Шишање (филм)

Од Википедија — слободната енциклопедија

Шишање е српски филм од 2010 година во режија на Стеван Филиповиќ. Премиерата била на 6 октомври 2010 година во Сава центар во Белград.[1][2]

Заплет[уреди | уреди извор]

Филмот започнува со вистински вести од протестите пред американската амбасада во Белград по протестниот митинг Косово е Србија што се одржа како одговор на едностраното прогласување независност на 17 февруари 2008 година од страна на етничките Албанци кои живеат во јужната српска покраина Косово. Оваа снимка е поврзана со снимки од главниот протагонист на филмот, скинхед Новица, кој протестира со водечки скандирања и палење ракети пред амбасадата додека тој исто така обезбедува нарација.

Приказната потоа е претставена како Новица (Никола Ракочевиќ), плашлив и откачен средношколец со набиена облека и разбушавена густа коса. Тој живее во Белград каде неговиот живот се врти околу посетување на напредни часови по математика за надарени деца и учество на натпревари по математика. Поради неговата незгодност околу луѓето, неговиот социјален живот не е ништо за зборување - негови единствени пријатели се неговиот братучед Мирко (Милош Танасковиќ) како и уште поглупавиот колега по математика Станислав (Владимир Тешовиќ).

На натпревар по математика додека учениците се трудат да решаваат проблеми, Новица е под притисок да мами Реља, самоуверен скинхед полн со храброст, кој исто така е надарен за математика, но не ги поседува баш математичките вештини на Новица за решавање проблеми. Реља седи релативно блиску до Новица на натпреварот и е заглавен на прашање што не може да го реши. Очигледно поласкан од вниманието на едно дете поставено многу повисоко на средношколската социјална скала, Новица му поминува на Реља решението напишано на лист хартија. Надзорникот на натпреварот забележува дека се случило нешто непријатно и му вели на Новица да си го пријави лицето на кое без казна му помогнал. Сакајќи да го покрие Реља, Новица намерно погрешно го посочува гадниот Станислав како примател на неговата помош, што доведе до тоа надзорникот да ги исфрли Новица и Станислав надвор, со што го прекрши ветувањето дека ќе ја поштеди Новица.

Надвор, Реља е среќен и импресиониран од однесувањето на Новица под притисок, давајќи му копија од Хитлеровиот Мојата борба, како и покана за предавање на професорот Хаџи-Танкосиќ (Предраг Ејдус) на Филозофскиот факултет на Белградски универзитет. Новица го носи својот братучед Мирко кој, незадоволен од десничарските, антисемитски призвук на предавањето на професорот, заминува рано. Новица, од друга страна, останува и е многу приемчив за она што го слуша.

Следниот ден Реља го носи Новица на фудбалски натпревар бидејќи неговите скинхедси се активни како навивачи на ФК Радник - корумпиран нисколигашки клуб финансиран од локалниот гангстер со прекар Пуфта (Срѓан Милетиќ). Иако навидум се верни поддржувачи на клубот, тие не се грижат многу за фудбалот, најчесто ги користат натпреварите како јавна платформа за да го подигнат профилот на групата и да ја унапредат нивната десничарска политичка агенда преку расистички скандирања, насилство и хулиганство. Дополнително, скинхедсите имаат крајно антагонистички односи со финансиерот на клубот Пуфта, редовно влегувајќи во тепачки со „ дизел момчињата на Пуфта“ - мала група навивачи на неговиот платен список. Бидејќи тој не е сопственик на клубот, мотивацијата на Пуфта да се вклучи во фудбалот е искористување на неговата нејасно дефинирана „финансиерска улога“ со цел да ги троши средствата од трансферите на играчи во странство. Додека тој го води својот бизнис на безмилосен начин, неговите најголеми ривали се на сличен начин управуван ФК Косанчиќ, клубот кој има и финансиер - мафијашка вдовица. На овој конкретен натпревар ФК Радник игра ФК Нови Пазар и нема недостиг од скандирања со омраза и насилство бидејќи Новица и Реља, меѓу другите, се одведени во полициска станица каде што ги испрашува корумпираниот инспектор Милутин (Никола Којо) и младиот идеалист. полицајката Лидија (Наташа Шолак) која неодамна се приклучи на силите. Таа веднаш забележува дека Новица навистина не одговара на вообичаениот скинхед профил и го охрабрува да излезе, па дури и да му дава личен контакт во случај некогаш да му биде потребна помош.

Неколку дена подоцна, Реља формално го запознава Новица со различните поединци кои го сочинуваат неговиот скинхед, бела супрематистичка група, вклучително и неговата секси девојка Мина (Бојана Новаковиќ) и компјутерџијата Сварог, сите кои се дружат во подземна пештера украсена со свастика, каде што тие најчесто пијат пиво и слушаат хард кор бендови како Директори. Како што се испостави, Новица веќе ја познава Мина од соседството (еднаш ги прескокна група дизел момчиња, едвај успевајќи да избегаат) и веќе има некои емоции кон неа. Мина го заведува Новица, симболизирајќи го неговото заведување во светот на расистичките скинхедси.

Дружејќи се една вечер, под дејство на алкохол, групата се шета по кејот на реката, кога налетува на едно од момчињата од дизел моторот кој е сам. Покрај тоа што припаѓа на нивната омразена ривалска група, тој е и Ром, што го прави уште повеќе мета во нивните очи. Сепак, Реља им наредува да не се замараат, но Новица кој е за пресметка со другите поддржувајќи го со зборови, го обвинува и го тепа момчето со тупаници. Реља и другите го извлекуваат Новица да го убие циганот, но тој ги изненадува сите со тоа што зема дел од градежен блок и го убива циганот. Шокирани од грозоморното злосторство што штотуку го изврши Новица, другите скинхедси малку ги фаќа паника пред да се прегрупираат и да одлучат да го фрлат телото во реката и да го потонат со камења.

Улоги[уреди | уреди извор]

  • Никола Ракочевиќ како Новица
  • Виктор Савиќ како Реља
  • Бојана Новаковиќ како Мина
  • Никола Којо како Милутин
  • Наташа Тапушковиќ како офицер Лидија
  • Предраг Ејдус како нацистичкиот професор Хаџи-Танкосиќ
  • Милан Михаиловиќ како татко на Новица

Во филмот се појавил глумецот Драган Миќановиќ.[3] Во филмот како новинар се појавил и популарниот српски новинар и телевизиски водител Ивон Џафали.[4]

Производство[уреди | уреди извор]

Претпродукцијата започнала во 2007 година.[2] Режисерот Стеван Филиповиќ добил одредени средства од SEE Cinema Network во Солун.[5] Филмот се снимал во фази, бидејќи барал големи трансформации на глумците, што вклучувало обука во вежбалница и менување на фризури.[5]

Мотивите[уреди | уреди извор]

Иако повремено применува тенка маска кога станува збор за вистинските имиња, филмот реферира и алудира на различни поединци, организации и настани од српскиот јавен живот во текот на 2000-тите.

Фиктивниот ФК Радник од Белград очигледно е ФК Рад, клубот кој има мало, но насилно јадро на десничарски навивачи познати по судирите со навивачите на ФК Нови Пазар. Фиктивниот меѓуградски ривал на Радник, Ф.К. Косанчиќ, управуван од неименувана атрактивна мафијашка вдовица, очигледно се однесува на Ф.К. додека неговиот сопственик/финансиер има неверојатна физичка сличност со некогашната претседателка на Обилиќ Светлана Ражнатовиќ-Цеца, вдовицата на убиениот гангстер Аркан.

Всушност, многу детали од подзаплетот на фудбалот во филмот се извлечени директно од истражувачката програма на телевизијата Б92 на Инсајдер од 2008 година „Правила игре“[6] и онаа од 2009 година наречена „(Не)моќ државе“[7] и двете. откриени и наводни високи нивоа на организиран криминал и системска корупција во фудбалската лига на Србија.

Прием[уреди | уреди извор]

Филмот заработил 30.193 евра за време на премиерниот викенд во Србија.[8] На 29 ноември 2010 година, тој заработил 171.052 евра.[8] Ја завршил својата театарска серија во Србија кон крајот на февруари 2011 година, со вкупна заработка од 288.512 УСД.[9]

Еден рецензент напишал: „Шишање е задолжително, кое мора да го гледаат речиси сите родители кои воспитуваат тинејџер во својот дом.

Особено оние чии таленти се незамисливи. А особено родителите кои се сомневале дека имаат гениј, бидејќи границата помеѓу генијалноста и лудилото е тенка. Шишање го дели национализмот и лажниот патриотизам од насилство и анархија.[10]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Release dates for Skinning at the Internet Movie Database
  2. 2,0 2,1 Novosti: Kad život imitira film (9 October 2010)
  3. Dragan Mićanović at the Internet Movie Database
  4. Full credits for Skinning at the Internet Movie Database
  5. 5,0 5,1 Beogradska kulturna mreža: Film "Šišanje" — Zanimljivosti Архивирано на 16 февруари 2022 г. (29 September 2010)
  6. Pravila igre;B92, February 2008
  7. (Ne)moć države;B92, 3 December 2009
  8. 8,0 8,1 Box office for Skinning at the Internet Movie Database
  9. BoxOfficeMojo
  10. Jovanović, Aleksandar, Press: Šišanje Архивирано на 28 февруари 2018 г. (2 November 2010)