Ласло Шојом

Од Википедија — слободната енциклопедија

Ласло Шојом (унгарски: Sólyom László; 3 јануари 1942 - 8 октомври 2023) — унгарски претседател од 2005 година кога Каталин Сили победи на изборите. Шојом е независен кандидат, по професија адвокат, специјалист за уставно право. Ференц Мад го наследи претседателот Фердинанд .

Ласло Шојом

Животопис[уреди | уреди извор]

Роден е во градот Печ . Дипломирал на Правниот факултет, Универзитет Печ, во 1965 г. . година. Работел како професор на универзитетите и правните институти во Будимпешта , на Универзитетот Еотвос Лоран од 1983 г. , на Универзитетот во Питер Пазани од 1996 г. . и на Универзитетот на германскиот јазик Андраши Ѓуле во Будимпешта од 2002 г.. Тој, исто така, работел во Јена во Германија веќе три години.

Неговата политичка кариера започна во граѓанските и еколошките здруженија во кои работел како правен советник во доцните 1980-ти. Тој е основач на Дунавскиот круг и учествувал во протестите против изградбата на планираната браната Наџмарош. Тој е еден од основачите на Унгарскиот демократски форум основана во 1987 г. и одигра важна улога во транзицијата на Унгарија во парламентарната демократија.

Тој ја напушти политиката на крајот од 1989 г.. кога беше избран за судија на унгарскиот Уставен суд. Тој стана претседател на судот една година подоцна и остана на таа позиција до 1998 г. година. Во овој период Уставниот суд одигра клучна улога во поставувањето на темелите и зацврстувањето на демократијата во Унгарија. Шојом значително придонесе за укинување на смртната казна, воведувањето на заштитата на информациите, слободата на мислата и совеста и уставната заштита за хомосексуалците.

Тој е поддржувач на контроверзниот принцип на активизам заснован на идејата за невидлив устав, според кој одлуките на судовите се прават врз основа на духот и моралот на Уставот, а не нејзината експлицитна писмена форма и застапеност на принципот на еднакво човечко достоинство, без оглед на писмото на законот и Уставот.

По завршувањето на неговиот мандат продолжил да работи на право на факултетите, а во 2000 г. ја основаше невладината организација Ведеѓлет која се занимава со животната средина и со граѓанските права..На претседателските избори учествувал врз основа на номинацијата на оваа организација.

Тој е оженет со Ерзебет Шојом и има две деца и девет внуци. Зборува англиски, германски и француски јазик.

Претседателски избори[уреди | уреди извор]

Тој е номиниран од организацијата за заштита на животната средина на Ведеѓлет, вклучувајќи и важни јавни личности, левица и десница. Според Уставот на Унгарија, претседателот го избира Националното собрание и неопходно е да се собере поддршката на политичките партии. Опозициските партии, Фидес и Унгарскиот демократски форум, исто така, ја поддржаа неговата кандидатура. Иако мнозинските партии ја поддржаа кандидатурата на Каталин Сили од Социјалистичката партија, една од помалите партии во владата на Слободните демократи - Унгарската либерална партија одлучи да се воздржи, и индиректно го дозволи изборот на Шојом.

Тој беше избран на 7 јуни, а ја презема должноста на 5 август 2005 г..

Контроверзност[уреди | уреди извор]

Откако беше избран за претседател, тој изјави дека нема да ги посети САД додека на границите на оваа земја се бараат отпечатоци од прстите на патникот. При доделувањето национални награди, тој одбил да се справи со вицегувернерот на Унгарската национална банка, Јанош Фекете. Тој, исто така, одби да додели слична награда на поранешниот премиер Џули Хом, бидејќи тврдеше дека не ги сменил ставовите околу револуцијата во 1956 година.

Награди[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]