Бен Рој Мотелсон

Од Википедија — слободната енциклопедија
Бен Рој Мотелсон
1963 во Копенхаген
Роден(а)9 јули 1926(1926-07-09)(97 г.)
Чикаго, Илиноис, САД
Починал(а)13 мај 2022(2022-05-13) (возр. 95)
Копехаген, Данска
ДржавјанствоДанска Данско
НационалностСАД Американец
ПолињаЈадрена физика
УстановиНордита
ОбразованиеПурдјуски универзитет
Харвардски универзитет
Докторски менторЏулијан Швингер
Познат поГеометрија на атомските јадра
Поважни наградиНаграда „Атоми за мир“ (1969)
Ветрилов медал (1974)
Нобелова награда за физика (1975)
Сопружник
  • Ненси Џејн Рено (1948-1975)
  • Брита М. Сигумфелд (се оженил во 1983)

Бен Рој Мотелсон (англиски: Ben Roy Mottelson; 9 јули 1926 - 13 мај 2022) — американско-дански јадрен физичар. Бил награден со Нобеловата награда за физика за неговата работа на несферичната геометрија на атомските јадра.

Живот и кариера[уреди | уреди извор]

Мотелсон е роден во Чикаго, Илиноис, САД, син на Џорџија Блум и Гудман Мотелсон, инженер. Дипломирал во Градското средно училиште на Лион во Илиноис. Добил стипендија од Пурдјускиот универзитет во 1947 и станал „доктор на филозофија“ по јадрена физика од Харвард во 1950.

Се преместил во Институтот за теоретска физика (подоцна Нилс Боров институт) во Копенхаген на Шелдонското патувачко друштво од Харвард и останал во Данска, станал професор во новоформираниот Нордиски институт за теоретска физика (Нордита) во 1957. Во 1971 станал официјален дански граѓанин.

Во 1950–51, Џејмс Рејнвотер и Оге Бор создале модели на атомските јадра со кои почнало да се зима предвид однесувањето на поединечни јадра. Овие модели, кои станале нешто повеќе од поедноставниот третман со течно паѓање на јадрото без никаква внатрешна структура, биле првите модели кои можеле да објаснат многу својства на јадрото, меѓу кои несферичното производство на полнеж во одредени јадра. Мотелсон работел со Оге Бор за да ги споредат теоретските модели со резултати од експерименти. На три дела кои биле објавени во 1952-53, Бор и Мотелсон демонстрирале блиска врска помеѓу теорија и експеримент, како на пример посочувањето дека енергетските нивоа на одредени јадра можат да бидат објаснети со вртежен спектар. Оваа работа поттикнала нови теоретски и експериментални истражувања.

Рејнвотер, Бор и Мотелсон биле заеднички наградени со Нобеловата награда за физика „за откривање на врската помеѓу колективното движење и движењето на честичките во атомското јадро и за развивање на теоријата за градбата на атомските јадра врз основа на оваа врска“.[1]

Бор и Мотелсон продолжиле да работат заедно, објавувајќи монографија во два тома, „Јадрена структура“. Првиот том, „Моно-честично движење“ објавен во 1969, и вториот том „Јадрени деформации“ во 1975.

Професорот Мотелсон е член на Одборот на спонзори на Билтенот на атомски научници.[2]

Тој е странски пријател на Бангладешката академија на науки.[3] и на Норвешката академија на науки и писма.[4] Во 1969, ја добил наградата „Атоми за мир“.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Nobel prize citation. Nobelprize.org. Посетено на 2012-02-18.
  2. Bulletin of the Atomic Scientists – Board of Sponsors Архивирано на 20 април 2009 г.. Thebulletin.org. Посетено на 2012-02-18.
  3. „List of Fellows of Bangladesh Academy of Sciences“. Архивирано од изворникот на 2010-04-15. Посетено на 2015-03-13.
  4. „Gruppe 2: Fysikkfag (herunder astronomi, fysikk og geofysikk)“ (норвешки). Norwegian Academy of Science and Letters. Архивирано од изворникот на 2011-09-27. Посетено на 7 October 2010.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]