Страбизам

Од Википедија — слободната енциклопедија
(Пренасочено од Шашливост)
Страбизам
Човекот на сликата гледа во иста точка со што е видлив страбизам.
СпецијалностОфталмологија, strabology Уреди на Википодатоците
    Ве молиме, обрнете внимание на ова важно предупредување
во врска со темите од областа на медицината (здравјето).

Страбизам, кривогледост[1] или шашливост[2] е општ термин се однесува на окуларна неусогласеност поради екстраокуларните мускулна нерамнотежа. Накратко, очите се „искривени“. Страбизам се јавува на околу 2% од децата под 3 години и околу 3% од децата и младите. Оваа состојба влијае мажите и жените подеднакво. Страбизамот е наследен, односно, многу е поверојатно да се појави доколку еден или двата родители се погодени. Сепак, во многу случаи ова нарушување се јавува без семејна историја. Страбизамот е важно да се признае, првенствено затоа што, во детството, тоа е често поврзувана со развојот на амблиопија, или мрзливо око. Амблиопијата се однесува на намален вид и се корегира со очила или контактни леќи, поради неможноста или непотполното развивање на визуелниот кортекс на мозокот. Страбизмот не е важен само од гледната точкана амблиопијата. Исто така е важно за други функционални и козметички причини. Страбизмот е поврзан со намалување на длабочината на перцепцијата и ако почетокот е во зрели години доаѓа до двојно гледање. Понатаму, страбизамот претставува козметички проблем, особено за децата од училишна возраст. Кога очите на поединецот се прави, се вели дека имаат ортотропија. Ова укажува на тоа дека двете очи се насочени кон истото место. Мозокот спојува две одделни слики во една тридимензионална слика. Ова овозможува висок степен на длабока перцепција. Ако очите се разместени, длабочинта на перцепцијата е значително намалена. Понатаму, кога едното око се отклонува во раното детство, мозокот може да научи да ја игнорира сликата од тоа око и често резултира со амблиопија (мрзливо око). Важно е да се разбере дека е вообичаено не е само едното око да се отклонува, туку повеќе, очите да се раделени во однос едно на друго. Во суштина, двете очи се обично дефект, иако едно око може да се изгледа дека е искривено во однос на другото. Ако страбизмот се развива за првпат во зрелата возраст, заболеното лице најчесто доживува двојно гледање. Ова се случува бидејќи мозокот, кој повеќе ја нема пластичноста на раното детство, не е во состојба да се игнорира сликата од отклонетото око. Причината за страбизам е обично непозната. Сепак, страбизам е почеста појава во семејства со историја на ова нарушување. Неколку невролошки состојби се почесто се поврзува со страбизам, вклучувајќи Даунов синдром, церебрална парализа, хидроцефалус и тумори на мозокот. Најголемиот дел од децата кои се презентираат со страбизам, сепак, немаат други поврзани невролошки абнормалности. А пердето, туморот на око, или другото очно нарушување се поврзани со намален вид, исто така, може да се претстави со страбизам.

Знаци и симптоми на страбизам[уреди | уреди извор]

Акомодација

Страбизамот често може да бидат препознаен од страна на случаен набљудувач како „криво око“. Всушност, повеќето случаи на страбизам прво се забележи од страна на родител или педијатар на детето пред да се направи испитување од страна на офталмолог. Сите деца треба да имаат испитување на видот помеѓу 3 и 4 годишна возраст. Педијатриските ординации обично може да се оценува визуелна острина кај малите деца, но сепак, острината може, исто така, да се оценува од страна на семеен лекар или офталмолог. Ако постои семејна историја на страбизам, децата треба да имаат испитување на очите од страна на офталмолог во порана возраст, можеби од 12 до 18 месеци. Во некои случаи, амблиопијата (намален вид) може да се случи кога има минимална неусогласеност на очите (microtropia). Овој тип на отстапување може да биде тешко да се препознае кај малите деца бидејќи тие не соработуваат, дури и за искусен педијатриски офталмолог. Овој тип на отстапување станува важно ако амблиопијата се развива, која само може да се открие со процена на визуелната острина.

Видови страбизам[уреди | уреди извор]

Псевдоесотропија[уреди | уреди извор]

Псевдоесотропија е честа состојба која се претставува со лажна појава на страбизам, или искривени очи. Оваа состојба се должи на присуството на широк, рамен нос и преклоп на кожата од внатрешниот агол на окото кое може да предизвика окото да се искриви навнатре. Овој преклоп на кожата најчесто е epicanthal преклоп, а состојбата се стреми да се реши како што детето расте и мостот на носот се подига. Офтамологот обично може да направи разлика помеѓу вистински страбизам и псевдо есотропија испитување на очите, уште 6-9 месеци. Нема третман кој е потребен кога е дијагностицирана псевдоесотропија. Третманот на страбизам може да вклучува затворање на едно око (ако амблиопијата е присутена), очила, или хируршка интервенција за страбизам за да се прегрупираат очите. Важно е да се разбере дека доколку хируршка интервенција при страбизам не ја реши амблиопијата (намален вид), дека тоа само може да се коригира со затворање на едното око или со очила. Во некои случаи, прегрупирање на очите се јавува со соодветно препишување очила. Сепак, поголемиот дел од децата со страбизам на крајот ќе треба хируршка интервенција за страбизам за да подобро усогласување на очите. Хируршката интервенција за страбизам најчесто подразбира рецесија на очните мускули доколку е потребно слабеење на мускулите и ресекција на очните мускули кога е потребно зајакнување на очните мускули. Рецесијата на очниот мускул бара отстранување на еден од шесте мускули кои се наоѓаат во окото и повторно прицврстување поназад во окото, со што се предизвикува слабеење на очниот мускул. Ресекција на око мускулите бара отстранување на мускулот од окото, отсечувајќи го периферниот дел на мускулот, а потоа повторно се прицврстува за око. Тоа резултира со посилен мускул. Количината на мускулите што се вдлабнати или ресецирани е врз основа на предоперативниот степен на неусогласеност на очите, што се мери од страна на офталмолог со користење на призми. Во принцип, детето еднаш развива, манифестира страбизам (очигледно искривени очи), не постои третман кој совршено ќе ги исправи очите. Според тоа, целта на операцијата е да ги преуреди очите колку е можно поблиску до нормалните, обично грешејќи на страната под исправка.

Езотропија[уреди | уреди извор]

Езотропија е најчест тип на страбизам и се одликува со внатрешно свртени очи. Овој тип на страбизам обично се јавува на околу 6-месечна возраст и постепено може да се влошува состојбата. Ако заболеното дете не треба да носи очила и амблиопија не е присутена, хируршка интервенција за страбизам е често наведена. Има генерална согласност дека хируршки третман во порана возраст може да овозможи подобрување на длабинската перцепција. Најчестите почетни операции за езтропија е медијална рецесија на rectus мускулите. Во оваа постапка, мускулот на внатрешното око е ослабен со поместување наназад во окото, а со тоа се релаксира неговата напнатост. Едното или двете очи може да се третираат. Во зависност од околностите, надворешниот мускулите на окото може да се стеснат со скратување на мускулната должина. Оваа постапка е позната како странична ресекција на rectus мускулите.

Акомодативна езотропија[уреди | уреди извор]

Акомодативна езотропија е еден вид на езотропија (очите се свртени навнатре) која може да се појави кај далековидните деца. Оваа состојба е исклучиво дијагностицирана кај деца постари од една година кај кои се манифестира со езотропија која се развила по шест месеци. Доенчињата и малите деца имаат исклучителна потенцијал за да ги приспособат, или ги фокусираат очите. Степенот на акомодација бара да се донесе некој предмет во јасен фокус е правопропорционално со степенот на далекувидност (хипертропија). Кај некои деца кои се далековидни, на акомодативниот напор да се донесе објект во фокусот резултира со натконвергенција на очите. Ова е познато како акомодативна езотропија. Во својата најчиста форма, оваа состојба се целосно решава со корективни леќи. Кога детето се манифестира со езотропија, офталмолог потоа направи циклиплегична рефракција. Ова е рефракција (утврдување на потребата за очила) која е завршена на детето со проширени очи, така што мускулната контрола за акомодација (фокусирање) е парализирана. Само со циклоплегична рефракција може рефракциската грешка кај мало дете да се утврди. Ако детето е значително далековидно и има езотропија, ќе му се препишат очила. Ова ќе ја намали потребата за акомодација и очите на детето може да се исправат. Во некои случаи, очите ќе бидат исправени со очилата додека детето гледа далечни објекти, но езотропијата се повторува кога детето гледа предмети од близу. Во овој случај, можат да се препорачаат биофокални очила. Ако очилата не успеат целосно да ја решат езотропија кај далековидното дете, хируршката интервенција за страбизам е обично наведена за понатамошно исправување на очите.

Ексотропија[уреди | уреди извор]

Ексотропија е еден вид на страбизам кој карактеризира со вртење на окото или очите кон надвор. Степенот на девијација обично е поголем кога детето се фокусира на оддалечените објекти, бидејќи фокусирањето блиски објекти вообичаено резултира со конвергенција на очите. Деца со ексотропија може да имаат тенденција за искривување на очите при силна сончева светлина, за разлика од децата со други видови на страбизам. Деца со ексотропија понекогаш може да имаат корист од препишување на очила или призми, сепак, во повеќето случаи хируршката интервенција за страбизам е потребна за да се поправи неусогласеноста. Многу офтамолози претпочитаат да работат на надворешните мускули, на почеток користејќи ја процедурата за ослабнување (lateral rectus muscle recession). Сепак, може да се пристапи и до внатрешните мускули користејќи ја постапката за зајакнување на мускулите (medial rectus muscle resection).

Хипертропија[уреди | уреди извор]

Под хипертропија се подразбира состојба каде едното око е изместено нагоре во однос на другото око. Оваа состојба може да се објасни како хипертропија која укажува дека окото е изместено надолу во однос на другото око, но офтамолозите обично користат ист израз, без разлика на која страна е изместено окото. Хипертропија може да се случи истовремено со други видови на страбизам, или може да се случи во изолација. Кој било од вертикалните (супериорни и инфериорни коси, или супериорни и инфериорни rectus) мускули може да биде одговорен за овој тип на отстапување. Кога е можно, офталмолог може да го испита пациентот во сите области на погледот (односно, горе, долу, десно, лево, главата навалена право и главата навалена лево) целосно да се оцени на отстапувањето. Потоа се користат алгоритми за да се утврди кој мускул е релативно слаб. Откако ова е постигнато, доколку состојбата се чини релативно трајна, хируршката интервенција за страбизам може да биде завршен обид да се подобри усогласувањето на очите. Многу различни постапки може да се користат за хипертропните услови, најчесто се постапка на ослабнување на погодените мускули и транспозициска постапка при што другите мускули на окото се репозиционираат за да обезбеди подвижност во парализираната областа на погледот.

Ретинално одвојување[уреди | уреди извор]

Ретиналното одвојување се појавува кога ретиналните сетила и пигментните слоеви се одделуваат.Бидејќи може да предизвика разорувачка штета на видот ако се остави нетретирана, ретиналното одвојување се смета за очна итност која бара брзо медицинско внимание и операција. Претставува проблем тоа што се јавува најчесто кај средовечни луѓе и постари. Постојат три типа на ретинално одвојување. Најчестото заедничко за типовите се однесува на тоа кога има прекршување на сетилниот слој на ретината и течноста се излизгува надолу, предизвикувајќи слоевите на ретината да се разделат. Оние кои се многу кратковиди, или имаат подлежено на очна хирургија, или имаат искусено сериозна повреда на окото, претставуваат ризична група за овој тип на одвојување. Кратковидите луѓе се повеќе чувствителни затоа што нивните очи се повеќе од просечното напред кон назад, правејчи ја ретината/ мрежницата потенка и покршлива. Втората заедничка работа на типовите се однесува на тоа кога влакната остаклуваат или прават лузна на слојот/ткивото и предизвикуваат стегање/извлекување на мрежницата. Пациентите со дијабетес се посоодветни да го искусат овој тип. Третиот тип се среќава кога течноста се собира под слојот на мрежницата правејќи да се раздели од задниот дел на окото. Овој тип обично предизвикува конјункција со друга болест напаѓајќи го окото што се манифестира со отекувње, набабрување и крвавење.

Знаци и симптоми[уреди | уреди извор]

  • Светлосни флешови,
  • брновиден или воден поглед,
  • поглед покриен како со вел или перде,
  • туш од нешто што наликува на точки, бубачки и пајакови мрежи,
  • ненадејно опаѓање / губење на видот.

Детекција и дијагноза[уреди | уреди извор]

Ретиналното одвојување обично се детектира, затоа што пациентите одат кај лекарот со претходно наведените симптоми. Критично е тоа што овиe симптоми се пријавени порано, затоа што раниот третман може одлично да ја потврди шансата за подобрување на видот. Докторот ја детектира дијагнозата на ретиналното одвојување по изведување на некои тестови и испитувања на ретината со офталмоскоп.Првата грижа на ретиналниот хирург е да детерминира каде е прикачена макулата (центарот на ретината). Ова е критично затоа што, макулата е одговорн за цнетралниот вид. Без разлика дали макулата е прикачена, тоа го детерминизира типот на корективната хирургија која е потребна и шансите на пациентот за функционален вид по операцијата. Ултрасаундот на окото убаво прикажува и е корисен за докторот како би можел да види дополнителни детали за состојбата на ретината од неколку агли.

Третман[уреди | уреди извор]

Постојан многу бројни начини за тертирање на ретиналното одвојување. Соодветниот третман зависи од типот, острината и локацијта на одвојувањето Пневатична ретинопексија е еден тип од процедурата за прикачување/ соединување на ретината. Откако ќе се вкочани/ вкамени окото со локална анастезија, хирургот инјектира малку гасови меурчиња во стклената празнина/ дупка/ вдлабнатина. Меурчето притиска против ретината, израмнувајќи ја со позадината на ѕидот на окото. Штом порасне гасот, овој третман е најмногу делотворен за одвојувња сместени на горниот предел на окото. Во смислол за да може да манипулира со меурчето на идеалната позиција, хирургот може да замоли од пациентот да ја држи главата во некоја специфична позиција.

Оперативен зафат

Гасното меурче полека апсорбира во следните 1-2 недели. Во меѓувреме, дополнителна процедура обично се изведува како би ја прицврстила ретината. Ова може да биде изведено и со криотерпија, процедура кој користи нитроус оксид за вкочанување на ретината, да ја засече на некое место или со ласер. Локална анастезија се практикува и за двете процедури. Некои типови на ретинлно одвојување, поради нивната местоположба или големина, најдобро се третираат со процедура наречена sclera buckle (свиткување на белката, шнола/ копче на белката). Со оваа техника, тенок сунѓер или трака направен од силикон се прикачува на надворешната страна на окото, притискајќи ја навнатре и држејќи ја ретината на позицијата. По отстранувањето на стаклениот гел од окото со процедура наречена витректомија, хирургот обично засечнува неколку места на ретината со ласер или криотерапија. The sclera buckle, не е видливо и останува перманентно прикачено на окото. Ова техника на приспојување на ретината, може да го продолжи окото предивикувајќи кратковидост. Во ретки случаи кога другите типови на ретинално одвојување операциите се или несоодветни или неуспешни , силиконско масло може да се користи за приспојување на ретината. Застаклениот гел се отстранува и заменува со силиконско масло, кој ја притиска ретинта на местото.Додека маслото е внтре во окото видот е е кстремно слаб. Откако ретинта одново ќе се зтвори сама по себе на поздината од окото, друга процедура може да се изведи како би се отстрaнило маслото од окото. Раната детекција е клуч за успешно лечење на ретинално одвојување и солзење. Гаранција на квалитетот на вашиот вид за секое око е екстремно важно особено ако сте во високоризичната група како што се кратководите луѓе и дијабетичарите.

Наводи[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Портал од областа на медицината Архивирано на 10 февруари 2014 г.