساعت تابستانی]] |
[[fa:تغییر ساعت تابستانی]] |
||
⚫ | |||
[[fr:Heure d'été]] |
[[fr:Heure d'été]] |
||
[[fy:Simmertiid]] |
[[fy:Simmertiid]] |
||
[[gl:Horario de verán]] |
[[gl:Horario de verán]] |
||
[[ |
[[ko:서머 타임]] |
||
[[hr:Ljetno računanje vremena]] |
[[hr:Ljetno računanje vremena]] |
||
⚫ | |||
[[id:Waktu Musim Panas]] |
[[id:Waktu Musim Panas]] |
||
[[is:Sumartími]] |
[[is:Sumartími]] |
||
[[it:Ora legale]] |
[[it:Ora legale]] |
||
[[ |
[[he:שעון קיץ]] |
||
⚫ | |||
[[kl:Aasaanerani nalunaaqqutaq]] |
[[kl:Aasaanerani nalunaaqqutaq]] |
||
⚫ | |||
[[ko:서머 타임]] |
|||
[[ku:Demjimêra Havîn]] |
[[ku:Demjimêra Havîn]] |
||
[[la:Hora aestiva]] |
[[la:Hora aestiva]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[lv:Vasaras laiks]] |
[[lv:Vasaras laiks]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[ms:Waktu musim panas]] |
[[ms:Waktu musim panas]] |
||
[[nl:Zomertijd]] |
[[nl:Zomertijd]] |
||
[[ |
[[ja:夏時間]] |
||
[[no:Sommertid]] |
[[no:Sommertid]] |
||
[[nn:Sommartid]] |
|||
[[pl:Czas letni]] |
[[pl:Czas letni]] |
||
[[pt:Horário de verão]] |
[[pt:Horário de verão]] |
||
Ред 86: | Ред 86: | ||
[[ru:Летнее время]] |
[[ru:Летнее время]] |
||
[[sah:Сайыҥҥы кэм]] |
[[sah:Сайыҥҥы кэм]] |
||
⚫ | |||
[[simple:Daylight saving time]] |
[[simple:Daylight saving time]] |
||
[[sk:Letný čas]] |
[[sk:Letný čas]] |
||
[[sl:Poletni čas]] |
[[sl:Poletni čas]] |
||
[[szl:Letńi czas]] |
|||
[[sr:Летње рачунање времена]] |
[[sr:Летње рачунање времена]] |
||
⚫ | |||
[[su:Wanci Usum Panas]] |
[[su:Wanci Usum Panas]] |
||
⚫ | |||
[[sv:Sommartid]] |
[[sv:Sommartid]] |
||
[[ |
[[tl:Daylight saving time]] |
||
[[ta:பகலொளி சேமிப்பு நேரம்]] |
[[ta:பகலொளி சேமிப்பு நேரம்]] |
||
[[th:เวลาออมแสง]] |
[[th:เวลาออมแสง]] |
||
[[tl:Daylight saving time]] |
|||
[[tr:Yaz saati uygulaması]] |
[[tr:Yaz saati uygulaması]] |
||
[[uk:Літній час]] |
[[uk:Літній час]] |
||
Ред 102: | Ред 103: | ||
[[vi:Quy ước giờ mùa hè]] |
[[vi:Quy ước giờ mùa hè]] |
||
[[yi:זומער זייגער]] |
[[yi:זומער זייגער]] |
||
⚫ | |||
[[zh:夏时制]] |
[[zh:夏时制]] |
||
⚫ |
Преработка од 16:23, 8 јули 2010
Летното сметање на времето или летното време е конвенција за поместување на часовниците така што попладнето да има повеќе дневна светлина, а за сметка на тоа утрата да бидат пократки. Вообичаено е часовниците да се поместуваат еден час нанапред на пролет, а да се враќаат еден час наназад на есен. Овој систем е предложен во 1905. од Вилијам Вилет, а првпат бил широко применет во 1916. како военовременска мерка насочена кон заштеда на јаглен. И покрај несогласувањата, многу земји го користат овој систем. Денес во Европа е прифатена конвенцијата летното сметање на времето да започнува во последната недела од март, а да завршува во последната недела на октомври. Во САД летното сметање започнува во втората недела на март, а завршува во првата недела на ноември. На Јужната хемисфера почетокот на летното време е обратен од Северната.
Предности и недостатоци
Додавањето на еден час дневна светлина попладне генерално им оди во прилог на продавниците, спортските активности, земјоделството и други дејности кои се поврзани со дневна светлина. Покрај тоа, продолжувањето на попладневната дневна светлина изгледа го намалува бројот на жртви од сообраќајни незгоди. Исто така, изгледа дека се заштедува електрична енергија со намалувањето на периодот на вештачко вечерно осветлување. Во САД пресметале дека летното сметање на времето заштедува 1% од потрошувачката на нафта.
Од друга страна, поместувањето на часовниците го комплицира одржувањето на сатницата, и може да ги поремети состаноците, возните редови, медицинските уреди, наплатата за разни услуги, итн. Особен хаос се создавал во минатото поради неконзистентности помеѓу државите во сметањето на времето.
Историја
Уште од античко време луѓето користеле дневни распореди соодветни на годишните времиња. На пример, кај Римјаните должината на часот варирала: еден час траел 44 минути на денот на зимската краткоденица, а 75 минути на летната долгоденица. Нееднакво траењет на часот во лето и зима сѐ уште се употебува на некои традиционални места во светот, на пример во некои од манастирите на Света Гора.
Во едно анонимно писмо, објавено во 1784., Бенџамин Франклин забележал дека парижаните штедат на свеќи така што стануваат порано во лето за да го искористат денот.
Во 1905. англичанецот Вилијам Вилет го „измислил“ летното сметање на времето додека јавал на коњ едно прекрасно летно утро пред доручекот. Тој бил воодушевен од убавината на утрото и помислил дека е штета што поголемиот дел од лондончаните спијат во најубавото време од денот. Две години подоцна тој го објавил својот предлог, но идејата била прифатена за првпат во Британија дури на 30. април 1916. Во САД летното сметање на времето започнало од 31. март 1918.
Во Македонија, како дел од СФРЈ, летното сметање на времето се користи од 1983 г., а од 1996. е регулирано со Закон за сметање на времето.
Надворешни врски
Летно сметање на времето - Астрономски Клуб Куманово (македонски)
- Кратка историја на летното време (англиски)
|