Ванила (растение)

Од Википедија — слободната енциклопедија
(Пренасочено од Vanilla)
Ванилини орхидеи
Период: Доцна креда/палеоцен - денес
Рамнолисна ванила (Vanilla planifolia)
Научна класификација
Царство: Plantae
Нерангирано: Angiospermae
Нерангирано: Monocotyledonae
Ред: Asparagales
Семејство: Orchidaceae
Потсемејство: Vanilloideae
Племе: Vanilleae
Потплеме: Vanillinae
Род: Vanilla
Plumier ex Mill., 1754
Видови

see Список на видови од Vanilla

Зелено: Распространување на видовите од родот Vanilla'

Ванилата (лат. Vanilla) е род на орхидеи кој во себе вклучува 110 видови на монокотиледони и многугодишни растенија. Од некои видови (во прв ред Vanilla planifolia) се добива ароматичното соединение со исто име. Името доаѓа од шпанскиот збор vainilla, што во превод значи вагина. Ванилата е распространета во тропските и суптропските зони. Постојат видови во Западна Африка, Нова Гвинеја, како и во тропските зони на Америка и Азија. За татковина на ванилата се сметаат Мексико и околните региони - таму се наоѓаат единствените опрашувачи на ова растение. Во останатите делови на светот каде ванилата се одгледува, овој процес се извршува по вештачки пат.

Ванилата била позната и почитувана и од страна на Ацтеките кои правеле специјален напиток од неа - смеса од какаови зрна, ванила и мед, која била сметана за моќен афродизијак. Во 16 век ванилата е пренесена во Европа од страна на Шпанците.

Растението по својот хабитус претставува многу долга лијана. Со тек на времето и еволуцијата, кај некои видови исчезнува лисната маса и остануваат единствено долгите стебла. Цветовите се најчесто бели или белозеленкасти, поретко зеленкасти или жолти.

Есенцијата од ванила се добива по пат на филтрација со алкохол и вода на раздробените зрна, слично како при производството на кафе. Ванилината есенција е многу силна. Таа има голема примена и надвор од кулинарството. Таа се користи при подготовката на парфеми, пури и ликери.

Цвет од ванила.

Систематика[уреди | уреди извор]

Систематиката на родот Vanilla е нејасна.[1] Ова е делумен список на видови или синоними:

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Bory, Séverine; Michel Grisoni, Marie-France Duval and Pascale Besse (21 јули 2007). „Biodiversity and preservation of vanilla: present state of knowledge“. Genetic Resources and Crop Evolution. Springer Netherlands. 55 (4): 551–571. doi:10.1007/s10722-007-9260-3. ISSN 1573-5109.[мртва врска]