Зазански јазик

Од Википедија — слободната енциклопедија
(Пренасочено од Зазаки)
Зазански
Застапен воТурција
НародЗази
Говорнициод 1,5 до 2,5 милиони[1][2] во Турција; непознат број во други земји  
Јазично семејство
индоевропско
Писмолатиница
Јазични кодови
ISO 639-2zza
ISO 639-3zza — опсежен код
Поединечни кодови:
kiu — кирманџкиски
diq — димлисли
Linguasphere58-AAA-ba
{{{mapalt}}}
Подрачја кајшто се зборува зазаки.

Зазански, или познат како зазаки, заза, кирманџки(ски), кирдки(ски) или димли(ски)ирански јазик, дел од подгрупата на индоирански јазици од семејството на индоевропски јазици.[3]. Јазикот се зборува од наодот Зази претежно во Турција и дели многу особини со гуранскиот, талишкиот и курдскиот јазик.[4][5] Зазанскиот го зборуваат околу 1,5 до 2,5 милиони луѓе. Според Невинс, јазикот го зборуваат од 2 до 4 милиони луѓе.[6][7]

Дијалекти[уреди | уреди извор]

Зазакнскиот има 3 дијалекти:

  • северен дијалект[8]: овој дијалект се зборува во Тунџели, Ерзинџан, Ерзурум, Сивас, Гумушане, Мус, Кајсери и е составен од следните говори: западнодерсимски, источнодерсимски, вартоански и дијалектите во Сариз и Кочгири.
  • централен дијалект: дијалектот се зборува во Елазиг, Бинѓол, Солхан, Гирвас и Дијарбекир. Тој е составен од следните говори: бинголски, палуски и говорите во Хани, Кулп, Лиџе, Ергани и Пиран.
  • јужен дијалект[9]: дијалектот се зборува во Шанлаурфа, Дијарбекир Адијаман и Малатја. Дијалектот е составен од следните говори: сиверечки, џермички и дијалектите во Мутки и Аксарај.

Фонолошка споредба[уреди | уреди извор]

праиндоевропски староперсиски пахлавски персиски авестиски партски зазански курдски македонски
*ḱ θ h h s s s s -
?
?
hīg hi masya syāg sa sî риба
*ǵ(h) d d d z z z z -
ǵno- dān- dān- dān- zān- zān- zān- zān- знае
*kʷ č z z č ž j, ž, z ž -
*leuk- raučah z ruz raočah ž roje, rož ден
*gʷ j z z j ž j ž -
*gwen-
?
zan zan jaini žan jani žin жена
*d(h)w- duv- d- d- dv- b- b- d- -
*d(h)war- duvar- dar dar dvar- bar -bar darî врата
*sw- (h)uv- xw- x- xv- wx- w- xw- -
*swesor
?
xwāhar xāhar xvahar wxar wā xweh сестра
*-rd(h),*-ld(h) -rd -l -l -rd -r(δ) -r̄ uncertain -
*ḱered θar(a)d- sal sal sarəδ-
?
sarri l година
*-rǵ(h),*-lǵ(h) -rd -l -l -rz -rz -rz uncertain -
?
?
hil- hel- harəz- hirz- arz- (промена на значење) l- дозволи
*-m -m -m -m -m -m -m -v/w -
nom man- m m man- m me v, nāw име
*w- v- w- b- v- w- v- b- -
*wīk'm̥tī
?
wīst bist vīsiti- wīst vist bîst дваесет

Азбука[уреди | уреди извор]

Азбуката на зазанскиот има 31 буква.[10]:

A, B, C, Ç, D, E, Ê, F, G, H, I, Î, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, Ş, T, U, Û, V, W, X, Y, Z

a, b, c, ç, d, e, ê, f, g, h, i, î, j, k, l, m, n, o, p, q, r, s, ş, t, u, û, v, w, x, y, z

Наводи[уреди | уреди извор]

Користена литература[уреди | уреди извор]

Поврзано[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]