Герда Маркус
Герда Фредрика Маркус (1880–1952) била шведска новинарка и филантроп која била длабоко загрижена за социјалните прашања. По придонесот за шведските весници од Берлин во 1907 година, таа работела за Свенска Дагбладет прво во Шведска, а подоцна како странски дописник во Виена, каде што живеела од 1923 до 1933 година. За време на Првата светска војна, таа се покажала како ефикасен собирач на средства за помош на сиромашните семејства. Маркус била клучна фигура во шведскиот огранок на Save the Children, кој помогнала да се формира во 1919 година, продолжувајќи ја нејзината поддршка за време и по Втората светска војна .[1][2][3]
Биографија[уреди | уреди извор]
Родена во Стокхолм на 21 февруари 1880 година, Герда Фредрика Маркус била ќерка на сопственикот на веледрогерија Џејкоб Аксел Маркус и неговата сопруга Ема Хенриет моминско Елиасон. Таа била едно од петте деца во еврејско семејство со предци кои емигрирале од Мекленбург кон крајот на 18 век. По посетувањето на женското училиште Алин (1889–1897), таа работела во агенцијата за вработување на Текла Тјадер.[1][2]
Додека работела во Берлин во 1907 година, таа почнала да испраќа новински извештаи до шведските весници како што е Дагенс Нихетер, речиси случајно станала странски дописник. По враќањето во Шведска, таа поминала неколку години како помошник уредник на новоформираното театарско списание, Талија . По затворањето во 1913 година, таа се приклучила на редакцијата на Свенска Дагбладет, на крајот работејќи во Виена како странски дописник на весникот. Нејзините напори, сепак, не биле ограничени на пишување. Таа се покажала како многу ефикасен собирач на средства, користејќи ги ресурсите на хартија за да собере капитал за финансирање на сиромашните семејства. За време на тешките години на Првата светска војна, благодарение на нејзините пишувања и поддршката од весникот, таа успеала да собере значителни средства за старите лица да уживаат во празниците и за децата да учествуваат во игри и други организирани активности. Во 1919 година, таа била една од оние кои го основале шведскиот огранок на Save the Children, станувајќи нејзин прв генерален секретар.[1][3]
Од 1923 до 1933 година, Маркус живеела во Виена каде во декември 1923 година се омажила за еврејскиот адвокат и театарски издавач Ернст Фол. Бракот бил раскинат во 1933 година.[2] Од средината на 1930-тите, таа и помагала на еврејската заедница во Стокхолм да ги спаси еврејските деца од прогонство во Германија. По завршувањето на Втората светска војна, таа ги посетила бегалските кампови во Австрија и Унгарија, обезбедувајќи поддршка за децата. Таа била активна и во помагањето на развојот на палестинското прашање .[1]
Герда Маркус починала во Стокхолм на 28 јануари 1952 година.[1]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Hatje, Ann-Katrin (2 March 2020). „Gerda Fredrika Marcus“. Svenskt kvinnobiografiskt lexikon. Посетено на 23 June 2021.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Hatje, Ann-Katrin. „Gerda F Marcus“ (Swedish). Svenskt biografiskt lexikon. Посетено на 23 June 2021.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
- ↑ 3,0 3,1 „Gerda Marcus-Fall“ (Swedish). Nya Idun. 15 February 2016. Посетено на 23 June 2021.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
Понатамошно читање[уреди | уреди извор]
- Gerda Marcus at Svenskt kvinnobiografiskt lexikon