Штрудла со јаболка
Штрудла со јаболка (германски: Apfelstrudel; чешки: štrúdl; Јидиш: שטרודל) е традиционална виенска штрудла, популарно пециво во Австрија, Баварија, Чешка, Северна Италија, Словенија и други земји во Европа кои некогаш му припаѓале на Австроунгарското Царство (1867–1918).
Име
[уреди | уреди извор]Штрудла, германски збор, потекнува од средногерманскиот збор за „вител“.[1]
Варијантата на штрудлата со јаболка се нарекува strudel di mele на италијански, strudel jabłkowy на полски, strudel de mere на романски, jabolčni zavitek на словенечки, štrudla od jabuka или savijača s jabukama на хрватски, almásrétes[2] на унгарски.[2]
Историја
[уреди | уреди извор]Најстариот познат рецепт за штрудла датирал од 1697 година, рачно напишан рецепт сместен во Wienbibliothek im Rathaus.
Без разлика дали е вид на слатко или солено слоевито пециво со фил внатре, штрудлата се здобила со популарност во 18 век преку Хабсбуршката империја (1278–1780). Австриската кујна била формирана и под влијание на кујните на многу различни народи во текот на многуте векови од проширувањето на Австриската Хабсбуршка империја.[3] Штрудлата е поврзана со баклавата на Отоманската империја, која дошла во Австрија од турската преку унгарската кујна.
Штрудлата најчесто се поврзува со австриската кујна, но е и традиционално пециво во целата област која порано припаѓала на Австроунгарското Царство. Во овие земји, штрудлата со јаболка е најпознатиот вид штрудла.[4][5] Штрудлата со јаболка се смета за национално јадење на Австрија заедно со Винер Шницел и Тафелшпиц.
Штрудла (на јидиш, שטרודל, про. shtrudl) е исто така поврзана со ашкеназиската еврејска кујна, особено на германските, швајцарските и австриските Ашкенази Евреи. Полнењето со јаболка и суво грозје е популарно меѓу Евреите.[6]
Германски и австриски имигранти во 19 век го однеле јадењето во јужен Бразил, каде што може да се најде во повеќето пекари. Обично го задржува своето оригинално германско име, Apfelstrudel, но - поретко - е преведено на „Strudel de Maçã“ (Apple Strudel) или „Folheado de Maçã“ (Apple Puff).[7]
Печиво
[уреди | уреди извор]Штрудлата со јаболка се состои од долгнавеста пециво јакна од штрудла со фил од јаболка внатре.[8] Филот е направен од рендани јаболка за готвење (обично слатка, крцкава и ароматична сорта, како што се јаболката Winesap), шеќер, цимет,[9][10] и лебни трошки.
Штрудлата содржи бесквасно тесто. Основното тесто се состои од брашно, масло (или путер) и сол, иако како рецепт за домаќинство, постојат многу варијации.
Тестото за штрудла од јаболка е тенко, еластично тесто,[11] кое се состои од многу тенки слоеви и познато како „Blätterteig“, чија традиционална подготовка е тежок процес. Тестото се замесува со месење, често на маса. Тестото што изгледа густо или грутчево по месењето обично се фрла и се започнува со нова серија. По месењето, тестото се одмора, потоа се расукува на широка површина[12] и се растегнува додека тестото не добие дебелина слична на фило. Пекарите тврдат дека еден слој треба да биде толку тенок што весникот може да се прочита со ѕиркање низ него. Тестото исто така внимателно се развлекува за да биде доволно големо за да ја покрие масата за месење.
Филот се распоредува во линија на релативно мал дел од тестото, по што тестото се превиткува над филот, а преостанатото тесто се завиткува наоколу додека не се искористи целото тесто. Штрудлата потоа се пече во рерна и се служи топла. Штрудлата со јаболка традиционално се служи на кришки, посипана со шеќер во прав.[4]
Во традиционалната виенска штрудла, филот се шири на три четвртини од тестото, а потоа се витка штрудлата, со што тестото се вметнува низ филот и се прави шема на вител кога штрудлата се пресекува. Можеби ова е потеклото на името што значи виор или вител.
Послужување
[уреди | уреди извор]Преливот од сладолед од ванила, шлаг, крем или сос од ванила се популарни во многу земји. Штрудлата со јаболка може да биде послужена со чај, кафе или дури и шампањ, и е едно од најчестите задоволства во виенските кафулиња.[13]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Oxford English Dictionary, second edition. 1989.
- ↑ 2,0 2,1 June Meyers Authentic Hungarian Heirloom Recipes Cookbook
- ↑ Austrian cuisine
- ↑ 4,0 4,1 Gundel, Karoly (1992). Gundel's Hungarian cookbook. Budapest: Corvina. стр. 127. ISBN 963-13-3600-X. OCLC 32227400.
- ↑ Gundel, Karoly (1992). Gundel's Hungarian cookbook. Budapest: Corvina. стр. 128. ISBN 963-13-3600-X. OCLC 32227400.
- ↑ Rappoport, Chaya. „Classic Apple Strudel Recipe“. My Jewish Learning. 70/Faces Media. Посетено на 18 July 2021.
- ↑ „Apfelstrudel“. Visite o Brasil. Посетено на 2022-05-17.
- ↑ Recipe: Apple Strudel Архивирано на {{{2}}}.
- ↑ Wiener-apfelstrudel
- ↑ traditional Viennese Apfelstrudel
- ↑ Strudel Dough, Pastry chef central
- ↑ Real Homemade Strudel Dough
- ↑ Food and drinks in Viennese coffeehouse