In vino veritas

Од Википедија — слободната енциклопедија
Сончев часовник во Шато де Помар, Франција

In vino veritasлатинска изрека што значи „во виното е вистината“, што претпоставува дека личноста под дејство на алкохол е поверојатно да ги каже своите скриени мисли и желби. Изреката понекогаш продолжува како: „In vīnō vēritās, in aquā sānitās“, т.е. „Во виното е вистината, во водата здравиот разум (или добро здравје). Слични изреки постојат низ разните култури и јазици.

Изразот, заедно со неговиот пандан на грчки, „Ἐν οἴνῳ ἀλήθεια “ (En oinō alētheia), се наоѓа во Еразмовата Адагија, I.vii.17.[1] Naturalis historia на Плиниј Постариот содржи рана алузија на изреката.[2] Грчкиот израз е цитиран од Атенеј од Наукратис во неговите Deipnosophistae;[3] сега е проследено до песната на Алкеј.[4]

Херодот тврди дека ако Персијците одлучеле нешто додека биле пијани, донеле правило да го преиспитаат тоа кога ќе бидат трезни. Авторите по Херодот додале дека ако Персијците донеле одлука додека биле трезни, донеле правило да ја преиспитаат кога ќе бидат пијани (<i id="mwLA">Истории</i>, книга 1, дел 133).[5] Римскиот историчар Такит опишал како германските народи одржувале совети на гозбите, каде што верувале дека пијанството ги спречува учесниците да се преправаат.[6]

Употреба[уреди | уреди извор]

Денес оваа изрека често се наведува во разни предмети на широка употреба како досетка и општа максима.

Во македонскиот јазик се вели: Што мисли трезен, пијан го кажува.[7]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. See W. Barker, The Adages of Erasmus (Toronto: University of Toronto Press, 2001), pp. 100-103. Ἐν οἴνῳ ἀλήθεια: Diogenianus, Cent. 4.81. See Andreas Schottus, Paroimiai hellēnikai (Antwerp: Plantin, 1612), p. 215.
  2. Nat. hist. 14, 141: "...volgoque veritas iam attributa vino est."
  3. Athen. 37E: "οἶνος καὶ ἀλήθεια"
  4. Alc. fr. 366 Voigt: "οἶνος, ὦ φίλε παῖ, καὶ ἀλάθεα" (oinos, ō phile pai, kai alāthea), "Wine, dear boy, and truth...". Nothing is known about the poem except for these words, which are quoted by a later scholiast. See G. Tsomis, Zusammenschau der Frühgriechischen Monodischen Melik: Alkaios, Sappho, Anakreon (Stuttgart: Franz Steiner, 1999), pp. 160-161.
  5. Encyclopedia of Food and Culture, Vol. 2, Food Production to Nuts, Solomon H. Katz (Editor in Chief), 2003, Charles Scribner's Sons, p. 198. ISBN 0-684-80566-9 (v. 2).
  6. Tacitus, Germania, 22.
  7. „Она што трезен мисли, пијан кажува“. Попара. 19.08.2014. Посетено на 27 февруари 2023. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)

Надворешни врски[уреди | уреди извор]