Паун: Разлика помеѓу преработките
| [непроверена преработка] | [непроверена преработка] |
с Отстрането уредувањето на 77.87.146.229 (разговор), вратено на последната верзија на Brest-bot |
с Бот: козметички промени |
||
| Ред 10: | Ред 10: | ||
| ordo = [[Кокошковидни]] |
| ordo = [[Кокошковидни]] |
||
| familia = [[Фазани]] |
| familia = [[Фазани]] |
||
| genus = '''''[[Пауни]]'''''<br><small>[[Карл Линеј|Линеј]], 1758</small> |
| genus = '''''[[Пауни]]'''''<br /><small>[[Карл Линеј|Линеј]], 1758</small> |
||
| subdivision_ranks = Видови |
| subdivision_ranks = Видови |
||
| subdivision = |
| subdivision = |
||
''[[Индиски паун]]''<br> |
''[[Индиски паун]]''<br /> |
||
''[[Јавански паун]]''<br> |
''[[Јавански паун]]''<br /> |
||
}} |
}} |
||
'''Паун''' ([[лат.]] ''Pavo'') се два [[вид (биологија)|вид]] на [[птица|птици]] од [[род (биологија)|родот]] [[Пауни]] од [[фамилија (биологија)|фамилијата]] [[Фазани]]. [[Африкански паун|Африканскиот паун]] е сместен во свој род, (лат. ''Afropavo''), но оваа статија не го третира него. Пауните се најпознати по својата екстравагантна [[опашка]] која ја отвораат како дел од [[додворување]]то. Женскиот паун е кафен или сивокафен. |
'''Паун''' ([[лат.]] ''Pavo'') се два [[вид (биологија)|вид]] на [[птица|птици]] од [[род (биологија)|родот]] [[Пауни]] од [[фамилија (биологија)|фамилијата]] [[Фазани]]. [[Африкански паун|Африканскиот паун]] е сместен во свој род, (лат. ''Afropavo''), но оваа статија не го третира него. Пауните се најпознати по својата екстравагантна [[опашка]] која ја отвораат како дел од [[додворување]]то. Женскиот паун е кафен или сивокафен. |
||
Двата вида се: |
Двата вида се: |
||
*[[Индиски паун|Индиски (обичен) паун]], ''Pavo cristatus'' |
* [[Индиски паун|Индиски (обичен) паун]], ''Pavo cristatus'' |
||
*[[Јавански паун|Јавански (зелен) паун]], ''Pavo muticus'' |
* [[Јавански паун|Јавански (зелен) паун]], ''Pavo muticus'' |
||
'''Индискиот паун''' води потекло од [[Индиски потконтинент|Индискиот потконтинент]]. Ова е национална птица на Индија. |
'''Индискиот паун''' води потекло од [[Индиски потконтинент|Индискиот потконтинент]]. Ова е национална птица на Индија. |
||
| Ред 26: | Ред 26: | ||
'''Јаванскиот паун''' води потекло сѐ од [[Мјанмар]], па источно до [[Јава (остров)|Јава]]. Подложен е на истребување заради прекумерно ловење, како и намалување на големината и квалитетот на животната околина. |
'''Јаванскиот паун''' води потекло сѐ од [[Мјанмар]], па источно до [[Јава (остров)|Јава]]. Подложен е на истребување заради прекумерно ловење, како и намалување на големината и квалитетот на животната околина. |
||
==Таксономија== |
== Таксономија == |
||
Индискиот паун е [[монотипност|монотипен]], додека пак Јаванскиот има 3 подвида, ''P. muticus spicifer'', ''P. m imperator'' и номинираниот ''P. m. muticus''.<ref>Madge, S. и P. McGowan (2002) Pheasants, Partridges and Grouse ISBN 0-7136-3966-0</ref> |
Индискиот паун е [[монотипност|монотипен]], додека пак Јаванскиот има 3 подвида, ''P. muticus spicifer'', ''P. m imperator'' и номинираниот ''P. m. muticus''.<ref>Madge, S. и P. McGowan (2002) Pheasants, Partridges and Grouse ISBN 0-7136-3966-0</ref> |
||
| Ред 38: | Ред 38: | ||
[[Податотека:Green Peafowl Male.jpg|thumb|250px|right|Јавански паун]] |
[[Податотека:Green Peafowl Male.jpg|thumb|250px|right|Јавански паун]] |
||
==Перје== |
== Перје == |
||
Машкиот Индиски паун има светкаво-прелеаво синозелено или зелено перје. Таканаречената „опашка“ всушност не е вистинска опашка, туку многу издолжено перје на задникот. Опашката има низа очи кои најдобро се гледаат кога таа е отворена. Обата вида имаат [[пувка|пувки]] на главата. |
Машкиот Индиски паун има светкаво-прелеаво синозелено или зелено перје. Таканаречената „опашка“ всушност не е вистинска опашка, туку многу издолжено перје на задникот. Опашката има низа очи кои најдобро се гледаат кога таа е отворена. Обата вида имаат [[пувка|пувки]] на главата. |
||
| Ред 53: | Ред 53: | ||
Such interference-based ''structural color'' is especially important in producing the peacock's iridescent hues (which shimmer and change with viewing angle), since interference effects depend upon the angle of light, unlike chemical pigments. |
Such interference-based ''structural color'' is especially important in producing the peacock's iridescent hues (which shimmer and change with viewing angle), since interference effects depend upon the angle of light, unlike chemical pigments. |
||
==Поведение== |
== Поведение == |
||
[[Податотека:Peacock rear - melbourne zoo.jpg|thumb|right|250px|Поглед на перјето на Индиски паун одзади]] |
[[Податотека:Peacock rear - melbourne zoo.jpg|thumb|right|250px|Поглед на перјето на Индиски паун одзади]] |
||
| Ред 62: | Ред 62: | ||
Во сезоната за парење често испуштаат многу гласни и високи крици. |
Во сезоната за парење често испуштаат многу гласни и високи крици. |
||
==Исхрана== |
== Исхрана == |
||
Пауните се сејадни и јадат растителни делови, цветни ливчиња, семки, инсекти и други членконоги, влечуги и водоземци. |
Пауните се сејадни и јадат растителни делови, цветни ливчиња, семки, инсекти и други членконоги, влечуги и водоземци. |
||
Заедничко со другите членови на редот [[Кокошки]] им е што мажјаците имаат стапални боцки кои главно ги користат во борби. |
Заедничко со другите членови на редот [[Кокошки]] им е што мажјаците имаат стапални боцки кои главно ги користат во борби. |
||
==Живеалиште== |
== Живеалиште == |
||
Азијатските пауни спаѓаат во ниша слична на [[Geococcyx|roadrunners]], [[птица-секретарка]], и [[сирема]]та. Сите овие птици ловат мали животни како [[членконоги]] на земјата и високата трева и [[крап]]чиња во потоци. |
Азијатските пауни спаѓаат во ниша слична на [[Geococcyx|roadrunners]], [[птица-секретарка]], и [[сирема]]та. Сите овие птици ловат мали животни како [[членконоги]] на земјата и високата трева и [[крап]]чиња во потоци. |
||
Заради човековото вмешување во нивните природни територии, пауните и луѓето доаѓаат во сѐ поголем контакт. Заради нивната природна убавина некои не сакаат да ги прогласат за штетници, но нивното присуство може да предизвикува вознемирувања. |
Заради човековото вмешување во нивните природни територии, пауните и луѓето доаѓаат во сѐ поголем контакт. Заради нивната природна убавина некои не сакаат да ги прогласат за штетници, но нивното присуство може да предизвикува вознемирувања. |
||
==Видете исто така== |
== Видете исто така == |
||
{{commons|Peacock}} |
{{commons|Peacock}} |
||
* [[Африкански паун]] |
* [[Африкански паун]] |
||
| Ред 78: | Ред 78: | ||
* [[Јавански паун]] |
* [[Јавански паун]] |
||
==Наводи== |
== Наводи == |
||
<div class="references-small" style="-moz-column-count:2; column-count:2;"> |
<div class="references-small" style="-moz-column-count:2; column-count:2;"> |
||
<references/> |
<references/> |
||
</div> |
</div> |
||
==Надворешни врски== |
== Надворешни врски == |
||
* [http://database.amyspeacockparadise.com/ Датотека на видови пауни] {{en}} |
* [http://database.amyspeacockparadise.com/ Датотека на видови пауни] {{en}} |
||
* [http://www.peafowl.org/ARTICLES/index.htm База на знаење при Обединетото здружение за пауни] {{en}} |
* [http://www.peafowl.org/ARTICLES/index.htm База на знаење при Обединетото здружение за пауни] {{en}} |
||
Преработка од 03:53, 18 април 2010
| Паун | |
|---|---|
| |
| Индиски паун | |
| Научна класификација | |
| Царство: | Животни |
| Колено: | 'Рбетници |
| Класа: | Птици |
| Ред: | Кокошковидни |
| Семејство: | Фазани |
| Род: | Пауни Линеј, 1758 |
| Видови | |
Паун (лат. Pavo) се два вид на птици од родот Пауни од фамилијата Фазани. Африканскиот паун е сместен во свој род, (лат. Afropavo), но оваа статија не го третира него. Пауните се најпознати по својата екстравагантна опашка која ја отвораат како дел од додворувањето. Женскиот паун е кафен или сивокафен.
Двата вида се:
- Индиски (обичен) паун, Pavo cristatus
- Јавански (зелен) паун, Pavo muticus
Индискиот паун води потекло од Индискиот потконтинент. Ова е национална птица на Индија.
Јаванскиот паун води потекло сѐ од Мјанмар, па источно до Јава. Подложен е на истребување заради прекумерно ловење, како и намалување на големината и квалитетот на животната околина.
Таксономија
Индискиот паун е монотипен, додека пак Јаванскиот има 3 подвида, P. muticus spicifer, P. m imperator и номинираниот P. m. muticus.[1]
Овие два вида се главно алопатрички, но се вкрстуваат во заробеништво.
Додека формата на Јавански паун во Јунан не е таксономски одделен, тој се разликува од другите форми по неколку аспекти, особено по неговите шумски навики, необичниот клун, интересно долгиот заден ножен прст, и подолгите и повитки крилја (K. B. Woods in litt. 2000) [2]. Некои велат дека ова е нов подвид.
Некои одгледувачи на фазани велат дека Јаванскиот паун може да има повеќе подвидови.[2][3]
Пауните некаде ги среќаваме во посебна фамилија од Фазаните [3].
Перје
Машкиот Индиски паун има светкаво-прелеаво синозелено или зелено перје. Таканаречената „опашка“ всушност не е вистинска опашка, туку многу издолжено перје на задникот. Опашката има низа очи кои најдобро се гледаат кога таа е отворена. Обата вида имаат пувки на главата.
Женскиот Индиски паун има перје по боја мешано тапо-зелено, кафено и сиво. Нема издолжено перје, но има пувка. Женките исто така можат да го рашират своето перје за да им укажат на опасност на младите или пак да се заканат на други женки-сопернички.
Јаванскиот паун е многу различен по изглед од Индискиот. Мажјакот има повеќе зелено, па дури и златесто прје од Индискиот, а има и појарки бои. Крилјата им се црни со син сјај. Пуфката е сосема различна по облик и е праменеста.
За разлика од Индискиот паун, Јаванската женка е мошне слична со мажјакот, со само пократко издолжено перје и помалку прелеани бои. Разликувањето на млад мажјак и возрасна женка е многу тешко.
Многу од јарките бои на паунот се должат на феномен на оптичка интерференција (Брегова рефлексија) базирана на (речиси сосема) периодни наноструктури во барбули (влакнести компоненти) на перјето.
Разните бои соодветствуваат на различни должински степени на периодните структури. за кафени перја, потребна е мешавина од црвено и сино: една боја се создава со периодна структира, а друга со врвот на Фабри-Перова интерференција од одсјаите на најнадворешните и највнатрешните граници на периодната структура.
Such interference-based structural color is especially important in producing the peacock's iridescent hues (which shimmer and change with viewing angle), since interference effects depend upon the angle of light, unlike chemical pigments.
Поведение
Пауните се шумски птици кои се гнездат на земја. Меѓутоа двата главни вида се гнездат на дрва иако се хранат од земја.
Се смета дека обата вида се полигамни. Меѓутоа се смета и дека „женките“ кои влегуваат во територијата на мажјаците [4] се впрочем негови млади (K. B. Woods in litt. 2000) и дека Јаванскиот паун е всушност во природата е моногамен. Оние кои го сметаат ова ги наведуваат сличностите помеѓу половите.
Во сезоната за парење често испуштаат многу гласни и високи крици.
Исхрана
Пауните се сејадни и јадат растителни делови, цветни ливчиња, семки, инсекти и други членконоги, влечуги и водоземци.
Заедничко со другите членови на редот Кокошки им е што мажјаците имаат стапални боцки кои главно ги користат во борби.
Живеалиште
Азијатските пауни спаѓаат во ниша слична на roadrunners, птица-секретарка, и сиремата. Сите овие птици ловат мали животни како членконоги на земјата и високата трева и крапчиња во потоци.
Заради човековото вмешување во нивните природни територии, пауните и луѓето доаѓаат во сѐ поголем контакт. Заради нивната природна убавина некои не сакаат да ги прогласат за штетници, но нивното присуство може да предизвикува вознемирувања.
Видете исто така
 |
„Паун“ на Ризницата ? |
Наводи
- ↑ Madge, S. и P. McGowan (2002) Pheasants, Partridges and Grouse ISBN 0-7136-3966-0
- ↑ [1]
- ↑ PDF на германски
Надворешни врски
- Датотека на видови пауни (англиски)
- База на знаење при Обединетото здружение за пауни (англиски)