Russula densifolia

Од Википедија — слободната енциклопедија
Russula densifolia
Научна класификација [ у ]
Царство: Габи
Оддел: Столпчести габи
Класа: Агарикомицети
Ред: Гулапковидни
Семејство: Гулапки
Род: Гулапка
Вид: Russula densifolia
Научен назив
Russula densifolia
Secr. ex Gillet (1876)
Синоними[1]
  • Agaricus adustus var. densifolius Secr. (1833)
  • Russula densifolia var. caucasia Singer (1930)
  • Russula densifolia f. densissima J.Schaeff. (1952)
  • Russula densifolia var. densissima (J.Schaeff.) Kühner & Romagn. (1952)
Russula densifolia
Научна класификација edit
Царство: Fungi
Колено: Basidiomycota
Класа: Agaricomycetes
Ред: Russulales
Семејство: Russulaceae
Родs: Russula
Вид:
R. densifolia
Биномен назив
Russula densifolia

Secr. ex Gillet (1876)
Синоними
  • Agaricus adustus var. densifolius Secr. (1833)
  • Russula densifolia var. caucasia Singer (1930)
  • Russula densifolia f. densissima J.Schaeff. (1952)
  • Russula densifolia var. densissima (J.Schaeff.) Kühner & Romagn. (1952)

Russula densifolia, е вид на агарична габа од фамилијата Гулапка.[2] За прв пат е опишана во 1833 година и го добила сегашното име во 1876 година. Распространет вид, го има во Азија, Европа и Северна Америка, каде што плодува на земја во мешани и листопадни шуми. Плодните тела се со шапки до 14,5 см во пречник и дршки кои се 2-7,5 см долги за 1,2 до 2,5 см дебели. Габите се одликуваат со црвени, а потоа и црни промени во бојата кои се јавуваат во месото и релативно густа кутикула на шапката. Иако габата се продава како јадлив вид во некои области на Азија, таа е блага до умерено токсична и може да предизвика гастроинтестинални тегоби доколку се консумира. Неколку биоактивни соединенија се изолирани и идентификувани од печурката.

Таксономија[уреди | уреди извор]

Видот првпат бил опишан од Луис Секретан во 1833 година како Agaricus adustus var. densifolius. Во 1876 година, Клод-Казимир Жиле го префрлил на родот Гулапка.[2] Russula densifolia е класифицирана во делот Nigricantes од Русула подродот Compactae, кој се состои од видови со робусни, клечеви плодни тела кои обезбојуваат до кафена или црна боја.[3][4]

Роберт Шафер дефинирал четири форми на R.densifolia во монографијата од 1962 година за делот Compactae, разликувајќи ги според бојата на отпечатокот на спори, шемата на плодот, мирисот, растојанието помеѓу ливчињата и интензитетот на бојата се менува со модринки. Три форми се од северозападниот регион на Тихиот Океан на Северна Америка: формата dilatoria има плодни тела кои потемнуваат до лаванда сиво до кафеаво сиво; формата fragrans има миризлив мирис и широко распоредени ливчиња од спорите произведува светло жолт отпечаток од спори и има нејасна двослојна кутикула на шапката. Формата gregata, која се наоѓа во источниот дел на Соединетите Американски Држави, раширено расте во боровите шуми и шуми со шкотски борови. Номенклатурната база на податоци Index Fungorum ги класифицира овие форми, како и f. subrubescen, објавено од Патрик Ројмо во 1996 година, заедно во синонимија. Други синоними се сортата caucasica на Ролф Сингер од 1931 година, сортата latericola на Роџер Хајм од 1938 година и сортата colettarum на C. Dagron од 1999 година.[5]

Специфичниот епитет се однесува на тесно распоредените ливчиња.[6] Печурката е попозната како „црвена гулапка“.[7]

Опис[уреди | уреди извор]

Младите печурки се белузлави и може полека да обојуваат црвеникаво каде се допираат.

Шапката, првично конвексна кога е млада, станува речиси сплескана, депресивна или во форма на инка во зрелост и достигнува пречник од 4,5 до14.5 см. Мазната површина на шапката е леплива кај влажни, млади примероци, но развива полиран изглед кога е суво. Првично е бела пред да стане кафеаво сива, а на крајот поцрнува. Маргината на шапката е закривена навнатре во поголемиот дел од животот на плодното тело. Кутикулата на шапката може да се излупи до половина од полупречникот на шапката. Месото е бело, но полека обојува црвеникаво, а потоа сиво-црно откако ќе биде изложено на воздух. Оваа карактеристична реакција на боење може бавно да се развива или воопшто да не се развие, особено кај старите плодни тела каде што основното ткиво е веќе затемнето.[8] Месото нема специфичен мирис и лут, горчлив вкус.[9]

Ливчињата се аднат ( квадратично споени) до малку повратни (се протегаат накратко по должината на дршката) и се прошарани со многу слоеви ламели (кратки жабри кои не се протегаат целосно од работ на шапката до дршката ). Тие се многу преполни, со околу 7-12 ливчиња на сантиметар.[10] Првично во кремаста бела боја, тие ќе обојуваат црвеникаво, а потоа црни каде што се повредени, или понекогаш добиваат валкани црвеникави дамки со возраста. Дршката достигнува мери 2-7.5 см должина и 1.2-2.5 см дебелина и е речиси еднаква по ширина низ целата должина. Цврста е (т.е. не е шуплив) и тврда, првично бела пред стареење до кафеаво-црна и има мазна до малку лушпеста, сува површина.

Спорите се во форма од овални до елипсовидни до приближно сферични и имаат пречник помал од 10 микрометри.

Russula densifolia произведува бело до бледо жолт отпечаток на спори . Спорите се овални до елипсовидни до грубо сферични, хијалински (проѕирни), амилоидни и димензии 7,6-9,5 на 6,7-7,5µm . Тие имаат груба, мрежеста површина обележана со гребени и ниски, изолирани брадавици кои се 0,2-0,5μm високи. Цистидиите во химениумот се со тенкоѕидни и хиалини, со облици кои се движат од во форма на палка со широки врвови до малку фитили со кратки и тесни додатоци на врвот; цистидиите имаат димензии од 30-80 на 5-10 µm. Под химениумот, субхимениумот е строго диференциран. Во жабреното ткиво има изобилство сфаероцисти (кревки, сферични клетки вообичаени кај Гулапкате), а ткивото на шапката има кластери од овие клетки. Кутикулата на шапката, обично 125-200 µm дебела, вградена во желатинозен слој и се диференцира на два слоја: епикутис, кој се состои од испреплетени хифи и основниот поткожен. Шефер се обидел да разликува неколку форми на габата според разликите во дебелината и морфологијата на кутикулата на капачето, иако овие форми сега не се сметаат за таксономско значење.[11]

Јадливост[уреди | уреди извор]

Габата е блага до умерено токсична и може да предизвика гастроинтестинални тегоби доколку се консумира.[12] Дејвид Арора забележал дека голем дел од горчливиот вкус може да се отстрани со готвењето, но „крајниот производ во најдобар случај е беспрекорен и несварлив, па дури и отровен во најлош случај“. И покрај ова, сепак, габата се продава како јадлив вид во провинцијата Фајао и провинцијата Чианг Маи во северниот дел на Тајланд.[13] Се користи и во традиционалната кинеска медицина поради наводната антиревматска активност.[14]

Слични видови[уреди | уреди извор]

Сличната Russula nigricans има потемна шапка и пошироко распоредени жабри од R.densifolia.

Друга слично обоена Гулапка е Russula nigricans, што може да се разликува од <i id="mwpw">R</i>.densifolia со потемната шапка и широко распоредените жабри. Друг налик на, <i id="mwqw"></i>R. dissimulans, има сува површина на капачето и благ вкус. Црна гулапка се појавува црна дамка директно кога е повредена и има вкус кој потсетува на ментол. R.densifolia често се меша со R.acrifolia, но ливчињата на вториот не ја менуваат бојата кога се набиени. R.adusta, која се наоѓа кај четинари, има помалку остар вкус, а неговото пресечено месо се менува во светло розово наместо црвено.

Екологија, живеалиште и распространетост[уреди | уреди извор]

Russula densifolia е вид микориза. Објавени се описи на морфологијата на ектомикоризата што ја формира со европската бука ( Fagus sylvatica ), и норвешката смрека ( Picea abies ). Неговите габи растат на земја поединечно, расфрлани или во групи и во мешани и во листопадни шуми, и имаат тенденција да се појавуваат во лето и на есен. Во Шпанија, таа е вообичаена во боровите шуми и листопадни. Плодните тела може да бидат паразитирани од габата Asterophora lycoperdoides . Широко распространета, Russula densifolia е позната од Азија (вклучувајќи ги Кина, Индија,[15] Јапонија,[16] и Тајланд ), Европа[17] и Северна Америка.

Во студија за хронолошката низа на заедниците на ектомикоризални габи во шумите Pinus densiflora во источна Кина, R. densifolia се покажала дека го достигнува својот врв на изобилство старо 30 години. Во друга кинеска студија, било откриено дека видот е еден од шесте најчести видови Гулапка поврзани со садници на Pinus yunnanensis на возраст од 1 до 2 години.[18] Во Мексико се пронајдени со даб.[18] Габата е добро прилагодена да живее во ладна клима, бидејќи нејзиниот мицелиум има релативно висока толеранција на ниски температури, иако повторените циклуси на замрзнување/одмрзнување имаат тенденција да го забават растот на мицелиумот. Смртоносната температура потребна за 50% од мицелиумот да умре е −8.6 °C (16.5 °F).

Истражувања[уреди | уреди извор]

Водните екстракти од плодните тела содржат полисахариди за кои во лабораториските тестови се покажало дека се високо ефикасни во инхибирањето на инфекцијата со вирусот на мозаикот од тутун.[19] Неколку биоактивни соединенија се изолирани и идентификувани од пгабата, вклучувајќи алитол, стеаринска киселина, furan-3-carboxylic киселина, (22,3β-hydroxy-5α,8α-epidioxy-24ξ-methylcholesta-6-ene, dihydrofuran-2,5-dione,3β-hydroxy-5α,8α-epidioxyergosta-6,22-diene, палмитинска киселина, урацил, <i id="mwAQk">цис</i> -бутенедиоична киселина, тиооцетна сулидна киселина, , 1-ethylic-βD-glycoside, 2-acetamino-2-deoxy-β-D-glucose и cerebroside B.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име Shaffer 1962.
  2. ↑ 2,0 2,1 Gillet, C.-C. (1874). Les Hyménomycètes, ou, Description de tous les champignons (fungi) : qui croissent en France, avec l'indication de leurs propriétés utiles ou vénéneuses. Alençon :: Ch. Thomas,.CS1-одржување: излишна интерпункција (link)
  3. ↑ Kibby, Geoffrey (2001-07). „Key to blackening species of Russula of Section Compactae“. Field Mycology (англиски). 2 (3): 95–97. doi:10.1016/S1468-1641(10)60107-7. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  4. ↑ Arora, David; Nguyen, Nhu (2014-10-13). „A new species of <em>Russula</em>, subgenus <em>Compactae</em> from California“. North American Fungi. 9 (0): 1. doi:10.2509/naf2014.009.008. ISSN 1937-786X.
  5. ↑ Sharp, C. (2014-08-01). „Russula compressa. [Descriptions of Fungi and Bacteria]“. IMI Descriptions of Fungi and Bacteria (201). doi:10.1079/dfb/20143405905. ISSN 0009-9716.
  6. ↑ Bessette, Alan (2007). Mushrooms of the southeastern United States (1 ed. изд.). Syracuse, N.Y.: Syracuse University Press. ISBN 0-8156-3112-X. OCLC 71842649.CS1-одржување: излишен текст (link)
  7. ↑ Arora, David (1986). Mushrooms demystified : a comprehensive guide to the fleshy fungi (2 ed. изд.). Berkeley: Ten Speed Press. ISBN 0-89815-170-8. OCLC 13702933.CS1-одржување: излишен текст (link)
  8. ↑ McKnight, Vera B.; National Audubon Society; National Wildlife Federation (1987). A field guide to mushrooms, North America. Boston: Houghton Mifflin. ISBN 0-395-42101-2. OCLC 14586860.
  9. ↑ Miller, Hope (2006). North American mushrooms : a field guide to edible and inedible fungi (1 ed. изд.). Guilford, Conn.: Falcon Guide. ISBN 0-7627-3109-5. OCLC 62282438.CS1-одржување: излишен текст (link)
  10. ↑ Phillips, Roger (2005). Mushrooms & other fungi of North America. Buffalo, NY: Firefly Books. ISBN 1-55407-115-1. OCLC 60318881.
  11. ↑ Persoon, C. H.; Persoon, C. H.; Lünemann, G. H; Langsdorff, G. H. von (1808). Index botanicus; sistens omnes fungorum species in D.C.H. Persoonii Synopsi methodica fungorum enumeratas, vna cum varietatibus et synonymis,. Gottingae,: Apud H. Dieterich,.CS1-одржување: излишна интерпункција (link)
  12. ↑ Marley, Greg A. (2010). Chanterelle dreams, amanita nightmares : the love, lore, and mystique of mushrooms. White River Junction, Vt.: Chelsea Green Pub. ISBN 978-1-60358-214-8. OCLC 449895041.
  13. ↑ Sanmee, R (2003-09). „Nutritive value of popular wild edible mushrooms from northern Thailand“. Food Chemistry (англиски). 82 (4): 527–532. doi:10.1016/S0308-8146(02)00595-2. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  14. ↑ Dugan, Frank M. (2011). Conspectus of world ethnomycology : fungi in ceremonies, crafts, diets, medicines, and myths. St. Paul, MN: American Phytopathological Society. ISBN 978-0-89054-395-5. OCLC 728580724.
  15. ↑ Verma, Komal; Hashmi, S.A.J.; Atri, N.S.; Sharma, Yash Pal (2019-12-31). „Achecklist of agaricoid Russulaceous mushrooms from Jammu and Kashmir, India“. Kavaka. 53 (-): 42. doi:10.36460/kavaka/53/2019/42-47. ISSN 0379-5179.
  16. ↑ BRUNET, JÖRG (2007-03-15). „Plant colonization in heterogeneous landscapes: an 80-year perspective on restoration of broadleaved forest vegetation“. Journal of Applied Ecology. 44 (3): 563–572. doi:10.1111/j.1365-2664.2007.01297.x. ISSN 0021-8901.
  17. ↑ Michell, Kate; Parker, Kate (2006). Field guide to mushrooms and other fungi of Britain and Europe. London: New Holland. ISBN 1-84537-474-6. OCLC 63137122.
  18. ↑ 18,0 18,1 XIE, Xue-Dan; LIU, Pei-Gui; YU, Fu-Qiang (2010-07-16). „Species Diversity of Russuloid Mycorrhizae-forming Fungi on <I>Pinus yunnanensis</I> Seedlings and the Mycorrhizal Morphology“. Acta Botanica Yunnanica. 32 (3): 211–220. doi:10.3724/sp.j.1143.2010.10001. ISSN 0253-2700. Архивирано од изворникот на 2022-02-28. Посетено на 2022-04-14.
  19. ↑ Zhi-you, Kong; Ye-ju, Liu; Peng, Qin (2014-12). „Wheat Generation Adding in Xundian County of Yunnan Province in Summer“. Journal of Northeast Agricultural University (English Edition). 21 (4): 1–9. doi:10.1016/s1006-8104(15)30013-1. ISSN 1006-8104. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Russula_densifolia&oldid=5090878“