Штедење

Од Википедија — слободната енциклопедија

Штедење значи чување или одложување на материјални добра и пари (на пример, вложување во банка или во пензински фонд).

Се разликува материјална, парично, поединечно, колективно, доброволно и присилно штедење. Посебно е распространето паричното штедење, и тоа со вложување на парите во штедни институции - банки или штедилници. Во 1924 година во Милано бил основан Меѓународен институт за штедење. Истовремено е воведен и Светски ден на штедењето (31 октомври), кога посебно се запазува пропагандата за штедење преку најразлични средства за јавно информирање, се доделуваат различни награди на штедачите итн.

Штедењето во економијата[уреди | уреди извор]

Во економијата, штедењето е резултат на одлуките на потрошувачите за распределбата на доходот и потрошувачката во однос на времето, т.е. тоа се јавува како резултат на изборот меѓу денешната и идната потрошувачка. Така, ако потрошувачот одлучи да не го потроши целиот сегашен доход, непотрошениот дел од доходот претставува штедење (заштеда). Притоа, големината на штедењето зависи од следниве фактори:[1]

  • распоредот на доходот низ времето - ако доходот на потрошувачот расте во текот на времето, тогаш тој денес ќе троши повеќе денес, а ќе штеди во иднината
  • каматната стапка - ако е повисока каматната стапка, тогаш штедењето е поисплатливо и потрошувачот ќе троши помал дел од сегашниот доход, а остатокот ќе го заштеди, зашто тоа ќе му овозможи повисока потрошувачка во иднината
  • апсолутниот износ на доходот - според една теорија, луѓето со повисок доход штедат поголем процент од доходот во споредба со луѓето со понизок доход
  • вкусевите на потрошувачите - некои луѓе се понестрпливи, т.е. повеќе ја претпочитаат сегашноста отколку иднината, некои луѓе сакаат да се обезбедат во однос на неизвесноста во иднината итн.

Емпириски факти за штедењето[уреди | уреди извор]

Бруто-националното штедење во одбрани земји (% од БДП).[2]
период Австралија Канада Франција Индија Јапонија Кореја Обединето Кралство САД
1870-1889 11,2 9,1 12,8 - - - 13,9 19,1
1890-1909 12,2 11,5 14,9 - 12,0 - 13,1 18,4
1910-1929 13,6 16,0 - 6,4 17,1 2,3 9,6 18,9
1930-1949 13,0 15,5 - 7,7 19,8 - 4,8 14,1
1950-1969 24,0 22,3 22,8 12,2 32,1 5,9 17,7 19,6
1970-1989 22,9 22,1 23,4 19,4 33,7 26,2 19,4 18,5

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. George J. Stigler, The Theory of Price, third edition. New York: The Macmillan Company, 1966, стр. 276-281.
  2. Robert J. Barro and Xavier Sala-i-Martin, Economic growth. McGraw-Hill, 1995, стр. 8.