Прејди на содржината

Црква „Св. Атанасиј“ - Оризари

Координати: 41°55′19″N 22°26′48″E / 41.92194°N 22.44667°E / 41.92194; 22.44667
Од Википедија — слободната енциклопедија
За истоимената црква во Оризари, Скопје, погледнете Црква „Св. Атанасиј“ - Ѓорче Петров.
Свети Атанасиј

Поглед на црквата во 2023 година

македонска православна црква
Епархија Брегалничка
Архијерејско намесништво Кочанско
Парохија Оризарска
Местоположба

Карта

Координати 41°55′19″N 22°26′48″E / 41.92194°N 22.44667°E / 41.92194; 22.44667
Место Оризари
Општина Кочани
Држава Македонија
Општи податоци
Покровител Атанасиј Александриски
Изградба XIX век
Завршено 1842
Осветување 1848
август 2014
Архитектонски опис

Свети Атанасиј (или Свети Атанасиј Велики) — главна селска црква во кочанското село Оризари, Македонија.[1]

Црквата претставува парохиско седиште на Оризарската парохија.

Местоположба

[уреди | уреди извор]

Црквата се наоѓа во средиштето на денешното Оризари, на една издигнатина, покрај левата страна на Оризарска Река. Во минатото, црквата припаѓала на некогашното Долно Оризари.[2]

Историја

[уреди | уреди извор]

Црквата е изградена некаде кон средината на XIX век и осветена на 24 април 1848 година. Истражувачот Јован Трифуноски ја наведува годината 1842 година како година кога била подигната. Претходно на истото место се наоѓала помала „изгорена црква“.[2]

Подоцна е делумно разрушена од Османлиите и обновена во 1876 година.[3]

Поради внатрешните обновувања и новиот фрескоживопис, црквата била преосветена од страна на митрополитот Иларион Брегалнички во август 2014 година.[4] Во тој период, поплочен бил дворот. Бил обновен потпорниот ѕид и хортикултурно уреден бил дворот.[5]

Архитектура

[уреди | уреди извор]

Во 2005 година, внатрешноста била обновена.[6][7]

Фрескоживопис

[уреди | уреди извор]

Храмот не бил живописан,[3] сѐ до 2013 година кога било направено фрескосликањето на страничниот дел од внатрешноста на црквата[5] и тогаш била обновена и фасадата.[6][7]

Иконостас и икони

[уреди | уреди извор]

Иконостасот е висок, со три реда икони, изграден веројатно во 1875-76 година. Во царскиот ред се поставени десет икони (од југ кон север): Свети Ѓорѓи, Архангел Михаил, Свети Јован Крстител, Исус Христос Седржител, Богородица Елеуса, Свети Атанасиј Александриски, Свети Димитрија, Свети Харалампиј и Свети Никола. На иконите нема потпис на иконописецот, но годината 1850 е напишана на иконите на Св. Харалампиј и Св. Никола. Се претпоставува дека се изработени од Димитар Зограф од Самоков заради стилските особености. Горните два реда икони и царските двери се дело на Никола Михајлов од Крушево.[8] Негово дело е и големиот надиконостасен крст со распетието.[9] Автор на иконите на северната и јужната врата на иконостасот е Исаија Фрчковски, кој ги изработил во 1875-76 година, при обновувањето на црквата.[8]

Иконите се изработени во 1875 година од зографот Исаија Макриев Фрчковски од Галичник и непознати автори.[3]

Од 55. икони колку што има во црквата, 17 се наоѓаат во Регистарот на икони кои имаат заштитен статус.[5]

Галерија

[уреди | уреди извор]

Поврзано

[уреди | уреди извор]
  1. Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.
  2. 2,0 2,1 Трифуноски, Јован (1970). Кочанска котлина : сеоска насеља и становништво. Скопје: Универзитетска печатница. стр. 103. OCLC 16745284.
  3. 3,0 3,1 3,2 „Оризарска парохија“. Брегалничка епархија. Архивирано од изворникот на 2014-03-28. Посетено на 1 декември 2021.
  4. „Нов фрескопис во црквата „Св.Атанасиј" во Оризари, Кочанско“. a1on.mk. 25 август 2014. Архивирано од изворникот 2023-09-19. Посетено на 19 септември 2023.
  5. 5,0 5,1 5,2 „Продолжува обновата на црквата „Свети Атанасиј" во населбата Оризари, кочанско“. religija.mk. 18 август 2016. Архивирано од изворникот 2021-12-08. Посетено на 19 септември 2023.
  6. 6,0 6,1 Поп Тоше Манев, Бошко Цветановски. (1 август 2014). По целосното реновирање, црквата „Св. Атанасиј Велики“ во Оризари ќе биде преосветена. Кочани: TVKanal8. https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=sscFcclepY4&embeds_euri=http%3A%2F%2Fkanal8.mk%2F&feature=emb_imp_woyt. 
  7. 7,0 7,1 Марјан Иванов. (27 ноември 2014). Ќе се уредува и надворешноста на црквата „Св. Атанасиј Велики“ во Оризари. Кочани: TVKanal8. https://www.youtube.com/watch?v=etkYYHlI0iI. 
  8. 8,0 8,1 Проблеми на изкуството, томове 37–38. БАН. 2004. стр. 49.
  9. Ајтовска, Љубинка, Илинка Атанасова (2017). Црквата Свети великомаченик Георгиј – еден век постоење. Кочани: Општина Кочани. стр. 32.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]